Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

Jarohatlangan joydan qon ketganda birinchi
tibbiy yordam.
271

---

Arterial qon ketishini ham venoz qon ketishini to ‘xtatgan kabi 
to ‘xtatish mumkin. Yirik arteriyadan qon ketganida (bosuvchi 
boylam q o ‘yilishi yetarli bo ‘lmaganda) qon ketayotgan sohaning 
tepasidan jg u t bog‘lash lozim.
Gid jg u t boylangan vaqtni qayd qilib, m a’lumotni boylov mate- 
rialimng tagiga q o ‘yishi shart. Boylangan jg u t 1,5-2 soatdan ortiq 
turmasligi kerak, chunki bu to‘qim alarning o'lim iga oJib kelishi 
mumkin.
Jgut boylangan joyda og 'riq yuzaga kelsa, u holda jgutni 10-15 
daqiqaga ochish mumkin. B uning uchun jarohatlangan sohadagi 
arteriyani barm oq bilan bosib, jg u t asta-sekinlik bilan q o ‘yib yubo- 
riladi va 10—15 daqiqa o 'tgach jg u t qaytadan bogManadi. Bir soat 
o ‘tgach jabrlanuvchi og'riqni ko‘tara olgan taqdirda jgutni 10-15 
daqiqa yana olish mumkin, 0 ‘rta o g ‘ir va kuchli qon ketishlarda 
jabrlanuvchini zudlik bilan tibbiy muassasaga olib borish shart.
Burundan qon ketganida jabrlanuvchini o ‘tqizib, burunga muz- 
dek m alham q o ‘yib, 4-5 daqiqa burunni bosib turish kerak. Agar 
qon ketishi to ‘xtam asa, ohistalik bilan qon ketayotgan joyga 3% 
perekis vodorodga nam langan tam pon yoki paxta qo'yib, 2,0- 
2,5 soat o ‘tgach olish mum kin. Q on ketishini to ‘xtata olm agan 
taqdirda bem om i tibbiy m uassasaga (« o ‘tirgan» holatda) yetkazish 
yoki tibbiyot xodimni chaqirish shart.
A ralash qon ketishlarda birinchi shifokorgacha tibbiy yordam - 
da yuqorida qayd qilingan barcha tadbirlarni o ‘z ichiga oladi (jabr­
lanuvchini tinchlantirish, sovuq narsa q o ‘yish, bosuvchi boylam 
qo‘yish).