Samarqand iqtisodiyot va servis instituti turizm: nazariya

Ixtiyoriy  sertifikatlash
  qo'yidagi  holatlarda  qo'llaniladi, 
uchinchi shaxslar yoki qo‘shma korxonadagi chet el sheriklari ishlab 
chiqariladigan  tovarlar  va  taqdim  etiladigan  xizmatlar  uchun 
qo‘shimcha sertifikatni talab etgan vaziyatlarda foydalaniladi.
Majburiy  sertifikatlashga
  turizm  xizmatlarini  taqdim  etish 
bilan  bog‘liq  bo‘lgan  faoliyatni  amalga  oshirishga  litsenziyasi 
mavjud  bo‘lgan  turizm  faoliyati  subyektlari  tomonidan  ko‘rsa- 
tiladigan turizm xizmatlari tortiladi.
Sertifikatlashni  amalga  oshirishda  ko‘rsatiladigan  xizmatlar 
tavsifi  tekshirib  ko‘riladi  hamda  quyidagilarga  imkon  beruvchi 
tekshirish usullaridan foydalaniladi:
•   xizmatlarni  identifikatsiyalash  (tenglashtirish,  aynan  o‘x- 
shatish)  ni  o‘tkazish,  jumladan,  klassifikatsiya  guruhlanishiga 
(OKUN) tegishli ekanini tekshirish;
•  sertifikatlanadigan turizm xizmatlarini  me’yoriy hujjatlarda 
belgilangan majburiy talablarga mosligini tasdiqlash.
Shuni  qayd  qilish  kerakki,  yuqorida  ko‘rsatilgan  «tartib» 
ko‘rsatilgan  xizmatlarni  sertifikatlash  bo‘yicha  uiar  tomonidan 
akkreditlangan  organlarga  hamda  turizm  faoliyati  subyektlariga, 
0 ‘zdavstandartga joriy qilinadi.
21.4. Turizmda standartlashtirish jarayonining 
mohiyati
Standart  vakolatli  davlat  organlari  tomonidan  tasdiqlangan 
nonnalar  majmuasini,  mahsulot  va  xizmatlarga  bo‘lgan  qoida  va 
talablami  belgilovchi  normativ  texnik  hujjat  bo‘lib  hisoblanadi. 
Shuni  ta’kidlash  kerakki,  standartlar  nafaqat  moddiy  obyekt 
(tovarlar,  mahsulotlar,  xizmatlar,  buyum  namunalar),  balki  nor- 
malar,  qoidalar,  tashkiliy-metodik  va  umumtexnik  xarakterdagi 
obyektlar uchun ham ishlab chiqiladi.
0 ‘zbekistonda  turistik  xizmatlarni  loyihalashtirishda  turistik- 
ekskursion  xizmat  ko‘rsatish  sohasida  standartlashtirish  obyektlari, 
standartlar  majmuasining  tuzilmasi  va  boshqa  standartlarshtirish 
bo‘yicha hujjatlaming maqsadi  va vazifasini belgilovchi  standartlar
343

---

mavjud.  MenejerJar  turistik  xizmatlar  uchun  ishlab  chiqiluvchi 
loyiha materiallari,  korxona  va turistik xizmat ko‘rsatish  obyektlari 
(mehmonxonalar, turbaza, marshrutlar va boshqalar) davlat ekologik 
ekspertizasidan  o'tishi  shart.  Xizmatlar  esa  amaldagi  qonunlar  va 
normativ  hujjatlardagi  talablarga  mos  kelishi  kerak.  Turistik 
xizmatlami  loyihalashtirish  turistik  korxonalar  tomonidan  amalga 
oshirilishi yoki boshqa tashkilot tomonidan ham bajarilishi mumkin.