92
Real xolatda lokal tarmoq ikkita va undan ortiq kompyuterlarni birlashtiradi.
Bir xil lokal tarmoqlarning imkoniyatlari yuqori: abonentlarni maksimal soni
minggacha yetishi mumkin.
To’g’rirog’i, eng aniq ifodalab, lokal bu shunday tarmoqki, foydalanuvchilar
aloqani sezmaslikka imkon beradi.
Lokal tarmoqlarning farq qiluvchi belgilari quyidagicha:
uzatishni yuqori tezligi, katta o’tkazuvchanlik imkoniyati;
uzatishni xato darajasi pastligi (yoki, yuqori sifatli aloqa kanallari).
Ma‘lumotlar uzatish qo’yiladigan extimolli xatosi 10
-7
–10
-8
bo’lishi kerak;
effektli, tezlik bilan almashuvni boshqarish mexanizmi.
chegaralangan, tarmoqqa ulanadigan aniq ma‘lum bo’lgan kompyuterlar
soni.
Bunday ta‘riflagandan
tushunarliki, global tarmoqlar lokallardan farqi shuki
ular abonentlar sonini chegaramaslikka hisoblangan bo’lib unga sifatli bo’lmagan
aloqa kanallardan foydalanib uzatish tezligi past bo’ladi, almashuv boshqarish
mexanizmi esa ularda tez bo’lmasligi kafolatlangan. Global tarmoqlarda aloqa si-
fati uncha muxim emas, uning borlig’i xisobdir.
Ko’pincha kompyuter tarmoqlarining yana bir sinfini ajratishadi –
shahar
tarmoqlari (MAN, Metropolitan Area Network). Ular global tarmoqlarga yaqinroq
bo’ladi, lekin ba‘zan lokal tarmoq xususiyatiga ega bo’lishadi, masalan yuqori si-
fatli aloqa kanallari va nisbatan uzatishni yuqori tezligi. Ko’p sonli lokal tarmoqlar
global tarmoqqa chiqishga ega, lekin informatsiya uzatish xarakteri,
almashuvni
tashkil etish prinsiplari, lokal tarmoq ichidagi resurslarga kirish rejimi,
odatda
global tarmoqlarda qabul qilingandan katta farq qiladi. Bunda lokal tarmog’ining
barcha kompyuterlari global tarmoqqa ulangani bilan lokal tarmoqlar
xususiyatlarini bekor qilmaydi. Lokal tarmog’idan xilma xil sonli informatsiya
uzatilishi mumkin: axborotlar, tasvirlar telefon orqali gaplashuvlar, elektron xatlar
va hakozo. Masalan, Ular har xil turdagi kompyuterlar
orasida informatsiyalarni
almashuvini bajarishga imkon beradi. Faqat kompyuterlar emas balki boshqa
qurilmalar, masalan, printerlar, plotterlar, skanerlar tarmoqni abonentlari (uzellari)
bo’lishi mumkin. Lokal tarmoqlar tarmoqdagi hamma kompyuterlarda parallel
hisoblash sistemasini tashkil etishga imkon yaratadi.
Ular yordamida murakkab texnologik sistemalarni yoki bir nechta kompyuter-
larda bir vaqtda ilmiy izlanishlar qurilmasida ishlarni boshqarish ham mumkin.
Tarmoq administrotori - tarmoqni ishlashini nazorat qilib turadi, uni takomil-
lashtiradi, resurslarga kirishni boshqaradi, bo’lajak nosozliklarni to’g’rilaydi.
Tarmoqlar kompyuterlarni joyini o’zgartirish, boshqa joyga o’tkazish imkoni-
yatlarini chegaralab qo’yadi, chunki bunda birlashtirilgan
kabellarni qaytadan
o’tkazish kerak bo’ladi. Bundan tashqari, tarmoqlar kompyuter viruslarini tarqat-
ishga
ajoyib muxit hisoblanadi, shuning uchun kompyuterlardan avtonom foyda-
lanishga qaratadi himoyalash masalalarga ko’proq etibor berishga to’g’ri keladi.