Samarqand davlat universiteti biologiya fakulteti botanika kafedrasi

3.  B  o  sh  o  q.  Bunday  to‘pgulning  asosiy  o‘qida  bandsiz  yoki  bandli  gullar  zich  bo‘lib 
joylashadi (zubturum, tizimgul va boshqalar).  
4.  S  o‘  t  a.  Bitta  etdor  yo‘g‘on  o‘qda  boshoq  kabi  bir  necha  gullar  joylashadi 
(makkajo’xori so‘tasi, ig‘irkalla).  
5. S o ya b o n. To‘pgulning asosiy o‘qi qisqa bo‘lib, barcha gullarning gulbandlari shu o‘q 
ichidan chiqqanday bo‘lib joylashadi (navro‘zgul, gilos, nok, piyoz, primula va boshqalar).  
6.  B  o  sh  ch  a.  (kallakcha).  Asosiy  o‘q  biroz  kengaygan  bo‘lib,  gullar  yo  bandsiz  yoki 
qisqa bo‘ladi (sebarga va ba’zi astragallar).  
7.  S  a  v a  t  ch  a.  Oddiy to‘pgullarni taxasuslashgani  bo‘lib  astradoshlar  oilasiga mansub 
o‘simliklarning  to‘pguli  hisoblanadi.  Bularda  asosiy  o‘q  “savatchaga”  o‘xshash  kengaygan 
bo‘lib,  mayda  o‘troq  gullar  zich  joylashgan.  Savatchada  gullar  akropetal  –  markazga  tomon 
ochiladi, ya’ni birinchi bo‘lib chetdagi gullar va eng oxirida o‘rtada joylashgan gullar ochiladi.  
Savatchani  yon  va  ost  tomonidan  atrofini  bargchalar  o‘rab  turadi.  Bu  bargchalar  hali 
ochilmagan  yosh  gullarni  himoya  qiladi  (masalan,  kungaboqar,  moypechak,  bo‘tako‘z,  qoqi  va 
boshqalar).