Samarqand davlat universiteti tarix fakulteti tarixshunoslik va manbashunoslik kafedrasi arxivshunoslik fanidan ma’ruza matni tuzuvchi: Yakubov Akmal Saydirasulovich

Fuqarolarning shaxsiy arxivlari

Har bir shaxsning hayoti va faoliyati davomida uning ixtiyorida ma’lum hujjatlar to’planadi. Bu hujjat va materiallar o’sha fuqaroning shaxsiy arxivini tashkil

etadi. Unday arxivlar garchi fuqarolarning shaxsiy mulki bo’lsa-da, ularda davlat ahamiyatiga molik hujjatlar ham saqlanishi ehtimoldan holi emas. Shuning uchun ham bunday hujjatlar ekspertiza qilingandan so’ng O’zbekiston Milliy arxivi fondiga kiritiladi va bu hujjatlarning egalarining saqlanishini ta’minlashlari zarur. Shaxsiy arxivlardagi bunday hujjatlarni egasining roziligi bilan mulk huquqi saqlangan xolda davlat arxivlari, muzey va kutubxonalarda shartnoma asosida doimiy yoki depozitar (vaqtincha) asrovga olinishi mumkin.
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, hozirgi kunda O’zbekistonda davlat, idoraviy va shaxsiy arxivla mavjud bo’lib, bu arxivlarda respublikamizning o’tmishi va hozirgi kunini o’zida aks ettirgan bebaho hujjatli manbalar saqlanmoqda. Ularni nes-nobud qilmasdan kelajak avlodlarga yetkazish arxiv xodimlari va barcha fuqarolarning muqaddas burchidir.

Tayanch iboralar

O’zbekiston arxiv

tizimi – respublikamizda faoliyat ko’rsatayotgan davlat arxivlari, idoraviy arxivlar va fuqarolarning shaxsiy arxivlari birlashtirgan arxiv shoxobchasi
Idoraviy arxivlar – davlat hokimiyati va boshqaruv organlari,
korxonalar, muassasalar va tashkilotlar qoshida tashkil etilgan, hujjatlarni vaqtincha saqlash va ulardan xizmat, ishlab-chiqarish va ilmiy maqsadlarda foydalanish uchun tuzilgan maxsus

arxivlar

Birlashgan idoraviy

arxivlar – faoliyat doirasi jihatidan o’zaro yaqin bo’lgan bir necha muassasa va tashkilotlarning yagona joriy arxivlari
Idoralararo arxivlar – qator muassasa va tashkilotlarning hujjatlari
vaqtincha saqlanadigan joriy arxivlar