Samarqand davlat Universiteti kimyo fakulteti kimyo yo’nalishi 201-guruh talabasi butunboyeva mahfuzaning analitik kimyo fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

Elektroliz qilishda elektrolitik bo’g’inga muayyan kuchlanish yoki tok kuchi beriladi. Shunga ko’ra kulonometerik tahlil usullari potensiostatik yoki amperostatik usullarga bo’linadi.

Potensiostatik kulonometriyada ishchi elektrodining potensiali taxlil jarayonida doimiy saqlanadi yoki biror qonuniyat bo’yicha o’zgartirib turiladi.

Galvanostatik kulonometriyada elektroliz davrida ishchi elektrodi va eritmadan o’tuvchi tok kuchi o’zgarmas saqlanadi.

Potensiostatik kulonometriya qurilmasining sxemasi quyidagicha :

1 – kalit, 2 – potensiostat, 3 – amperometr,

4 – integrator, 5 – voltmer, 6 – elektrolitik bo’g’in,

7 – o’zgaruvchan elektr manbai

8 - taymer

Elektroliz tokining samaradorligi tekshiriladigan modda tarkibida bo’ladigan turli xil kirishmalarning katod va anod jarayonlarida bevosita ishtirok etishi bilan bog’liq. Bu kirishmalarning elektrod reaksiyalariga uchrashi oqibatida tokning samaradorligi kamayadi. Erituvchi molekulalari ham katod va anod xodisalarida ishtirok etishi mumkin. Bu ham tokning samaradorligini kamaytiradi. Tokning samaradorligi 100 % bo’lishi uchun tekshiriladigan eritmada aniqlanadigan moddaning oksidlanish yoki qaytarilish potensialida oksidlanadigan yoki qaytariladigan begona elektr aktiv moddalar bo’lmasligi kerak.

Elektroliz tokining samaradorligi tekshiriladigan modda tarkibida bo’ladigan turli xil kirishmalarning katod va anod jarayonlarida bevosita ishtirok etishi bilan bog’liq. Bu kirishmalarning elektrod reaksiyalariga uchrashi oqibatida tokning samaradorligi kamayadi. Erituvchi molekulalari ham katod va anod xodisalarida ishtirok etishi mumkin. Bu ham tokning samaradorligini kamaytiradi. Tokning samaradorligi 100 % bo’lishi uchun tekshiriladigan eritmada aniqlanadigan moddaning oksidlanish yoki qaytarilish potensialida oksidlanadigan yoki qaytariladigan begona elektr aktiv moddalar bo’lmasligi kerak.

Shuning uchun ham ishchi elektrodning potensialini tanlash uchun tekshiriladigan eritmada mavjud bo’lgan barcha moddalarning voltamper egri chiziqlari alohida tushirilishi kerak.