Samarqand davlat universiteti sh. Q. Yuldashev, D. Q. Usmanova, L. N. Xalikova

G2C modeli ( Government – to –Consumer, Hukumat -
Iste'molchiga )
Ushbu model davlat 
organlari 
va 
iste'molchilarning 
o'zaro 
munosabatlarini o'z ichiga oladi. Masalan: soliq sohasi. 
G2C (hukumat - fuqarolar uchun) - elektron xizmatlardan 
foydalanish orqali hukumat va fuqarolar o'rtasidagi munosabatlar 
kategoriyasi. 
Ushbu xizmatlar orqali: 

soliqlarni, litsenziyalarni, chiptalarni, pasportlarni, jarimalarni 
to'lash; 

ruxsat berish uchun qurilish rejasini yuborish; 

har qanday tadbirlarga, loyihalarga homiylik qilish uchun 
ro'yxatdan o'tish; 

oldindan to'ldirilgan shakllarni olish; 

---

70 

fuqaro soliq va yig'imlar to'laydigan har qanday ob'ektlarning 
holati to'g'risida hisobot va hokazo. 
Ushbu aloqalar sof tijorat emas, chunki G2C toifasiga axborot 
xizmatlari ham kiradi, masalan, bunday xizmatlar orqali : 

Ochiq yig'ilishlar, tadbirlar o'tkaziladigan joylar va kun tartibi 
to'g'risida ma'lumot olish; 

davlat ta'lim muassasalari to'g'risida; 

ma'lumot, masalan, sayyohlik hududlari va boshqalar. 
G2G modeli ( Government – to - Government, Hukumat - 
Hukumatga )
Bunday o'zaro aloqa, avvalambor, davlat hokimiyatida elektron 
hujjat aylanishini tashkil qilishni o'z ichiga oladi. 
Bu vazifalar : 
I.
 
Texnik yoki texnologik yordam ko’rinishda: 

Barcha 
hukumat 
organlarini 
axborot-kommunikatsion 
texnologiyalari (AKT) bilan mahalliy elektron tarmog'iga ulanish; 

Hukumat axborot-telekommunikatsiya tizimlarda interfaollikni 
ta’minlash; 

Davlat kompyuter axborot tizimlarida o'zaro ta'sirni ta'minlash; 

Axborot jarayonlari va protseduralarini maksimal darajada 
birlashtirish; 

Har doim va barcha organlar tomonidan elektron hujjat 
aylanishining qonuniy vositasi sifatida elektron raqamli imzolarni 
ishlatish; 

To'plangan ma'lumotlarni yig'ish, qayta ishlash va saqlash uchun 
mavjud tizimlardan maksimal darajada foydalanish; 

Axborotni himoya qilish choralari, filtrlash usullari va cheklangan 
kirish huquqiga ega qonunga muvofiq tan olingan ma'lumotlarning 
tarqalishini oldini olish.