Samarqand davlat universiteti mexanika-matematika fakulteti amaliy matematika va informatika bo


 Parabolik tipdagi tenglamani oshkor sxemali chekli ayirmalar usuli bilan



Download 1,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/20
Sana31.12.2021
Hajmi1,35 Mb.
#204370
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   20
Bog'liq
bir chetida fazaviy almashinuvchiplastinka uchun ikki olchovli issiqlik otkazuvchanlik tenglamasini sonli yechish (1)

3. Parabolik tipdagi tenglamani oshkor sxemali chekli ayirmalar usuli bilan 

yechish 

 

Parabolik tipdagi tenglamaga misol tariqasida ushbu  




 

 

10 



 

 

diffuziya tenglamasini qaraylik. 

Bu  tenglamani  to‟rlar  usuli  bilan  yechish  uchunto‟rtnuqtali  oshkor 

sxemadanfoydalansak (1-rasm), quyidagi chekli ayirmali tenglamaga kelamiz: 

 

Agar ushbu  



 

shart  bajarilsagina  bu  oshkor  ayirmali  sxema  ustivor  bo‟ladi.  Chekli  ayirmali 

tenglamadagi qavs oldidagi ifodani soddalik uchun k deb belgilaylik. 

 

 



1-rasm.To‟rtnuqtali oshkor sxema shabloni. 

 

Bu  masalani  Mathcad  matematik  paketi  yordamida  sonli  yechamiz  (dasturda 



chekli  ayirmali  formuladagi  qavs  oldidagi  ifoda  a  deb  belgilash  olingan, 

boshlang‟ich  shart  u(x,0)  =  sin(x),  chegaraviy  shartlar  esa  nolga  teng  deb 

hisoblangan, ya‟ni u(0,t)=u(

,t)=0): 



 


 

 

11 



 

Natijalarni grafiklar shaklida ifodalaylik (2-rasm): 

 

2-rasm.Har xil vaqt momentlarida diffuziya jarayonining tarqalishi holati. 



 

Rasmdan  ko‟rinib  turibdiki,  jarayon  uzoqlashuvchi  natijalarni  berib 

bormoqda.Bunday  kamchilikdan  qutilish  uchun  oshkormas  sxemadan  foydalanish 

maqsadga  muvofiq.Bunday  oshkormas  sxema  deb  atalishining  sababi  tadqiqot 

funksiyasining  izlanayotgan  qiymatalrini  tenglamada  vaqtning  keyingi  qatlamida 

topishda  vaqtning  oldingi  qatlaidagi  qiyamtlari  orqali  oshkor  ifodalab 

bo‟lmasligida. 

 


Download 1,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish