Samarqand davlat universiteti fizika fakulteti qattiq jismlar kafedrasi

O’ZBEKISTON RESPULIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM

VAZIRLIGI

SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI

FIZIKA FAKULTETI

QATTIQ JISMLAR KAFEDRASI,

RADIOELEKTRONIKA FANIDAN

KURS ISHI

MAVZU: MAYDONLI TRANZISTORLAR VA ULAR ASOSIDAGI ELEKTRON QURILMALAR

Bajardi: Tog’ayeva N.

Qabul qildi: Ruzimurodov J.

Samarqand- 2020

Reja:

1. 
   Kirish…………………………………………………..3
   
2. 
   Asosiy qism…………………………………………….4
   

1. Maydon tranzistorlari tuzilishi va ishlash tamoyili…..4

2. Maydon transistor haqida umumi ma’lumot……….....7

3. Maydon tranzistorlarning statik xarakteristikalari……12

4. Mаydоnli trаnzistоrni uzib ulаnish rеjimidа ishlаshi…15

3. 
   Xulosa…………………………………………………...22
   
4. 
   Foydalanilgan adaiyotlar ro’yxati…………………...23
   

Kirish

Mustaqilli yillarida ta’lim sohasida kata o’zgarishlar ro’y berdi. Muhtaram prezidentimiz aytganlaridek bugungi kun kelajak yoshlarning qo’lida ularni ilmli ma’rifatli qilib tarbiyalash bugunning talabi. Respublikamizning birinchi prezdenti I.Karimov tomonidan ta’limga kata e’tibor berildi. Buning natijasida ta’lim tizimida ko’plab islohotlar amalga oshirildi. Xorijiy o’quv yurtlarining tarmoqlari ochildi. Xussan, Samarqand Davlat Unversiteti va jahonning yetakchi unversi- tetlari bilan hamkorlikda qo’shma dasturlar asosida fakultetlar ochildi va imtiyozlar yaratildi . Shu jumladan fizika fanida ham katta o’zgarishlar bo’ldi. Bu fanga e’tibor yanada ortdi.

Hozirgi kunda elektronika sohasi tez rivojlanib borayotgan sohalardan biri hisoblanadi. Elektronika –fan va teexnologianing xavosiz bushliq , gaz va qattiq jismlar elektr tokining harakatiga asoslangan electron asbob va qurilmalarni yaratish hamda ulardan amalda foydalanish bilan shug’ullanadigan sohadir.Eletron qurilmalarni xalq xujaligida keng qullash faqat iqtisodiy emas balki ijtimoiy muhitga ham egadir. Elektronikani xalq xujaligi va maishiy xizmatta keng qo’llash natijasida inson qisman jismoniy mehnatdan ozod buladi va bo’sh vaqtini o’zing ma’naviy va madaniy saviyasini oshirishga sarfladi.

Mikroelektronikaning asosiy qurilmasi bo’lgan yarim o’tkazgich asbolar ham tz sur’atlarda rivojlanib bormoqda. Yarim o’tkazgich asbob hisoblanuvchi tranzistorlar ham shular jumlasidandir. Maydon tranzistorlar bizga ko’p yordami tegmoqda.

1. Madon tranzistorlari tuzilishi va ishlash tamoyili.

Zamonaviy maydonli tranzistorning ideallash-tirilgan strukturasi1– rasmda ko‘rsatilgan. Bu yerda metall kontakt p+ qatlam bilan zatvor vazifasini bajaradi. Bu yerda zatvor n turdagi yarimo‘tkazgichdan MDYa-tranzistor kabi dielektrik bilan emas, balki p-n-o‘tishning kambag‘allashgan qatlam bilan ajratilgan. Umuman olganda p+-qatlam majburiy hisoblanmaydi. Kambag‘allashgan qatlam metalni bevosita yarimo‘tkazgich bilan tutashuvida ham bo‘ladi. Bunday strukturadagi tranzistorni Shottki to‘siqli maydonli tranzistor deb atashadi [1-3].