Sana “ ” 201 yil. Mavzu: 1-mavzu. Fizikaning tadqiqot metodlari

I. Tashkiliy qism: 
5.Sinfda o‘quvchilarni darsga jalb qilib, ishchi muhitni yaratish. 
6.Sinf holati bilan tanishish va davomadni aniqlash 
II. Darsning mazmuni: 
7.Darslikning dasturi, maqsadlari va vazifalari. 
8.Darslikdagi materiallar tizimi va uni o'rganish uslubiyati va usullari. 
9.O‘rganiladigan ma’lumotlar hayotiy bog’liqligi.. 
I I I .  Dars mazmunini ro‘yobga chiqarish ustida ishlash: 
11. O'qituvchining 10-sinfdagi ,, 
fizika
“ fani vazifalari va xususiyatlari, darslikdagi materiallar tizimi, 
uni o’rganish uslubiyati va usullari to‘g‘risida tushuntirish. 
Yangi dars bayoni
: 
Siz 7-sinfda Yer o‘z atrofi da doimiy tortishish maydoni hosil qilishini va shu maydon orqali jismlarni 
o‘ziga tortib turishini bilib olgansiz. Demak, Yerda bo‘ladigan barcha harakatlarga tortishish maydoni 
o‘z ta’sirini ko‘rsatadi.Faraz qilaylik, tog‘ cho‘qqisiga chiqib, undan gorizontal yo‘nalishda 0 tezlik 
bilan bironta jism uloqtirildi. Jism uchib borib, A nuqtaga tushadi. Unda uning ko‘rinishi Nyuton 
tomonidan chizilgan 2.3-rasmga o‘xshash bo‘ladi.Jism tezligi oshirib borilsa, B va C nuqtalarga tushadi. 
Tezlikning ma’lum bir qiymatidan boshlab jism Yerga tushmasdan, Yer atrofi da aylana bo‘ylab 
harakatga keladi. Bu jism endi Yerning sun’iy yo‘ldoshi bo‘lib qoladi. Sun’iy yo‘ldoshning harakati, 
tortishish maydonidagi harakat bo‘ladi. Nima sababdan yo‘ldosh Yerga tushmaydi? Qanday tezlikda bu 

---

20 
holat kuzatiladi? Avvalo, yo‘ldoshga ta’sir etayotgan kuchlarni olib qaraylik. Yo‘ldoshga doimo Yerning 
tortish kuchi ta’sir etadi. Bundan tashqari, unga havoning qarshilik kuchi ta’sir qiladi. Qarshilik kuchi