Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi

4-chizmada. Korxona faoliyati va rivojlanishining SWOT-tahlili
Afzallik va Kamchiliklarni aniqlashga resurslar va imkoniyatlarning tavsifi yordam beradi. Bunday deyilganda korxona uchun ijobiy deb baholashimiz mumkin bo‘lgan har qanday turli ko‘rsatkichlar va kattaliklar tushuniladi. Masalan, korxona darajasida bu ilg‘or yoki eng yangi texnologiyalar va «nou-xau»lar, ishlab chiqarish va boshqaruv xodimlarining tegishli tayyorgarligi, boshqarish va rag‘batlantirish usullarini ishlab chiqish yoki zamonaviylashtirish.
Korxona faoliyatining kuchli va kuchsiz tomonlarini tahlil qilishda jismoniy aktivlar (binolar, inshootlar, asbob-uskunalar, transport vositalari, tovar-moddiy boyliklar, qimmatli qog‘ozlar, pul mablag‘lari), bozordagi imiji (obro‘-e’tibor, maqsadli bozorda korxonaning obro‘si) va mehnat resurslari (oliy va o‘rta boshqaruv xodimlari, malakali ishchilar) kabi ko‘rsatkichlar audit qilinishi mumkin.
Korxonaning kamchiliklariga qandaydir resurslar va imkoniyatlarning yetishmasligi kirishi mumkin, ayniqsa, raqobatchilar bilan taqqoslaganda kuchli namoyon bo‘ladigan kamchiliklar. Korxonaning imkoniyatlarini korxona uchun umumiy va muayyan tovar bozoriga nisbatan olib qaraladigan ixtisoslashgan holda tasavvur qilish mumkin.
Tahdidlar (xavf-xatarlar) to‘rt xil ko‘rinishda bo‘ladi:
1) korxona maqsadlarining muvaffaqiyatli amalga oshishiga qarshilik qiladigan;
2) korxona strategiyasini amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan resurslarni ko‘paytiradigan;
3) kutiladigan moliyaviy natijalar va rentabellikni yomonlashtiradigan;
4) korxona strategiyasining bajarilish xavfi darajasini oshiradigan.
Shunday qilib, korxona faoliyatining SWOT-tahlili korxona faoliyatini takomillashtirib borish uchun asos bo‘lib xizmat qilishi mumkin, chunki imkoniyatlar va afzalliklarni o‘stirish va kuchaytirish kerak, tahdidlar va kamchiliklarning ta’sirini kamaytirib, ularning salbiy ta’sirini yo‘qotish yoki o‘z afzalliklariga aylantirish kerak. Buni tashqi kontur - 4-chizmadagi strelkalar ko‘rsatmoqda. Korxona faoliyatining SWOT-tahliliga gipotetik misol 4-jadvalda keltirilgan.