Samarqand iqtisodiyot va servis instituti turizm: nazariya

Kasbiy  talablar.
  Gid  kasbini  tanlagan  insonlarga  ushbu  kasb 
bir  necha  talablarni  qo‘yadi,  ya’ni  madaniy-tarbiyaviy  ishlarga 
ishtirok  etish  ishtiyoqi,  tarbiya jarayonida  ekskursiya  xizmatining 
mohiyati,  undagi  o‘z  rolini  tushunishi,  burchini  his  etishi,  bir  yoki 
bir  necha  ekskursiya  mavzulari  bo‘yicha  aniq  bilimlarga  ega 
boiishi, madaniyatsizlik va eskicha qarashlarga  befarq boimasligi, 
o‘z bilimlarini  uzluksiz takomillashtirishi, yangilikka intilishi, ishda 
tashabbus  ko‘rsatishi  va  ijodiy  yondashishi,  ekskursantlami  qiziq- 
tirishi  va  talablarini  chuqur  o‘rganishi,  turli  guruhdagi  insonlarga 
xizmat  ko‘rsatishda  turlicha  yondashuv;  tarbiyaviylik,  yuqori 
madaniyat  va  xulq-atvor,  ekskursantlar  bilan  to‘g‘ri  munosabat 
yuritishi,  ekskursiya  xizmatini  o‘tkazish  uslubiga  ega  boiishi, 
xullas, kasb sirlarini yaxshi bilishi kerak.
Har bir gid nafaqat o‘z mutaxassisligi  bo‘yicha bilimlarga ega 
boiishi,  balki  pedagogika  va  psixologiya  asoslarini  ham  bilishi 
zarur  boimoqda.  Gid  o‘z  ishini  to‘g‘ri  tahlil  qilishi,  o'tkazgan
189

---

ekskursiya  xizmatiga  obyektiv  baho  berishi,  prinsipial  va  o‘ziga 
nisbatan talabchan boMishi muhimdir.
Gid kasbi aniq amaliy malakaga ega  bo‘Iishni  talab qiiadi.  Bu 
malaka  unga  o‘z  bilimlarini  auditoriya  uchun  to‘g‘ri  tanlab  olish, 
mujassamlashtirish  va  samarali  uzatish  imkoniyatini  beradi.  Gid 
kasbini  tanlaganlar  quyidagi lami  qila  olishi  kerak:  zaruriy,  aniq 
ma’lumotlami  tanlashi,  o‘qib-o‘rganishi,  aniq  mavzudagi  ekskur- 
siyaga  individual  matn  tayyorlashi,  uslubiy  qo‘llanmani  tuzishi, 
ulami  amaliyotda  qoMlashi,  «gid  portfeli»dagi  ko‘rgazmali  vosita- 
lami  to‘g‘ri  va  o‘z  vaqtida  qoMlashi,  boshqa  gidlar  bilan  tajriba 
almashishi,  mintaqaning ekskursiya  imkoniyatlarini  targ‘ib  qilishda 
ishtirok etishi va shJk.
Gidning  amaliy  bilim  va  ko‘nikmasi  unga  uslubiy  ishlarda 
qatnashishda, to‘garaklami, turistik guruh rahbari hamda turagentlar 
uchun  malaka  oshirish  kurslarini  olib  borishda,  yosh  gidlarga 
yordam  berishda  kerak  bo'Iadi.  Amaliy  bilim  va  malakaning 
mavjudligi gid ustamonligining mustahkam negizidir.