Samarqand davlat universiteti fizika fakulteti astronomiya yo

3 .9-rasm. Kuzatish parametrlarini oʻrnatish oynasi.

OlingantasvirningtiniqliginioʻzgartirishScreenStretchoynasidagi (rasm 29) qizilvayashilkoʻrsatgichlarnisiljitishorqaliamalgaoshiriladi. Shuningdek, roʻyxatdan kerakli parametrlarni tanlab, tasvir tiniqligini oʻzgartishning avtomatik rejimini ham tanlash mumkin.[9]

3.10-rasm. Tasvir tiniqligini oʻzgartirish.
3.2. Samarqand teleskopida transit usulida kuzatish mumkin boʻlgan ekzosayyoralar

Samarqand Davlat universiteti oʻquv ilmiy observatoriyasining “grubb-parsons” teleskopi yordamida ham ekzosayyoralarni kuzatish mumkin. Bunda oʻquv observatoriyasi teleskopining imkoniyat darajasidan kelib chiqqan holda, faqatgina tranzit usuli yordamida ekzosayyoralarni kuzatish mumkin. Boshqa usullar yordamida kuzatib boʻlmaydi, chunki oʻquv ilmiy observatoriya ZAQ (zaryadli aloqa qurilma)si yorug’likni qayd qiladi, ya’ni optik sohani o’rganadi.Observatoriya teleskopi koʻrinma yulduz kattaligi gacha boʻlgan yulduzlarni yaxshi kuzatishi mumkin, sayyoralarning koʻrima yulduz kattaligi bundan ancha katta. Bundan tashqari yulduzning yorqinligi sayyoraning yorqinligiga nisbatanancha katta shuning uchun ham ekzosayyoralarni kuztish qiyin, lekin yulduzning atrofida sayyora harakati davomida yulduz gardishidan oʻtadi va yulduzni toʻsadi. Bunda yulduzni oʻlchami sayyaorasining oʻlchamida katta boʻlganligi sababli yulduzni toʻla toʻsib qoʻya olmaydi, lekin yulduzning yorqinligini oʻzgarishiga sabab boʻladi, albatta buni qayt qilishimiz mumkin.Bu oʻzgarishni qayt qilish orqali sayyoraning oʻlchami, yulduzidan uzoqligi, aylanish davri kabi parametrlarni aniqlashimiz mumkin.

3.11-rasm Tranzit usuli

Samarqand Davlat universiteti oʻquv observatoriyasida kuzatish mumkin boʻlgan ba’zi bir ekzosayyoralari bor yulduzlar roʻyxati: