Samarqand iqtisodiyot va servis instituti turizm: nazariya

11-mavzu. GID-EKSKURSIYA XIZMATLARINI AMALGA
 
OSHIRISH JARAY ONLARI
Reja:
11.1. Gid-ekskursiya xizmatlarining mohiyati va 
tasnifi.
11.2. Gid-ekskursiyachi xizmati va uning vazifalari.
11.3. Gid-ekskursiyachiga qo‘yiladigan talablar.
11.1. Gid-ekskursiya xizmatlarining mohiyati va tasnifi
«Ekskursiya»  tushunchasi  yunoncha  «excursio»  so‘zidan 
olingan  boiib,  «sayohatga  chiqish,  sayr  qilish»  degan  ma’noni 
anglatadi. «Ekskursiya» tushunchasigata’rifhi birinchi b o iib V. Dal 
(1882 y.) quyidagicha bergan: «Ekskursiya -  bu sayr-tomosha, biror 
nimani 
izlash, 
o‘simliklar 
yigishdir». 
Rossiyalik 
olim 
M.P.  Ansiferov  (1923  y.)  «Ekskursiya  -   bu  sayr  boiib,  uning 
vazifasi  aniq  maiumotlar  asosida  mavzuni  o‘rganishdir»,  degan 
fikmi keltirib o‘tgan.
Kichik  sovet  ensiklopediyasida  (1931  y.)  «Ekskursiya  -   bu 
ma’lum  bir joylarda,  sanoat  korxonalarida,  sovxoz,  muzeylarda  va 
boshqa  joylarda  ilmiy  va  taiimiy  maqsadlarda  jamoaviy  tashrif 
buyurishdir» deb ta’rif berilgan.
Katta  sovet  ensiklopediyasida  (1978  y.)  «Ekskursiya  -   bu 
diqqatga  sazovor  obyektlarga  (madaniy  yodgorliklar,  muzeylar, 
korxonalar, joylar va  sh.  k) tashrif buyurish,  bilim olishning  shakli 
va  metodi  boiib,  odatda  mutaxassis-gid  rahbarligida  jamoaviy 
oikaziladi» deb ta’rif berilgan37.
Ekskursiya  tushunchasini  tahlil  qilganda  ekskursiya  xizma- 
tining  obyektiv  talablardan  iboratligini  e’tiborga  olishimiz  kerak 
boiadi.  Har  bir  ekskursiya  o‘ziga  xos  faol  jarayon  boiib,  uning 
mohiyati  m aium   qonuniyatlar (mavzuiyligi,  maqsadliligi,  ko‘rgaz- 
maliligi, hissiyotliligi, faolligi va sh.k.) bilan asoslanadi.
Ekskursiya  xizmati  oldida  turgan  vazifalari  quyidagicha  na- 
moyon boiishi mumkin:
,7  Тухлиев  И.С.,  Амриддинова  P.O.  “Организация  экскурсионного  обслуживания”.  Учебное
пособие.-С., 2011.

---