Samarqand davlat universiteti pedagogika fakulteti

bir
qolipdagi
fikrlar
sistemasi
mavjudligi bilan izohlanadi, shu tufayli u 
ko’p hollarda deyarli avtomatik ravishda ta’sirlarga javob bera oladi. Chunonchi, 
o’quvchilar bilan albatta 
xushmuomalada
bo’lish, 
dilkashlik
o’quvchi shaxsiga 
prinsipial
yondashishning
yuqori
darajada
bo’lishi, o’zining birorta ham 
o’quvchisi 
yomon
emasligi
, buning ustiga 
ishonchsiz
bo’lishi mumkin emasligiga 
ishonch kabilar. 
O’qituvchining pedagogik ishidagi muvoffakiyati dastavval uning o’quvchilar 
bilan qanday munosabatda bo’lishiga, bolalar oldida yaxshi obruga ega bo’lishiga 
va ularga nechogli zarur ta’sir ko’rsatishiga boglikdir. Shuning uchun o’qituvchilar 
bilan o’quvchilar urtasidagi munosabat masalasi o’qituvchi ishida birinchi va eng 
muxim muammo xisoblanadi. 
O’tayotgan faning yaxshi bili shva o’qitish metodikasini egallash, 
o’quvchilarni qanday yo’nalishda tarbiyalash lozimligini yaxshi tushunish 
o’qituvchi uchun zarurligini anglash lozim. Agar o’qituvchi o’quvchilar bilan zarur 
ta’sirli aloka urnata olishning uddasidan chika olmasa, uning butun mexnatini xech 
qanday natija chikmaydi. 
O’qituvchining o’quvchilarga bo’lgan irodali ta’siri, ular oldiga qo’ygan katta 
talablari, zarur pedagogik odobi bilan utkazilgandagina ijobiy tarbiyaviy natija 
beradi. Bizning xulosamizga kura, eng yaxshi o’qituvchining shaxsiy xususiyati 
sifatida pedagogik jarayonda uning odobi muxim o’rin egallaydi. 
O’qituvchilik kasbi uchun zarur bo’lgan fazilatlar, irojaviy sifatlar, axlokiy va 
estetik xislarga doir fikr-muloxazalarimizni imkoniyatimiz doirasida bayon kildik. 
Ishni bajarish jarayonida psixologiya va pedagogika fanlarining sungi 
talabalariga tayangan xolda quyidagi takliflarni bildirish mumkin: 
1. Boshlangich sinf o’qituvchisini ta’lim-tarbiya jarayonidagi faoliyatini 
samaradorligini uning ichki ma’noviy boyligi belgilab beriladi. 

---

53 
2. Boshlangich sinf o’qituvchisining ma’naviy-ma’rifiy shakllanganligi 
jamiyatda olib borilayotgan isloxatlarni modillashtirishning muxim omillaridan 
biri bo’lib xizmat qiladi.
3. O’qituvchining ma’naviy-axlokiy sifatlari, nafakat ularning tayyorlash 
jarayonida, balki undan keyin malaka oshirish va uz ustida ishlash jarayonida 
shakllanadi. 
Ishimiz ta’lim-tarbiya soxasida faoliyat ko’rsatayotgan o’qituvchi va 
tarbiyachilarga yosh avlodni tarbiyalashda ma’lum bir yordam beradi deb umid 
kilamiz.

---

54