Samarqand iqtisodiyot va servis instituti bektemirov a., Omonov a. A., Xaydarov z. Sh., Niyozov z. D. Tijorat banklari aktiv va passivlarini

§ 13.4. Banklar depozitlarini boshqarish usullari 
Tijorat banklarining depozit operatsiyalarini boshqarishda quyidagi 
usullardan foydalaniladi: 

---

178 
1. Maʻmuriy usullar. 
2. Iqtisodiy usullar. 
Maʻmuriy usullarga quyidagilar kiradi: 
* depozit operatsiyalarni rejalashtirish; 
* depozit operatsiyalarni amalga oshirish siyosati, qoidalari va meʻyorlarini 
oʻzida aks ettirgan ichki bank hujjatlarini ishlab chiqish. 
Depozit operatsiyalarni boshqarish usullaridan foydalanish samaradorligini 
taʻminlashning zaruriy shartlaridan biri boʻlib, depozitlar jalb qilish va ularni 
aktivlarga joylashtirishda risk va daromad darajalarini toʻgʻri baholash imkonini 
beradigan ishonchli maʻlumotlarning mavjudligi hisoblanadi. 
Depozit operatsiyalarni boshqarish usullari quyidagilarga boʻlinadi: 
* analitik usullar; 
* spetsifik usullar; 
* marketing usullari. 
Analitik metodlar depozitlar jalb qilish bilan bogʻliq boʻlgan tendensiyalar 
va muammolarni aniqlash imkonini beradi. Oʻz navbatida, analitik metodlarga 
quyidagilar kiradi: 
- guruhlash usuli; 
- qiyosiy tahlil usuli; 
- tarkibiy tahlil usuli; 
- trendli tahlil usuli. 
Spetsifik usullar depozit operatsiyalar bilan bogʻliq boʻlgan risklarni 
kamaytirish, bankning resurs bazasini diversifikatsiya qilish imkonini beradi. 
Marketing usullari quyidagilardan iborat: 
* mijozlarni turli toifalari boʻyicha turkumlash; 
* mijozlarning kartotekasini yaratish; 
* depozit xizmatlari bozorini monitoring qilish; 
* depozit xizmatlarini reklama qilish; 
* depozitlarning barqarorligini taʻminlash. 
 

---

179