Sana: 201 y. Mavzu: natural sonlarni bo’lish. Bo’linmaning asosiy xossasi darsning maqsadi

To’g’ri to’rtburchakning qarama-qarshi tomonlari o’zaro teng.

«AB tomon» deganda faqatgina AB kesmaning o’zigina emas, balki uning uzunligini ham tushunamiz.

To’g’ri to’rtburchakning asosi (bo’yi) va balandligi (eni) uning qo’shni tomonlari ham deyiladi. AB va BC, CD va AD tomonlar qo’shni tomonlardir.

To’g’ri to’rtburchakning hamma tomonlari uzunliklari yig’indisi uning perimetri deyilishini eslatib o’tamiz.

P = a + b + a + b = 2a + 2b = 2(a + b).

2. Kvadrat

Hamma tomlari teng bo’lgan to’g’ri to’rtburchak kvadrat deyiladi.

P = a + a + a + a = 4a

293. Tomoni 3 sm bo’lgan kvadrat chizing va perimetrini toping.

294. Tomonlari AB = 3 sm va AD = 5 sm bo’lgan to’g’ri to’rtburchak chizing va perimetrini hisoblang. BC tomoni nimaga teng? CD tomoni-chi?

295. Bo’yi 4 sm 5 mm, eni 3 sm 5 mm bo’lgan to’g’ri to’rtburchakning perimetrini toping.

296. Bir tomoni ikkinchi tomonidan: 1) 2 marta; 2) 4 sm ga uzun bo’lgan to’g’ri to’rtburchakni daftaringizga chizing.

297. Boks tushadigan maydoncha (ring) – tomonlari 6 m ga teng kvadrat. Ring uch qator yo’g’on arqon bilan o’raladi. Buning uchun necha metr arqon kerak?

298. To’g’ri to’rtburchakning har bir tomoni: 1) 2 marta; 2) 3 marta uzaytirildi. To’g’ri to’rtburchakning perimetri qanchaga ortdi?

299. Tomoni berilgan kvadratning tomonidan: 1) 3 marta; 2) 5 marta uzun bo’lgan kvadrat yasash uchun dastlabki kvadratdan nechta kerak bo’ladi?

300. 12 ta gugurt cho’pidan qanday qilib 5 ta kvadrat hosil qilish mumkin?

301. Perimetri 30 sm ga teng va tomonlari natural sonlarda ifodalangan barcha to’g’ri to’rtburchaklarning tomonlarini toping.

302. Perimetri 12 sm bo’lgan to’g’ri to’rtburchak chizing. Uning tomonlari qanday bo’lishi mumkin? Bunday to’g’ri to’rtburchaklar ichida kvadrat bormi?