Sana: 201 y. Mavzu: Kasr asosiy xossasi. Kasrlarni qisqartirish Darsning maqsadi

Sana: «___» _____________ 201__ y.


Mavzu: Kasr asosiy xossasi. Kasrlarni qisqartirish
Darsning maqsadi: Kasr asosiy xossasi haqida ma’lumot berish. Misollar bilan tushuntirish. Kasrlarni qisqartirish haqida ma’lumot berish. Misollar bilan tushuntirish.
Darsning ko’rgazmali qurollari: ______________________________
Darsning borishi:
1. Tashkiliy qism – salom-alik qilish, davomatni tekshirish, zarur ko’rgazmali qurol va jihozlarni darsga hozirlash;
2. O’tilganlarni takrorlash va yangi mavzuni boshlashga hozirlik – yangi mavzu bilan bog’liq o’tilgan dars mavzularini takrorlash; o’quvchilarning yangi
mavzuni o’tishdan oldin bu mavzuga oid bilim darajalarini aniqiash, baholash
va yangi materialni o’zlashtirishga tayyorlash; yangi dars maqsadini tushuntirish;
3. Yangi mavzuni yoritish:
K asr asosiy xossasi

Yuqoridagi rasmlarni daftaringizga chizib oling. Unda bir xil to’g’ri to’rtburchaklar ikkita, to’rtta va sakkiz ta teng bo’lakka bo’lingan.

Mos ravishda ularning va qismi bo’yalgan.
Rasmlardan to’g’ri to’rtburchaklarning qismi uning qismiga tengligi ravshan: = .
Shuningdek, to’g’ri to’rtburchaklarning qismi uning qismiga tengligi ham ko’rinib turibdi: = . Demak, = = .
va kasrlar ayni bir sonning turlicha yozilishidir.



Agar kasrning surat va maxrajini ayni bir natural songa ko’paytirilsa, kasrning qiymati o’zgarmaydi, avvalgisiga teng kasr hosil bo’ladi.

Bu xossa kasrning asosiy xossasi deyiladi.

Berilgan ixtiyoriy kasrga teng kasrlarni shu xossa yordamida hosil qilish mumkin.
tenglik kasrning asosiy xossasini ifodalaydi.


Kasrlarni qisqartirish
kasr uchun kasrning asosiy xossasiga ko’ra tengliklarni yozish mumkin. Bu tengliklarni quyidagicha yozib olaylik:

Demak, va kasrlarni ularga teng, lekin surat va maxraji kichikroq bo’lgan kasr bilan almashtirish mumkin ekan.

kasrning surat va maxraji umumiy ko’paytuvchi 8 ga ega: = shunga o’xshash:
tenglikni hosil qilish uchun kasrning surat va maxrajini umumiy ko’paytuvchi 8 ga bo’lish kerak. Buni kasrni qisqartirish deyiladi.
612. Kasrlarni qisqartiring:
1) ; 2) ; 3) ; 4) ; 5) .
613. , , , , , , , kasrlarning surat va maxrajini 6 ga bo’ling. Hosil bo’lgan mos tengliklarni yozing.
614. Har bir kasrning surat va maxrajini ularning EKUB ga bo’ling:
, , , , , , , .


5. Darsga yakun yasash va baholash – darsning maqsadini yana bir bor eslatish va unga qanchalik erishilganligini o’quvchilar bilan birgalikda aniqlash. O’quvchilarning mavzu bo’yicha savollariga javob berish, ulaming o’zlashtirganlik darajasini aniqiash, darsning asosiy lahzalarini qayd qilish. Darsda faol qatnashgan o’quvchilarni tilga olish va baholash;


6. Uyga vazifa ________________________

Aim.uz