Samdu san’atshunoslik fakulteti,, Musiqa ta’limi va san’at yo’nalishi Magistratura 1-bosqich talabasi Rajabov Shaxzodbekning,,O’zbek maqomlari Madaniy durdonalar” mavzusida ishlagan taqdimoti ishi o’zbek maqomlari madaniy durdonalar

SamDU San’atshunoslik fakulteti ,, Musiqa ta’limi va san’at yo’nalishi Magistratura 1-bosqich talabasi Rajabov Shaxzodbekning ,,O’zbek maqomlari Madaniy durdonalar” mavzusida ishlagan TAQDIMOTI ISHI

O’zbek maqomlari madaniy durdonalar

Mavzu:
Davlatimiz rahbarining 2017 yil 17 noyabrdagi “Oʻzbek milliy maqom sanʼatini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi hamda 2018 yil 6 apreldagi “Xalqaro maqom sanʼati anjumanini oʻtkazish toʻgʻrisidagi”i qarorlari oʻzbek mumtoz musiqasi tarixida yangi davrni boshlab bergan muhim hujjatlar boʻldi.

O‘zbek-tojik xalqlari mumtoz musiqasi – Shashmaqom XVIII asr o‘rtalarida Buxoroda saroy kasbiy musiqachilari va musiqashunos olimlari tomonidan olti maqomdan iborat mahobatli turkum tarzida ifoda etilgan edi. Mazkur maqomlar quyidagicha nomlanadi:

• O‘zbek-tojik xalqlari mumtoz musiqasi – Shashmaqom XVIII asr o‘rtalarida Buxoroda saroy kasbiy musiqachilari va musiqashunos olimlari tomonidan olti maqomdan iborat mahobatli turkum tarzida ifoda etilgan edi. Mazkur maqomlar quyidagicha nomlanadi:
• 1. «Buzruk» – katta, ulug‘, buyuk.
• 2. «Rost» – to‘g‘ri, chin, haqiqiy.
• 3. «Navo» – ma’nosi – kuy, mungli kuy, ishq kuyi.
• 4. «Dugoh» – ikki o‘rin, ikki joy, ikki parda.
• 5. «Segoh» – uch o‘rin, uch joy, uch parda.
• 6. «Iroq» – ma’lum arab mamlakatining nomiga nisbat berilgan.

«Mushkilot» bo‘limi beshta tarkibiy qismdan iborat bo‘lib, ular quyidagicha nomlanadi:

• «Mushkilot» bo‘limi beshta tarkibiy qismdan iborat bo‘lib, ular quyidagicha nomlanadi:
• 1. «Tasnif» – tasnif etilgan, ijod etildan, mukammal asar.
• 2. «Tarje» – qaytariq, takrorlash, takrorlanuvchi.
• 3. «Gardun» – falak gardishi, qismat.
• 4. «Muxammas» – beshlik, beshlangan.
• 5. «Saqil» – vazmin, og‘ir.

Xorazm maqomlari muayyan tizimdagi turkum shaklida XIX asrning birinchi yarmida qaror topgan bo‘lib, bu turkum asosan Olti yarim maqomdan iborat:

• Xorazm maqomlari muayyan tizimdagi turkum shaklida XIX asrning birinchi yarmida qaror topgan bo‘lib, bu turkum asosan Olti yarim maqomdan iborat:
• 1. «Rost» maqomi (yoki Maqomi Rost).
• 2. «Buzruk» maqomi (Maqomi Buzruk).
• 3. «Navo» maqomi (Maqomi Navo).
• 4. «Dugoh» maqomi (Maqomi Dugoh).
• 5. «Segoh» maqomi (Maqomi Segoh).
• 6. «Iroq» maqomi (Maqomi Iroq).
• 7. <<Panjgoh>> maqomi (bu maqom faqat cholg’u qismi ya’ni chertim yo’lidan iborat)