Samarqand davlat universiteti pedagogika fakulteti pedagogika kafedrasi

So'rov metodidan foydalanganda, maxsus so'rovnoma, so'rovnomani respondentlarga maxsus tayyorlangan savollar bilan taqsimlashni ko'zda tutadigan so'rovnoma shaklida, ya'ni pochta orqali anketa holidan keng qo'llaniladi. Anketalarni standartlashtirish axborotni qayta ishlash imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida amalga oshiriladi. Yevropa Ittifoqi mamlakatlarida ushbu usul keng qo'llaniladi, ayniqsa YUNESKO faoliyati doirasida. Kuzatuv so'rovlari ma'lumot to'plash va ta'limning turli ob'ektiv va sub'ektiv omillarini tahlil qilish uchun muhimdir.
Kuzatish va faktlarni to'plash pedagogik qiyosiy tadqiqotlar usullaridan keng foydalaniladi. Tasniflash, tahlil qilish, umumlashtirish bo'lmasa, o'z-o'zidan dalillar unchalik muhim emas. Zamonaviy dunyoda o'quv faktologiyasi juda xilma-xil hodisalarning keng doirasidir, ular orasida eng tipik, ahamiyatli vakillarini ajratib ko'rsatish kerak.
Suhbatlashish, qoida tariqasida, ta'limning dolzarb muammolarini va ijtimoiy norozilikni keltirib chiqaradigan zaiflik zonalarini aniqlashda muhim bo'lgan sub'ektiv omillar bilan bog'liq.
Manba tahlili zamonaviy dunyoda ularning xilma-xilligi bilan murakkablashgan qiyosiy tadqiqotlarning eng qadimiy va an'anaviy usullaridan biridir. Turli xil manbalar qatorida me'yoriy va huquqiy manbaalar bo'lishi mumkin - qonunchilik bazasini aks ettiruvchi, ilmiy (maqolalar, monografiyalar, dissertatsiyalar va boshqalar), arxiv manbalari shular jumlasidan. Ba'zi badiiy yoki jurnalistik manbalar ham muhim bo'lishi mumkin. Bundan tashqari har yili turli shakllarda nashr etiladigan turli xil statistik manbalar alohida o'rin tutadi.
Shuningdek bu yerda matematik statistika usullari ham katta ahamiyatga ega.
Qiyosiy pedagogika fanlararo fan vazifasini o'taganligi sababli, u tegishli fanlarning usullaridan foydalanadi, bundan tashqari, tadqiqotchilar taqqoslashning turli usullarini ko'rib chiqadilar. Ular orasida umumiy ilmiy tadqiqot usullari ham qayd etilgan.
Qiyoslash usuli asosiy metodlardan biri hisoblanadi, uning yordamida ta'lim tizimlarining o'xshashlik va farqlari xususiyatlari aniqlanadi, pedagogik qonuniyatlarning umumiy va o'ziga xosliklari o'rganiladi.
Uslubiy yondashuvlar ham asosan ular tomonidan belgilanadi. Ko'rinib turibdiki, asosiy metod qiyosiy tahlildir. Bundan tashqari, taqqoslash shunga o'xshash ta'lim tizimlarini tahlil qilish uchun qo'llaniladi va taqqoslash uchun muhim asoslar bo'lmagan taqdirda qo'llanilmaydi.
Rim imperiyasi davrida lotin tili ta'siri ostida rivojlanib kelgan G'arbiy Yevropaning turli mamlakatlarining ta'lim tizimlarini taqqoslash juda maqbuldir. Lotin tili bir vaqtning o'zida ko'plab Yevropa tillarining shakllanishiga asos bo'ldi. Bundan tashqari, ko'plab Yevropa mamlakatlarida o'xshash ta'lim an'analari mavjud, masalan, universitetlarni rivojlantirish. Bolonya jarayoni barcha Yevropa Ittifoqi mamlakatlarining oliy ta'lim tizimiga yagona standartlar va talablarni belgilab berdi, ammo har bir mamlakatda uning o'ziga xosligi va milliy ta'lim xususiyatlarini yo'q qilmadi.
Shu bilan birga, taqqoslovchilar ba'zan o'ziga xosligini yanada aniqroq namoyish etish uchun qarama-qarshilik deb ataladigan usulidan foydalanadilar, o'xshash bo'lmagan va turli sivilizatsiyalarga tegishli bo'lgan davlatlarni ataylab taqqoslaydilar. Bu yerda taqqoslashga ustuvor ahamiyat beriladi, bu ko'pincha taqqoslash uchun yetarlicha muhim umumiy asoslarga ega bo'lmagan ta'lim tizimlarini tahlil qilish uchun ishlatiladi, ya'ni turli madaniy an'analarga asoslangan.