I.Tashkiliy qism: Salomlashish,davomatni aniqlash,sinf tozaligini kuzatish,siyosiy yangiliklar bilan tanishtirish.
II.O`tilgan mavzuni takrorlash: O`quvchilar Jadvalni to`ldiradilar.Doskada to`ldirsa ham bo`ladi.
Buyuk Britanyaning siyosiy ahvoli
Tashqi siyosati
Urushdan keyingi ahvoli
Faol o`quvchilar baholanadi.
III.Yangi mavzu bayoni: Reja: 1. Iqtisodiy rivojlanish va ijtimoiy muammolar. 2. Tashqi siyosat.
Urushga bosh qadavlatlardan keyin qo‘shilgan, harbiy harakatlardan uzoqda joylashgan AQSH ancha kam qo‘shin yo‘qotdi, ammo urushda ishtirok etish Amerika biz nesi uchun juda katta foyda keltirdi.Urushdan oldin Yevropadan qarzd or bo‘lgan AQSH endi uning kreditoriga aylandi. Urushdan keyin AQSH qashs hoqlashgan va vayron bo‘lgan Yevropadan oliml ar va ilmiy kashfi yotl arni yig‘ib oldi, yangi ixtirolarni ishlab chiqarishga joriy qildi, yangi texnika va texnologiyal arning ajoyib muvaffaqiy atini namoyish etd i. 1924 – 1929-yillari jadal rivojlangan AQSH iqtisodiy jihatdan duny oning eng rivojl angan mamlakatga aylandi. AQSHda iqtisodning eng yangi sohalari: elekt ro te xnika, kimyo, aviat siya, neft sanoa ti, avtomo bil soz lik, kino sanoa ti, radio tex nika jadal rivoj landi. Kir yuvish mashin alari, sovitkichlar, foto-apparatlar, p ate fon va radiopri yomniklar ommav iy ishl ab chiqarila boshlandi. 1920-yillar o xirig a kelib har ikki amerikalikning b ittas ida radiopriyomnik bor edi. Shu yillari yo‘lovchi aviatsiyasi davri boshlandi.Shunday sharoitda 1928-yili kongresga bo‘lib o‘tgan saylov larda yana respublikac hilar g‘alaba qozondi. Ular partiyasidan prezidentlikka nomzod Ger bert Guver 1929-yil yanvarda AQSHn ing navbatdagi prez identi qilib saylandi. Ammo Amerikacha gull ab-yashnash va ilg‘or kapit alistik maml akatl ar iqtisod iyoti ning bo‘sh tomoni ham bo‘-lib, u doimiy yuz berad igan inqir ozlarda namo yon bo‘ladi. 1929-yil 24-ok tabrda Nyu-York fond birja sida bosh langan inqiroz tufayli barqar or riv ojlanish davri tugadi. AQSHning ortidan butun kap italistik dunyo jahon iqtisod iy inqir ozi girdobiga
sho‘n g‘idi. Bu inqiroz kapitalist ik xo‘jal ik shakli ning XIX asr oxiri – XX asr boshlari uchun xos bo‘lg an tarixiy evolutsiy asini yakunladi. 1920 – 1930-yillari AQSHn ing tashqi siyos atida juda muhim voqealar unchalik ko‘p bo‘lmadi. Ammo inqiro z tashqi siyosatga ham ta’sir ko‘rsatdi. 1933-yili Sovet Ittifoqi bilan diplo matik munosabatlar o‘rnatildi, shu yillari neytralitet haqid a hamda urushayotg an davla tlarga qurol yetka-zib berish va kredit ajratishni taqiql ash to‘g‘risida qonunlar qabul qilindi. Bu paytda Ispaniyada fuqarolar urushi ketayotgan edi va AQSH neytralitetga qat’iy rioya qildi. Ikkinchi jahon urushi boshl anguncha izolatsionizm AQSH hukumatin ing ustuvor siyosati bo‘lib qoldi. Faqat 1941-yil 7-dekabr kuni Ya poniya fl oti Pyorl-Xarborga – AQSH fl oti ning Tinch okean idagi asosiy bazasiga hujum qilgandan so‘nggina AQSH Ikkinchi jahon urushiga qo‘shildi.
Keyinchalik Franklin Ruzvelt neytralitet haqidagi qonun va izolat sionizm siyosati xato bo‘lganligini tan olgan edi.
Patefon – plastinkaga yozib olingan musiqa va qo‘shiqni qayta eshittiruvchi qurilma.
Individualizm – alohida shaxs manfaatlarini jamiyat manfaatlaridan ustun qo‘yishga qaratilgan nazariya.
Liberalizm – parlamentarizm, demokratik erkinliklar va xususiy tadbirkorlik tarafdorlarini birlashtirgan ijtimoiy-siyosiy oqim.
Neytralitet – davlatlar o‘rtasida olib borilayotgan urushga qo‘shilmaslik imkonini ta’minlovchi huquqiy maqom.
Izolatsionizm – biron-bir davlatning xalqaro muammolarni hal qilishda ishtirok etishdan bosh tortish siyosati. Ko‘pincha, AQSHning ikkinchi jahon urushigacha bo‘lgan siyosatiga nis-batan qo‘llaniladi. IV.Mustahkamlash: O`quvchilar savollarga javob beradilar.
1. Birinchi jahon urushining natijalari AQSHning iqtisodiy rivojlanishi va jahon siyosatidagi o‘rniga qanday ta’sir ko‘rsatdi?
2. 1929 – 1933-yillardagi iqtisodiy inqiroz AQSH iqtisodi va ijtimoiy siyosatida qanday iz qoldirdi?
3. AQSH inqirozdan chiqishning qanday yo‘lini tanladi?
4. Inqirozdan so‘ng AQSH tashqi siyosatida qanday o‘zgarishlar yuz berdi? V.Baholash:Darsda faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.
VI.Uyga vazifa: Birinchi jahon urushidan so‘nggi AQSH hududiga tavsif bering. Xaritadagi noaniqlikning sababini izohlang.
Franklin Ruzvelt haqidagi ma’lumotlarni topishga harakat qiling va tarixiy shaxsning faoliyatiga baho bering.
O`.T.I.B.D.O` _____________ ______________ __________________
