Samarqand davlat universiteti biologiya fakulteti botanika kafedrasi


-rasm. Novdaning shoxlanish turlari



Download 13,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet341/432
Sana11.08.2021
Hajmi13,88 Mb.
#145422
1   ...   337   338   339   340   341   342   343   344   ...   432
Bog'liq
botanika yuksak osimliklar sistematikasi.

25-rasm. Novdaning shoxlanish turlari: 
A - dixotamik (plaun - Lycopodium clavatum); B - monopodial (archa - Juniperus 
communis); V - simpodial (olma -Malus domestica); G – soxta dixotamik (zarang - Acer 
tatarica). 
 
Yon shoxlanishda o’q sistemasi monopodial yoki simpodial bo’lishi mumkin. Monopodial 
shoxlanishda asosiy o’sish konusi uzoq vaqt  o‘sadi,  yon shoxlar esa (qo‘ltiq) barg qo‘ltig‘idan 
shakllanadi (yon kurtaklar ham uchidan o‘sadi). Bunda o’sish konusi o‘zining kuchli rivojlanishi 
bilan farq qiladi  (daraxtlar: qarag‘ay, qoraqarag‘ay, terak, eman, shumtol, buk;  o‘tlar: sebarga, 
zubturum, qoqio‘t, qo‘ng‘iroqgul). 
Simpodial  shoxlanish  –  o’sish  konusining  bo`linishi  bilan  xarakterlanadi.  Uchki  qo’ltiq 
kurtaklardan  asosiy  poyaga  aylanuvchi  yangi  novda  rivojlanadi.  Bu  poya  almashinuvchi  poya 
deb  ataladi.  Natijada  asosiy  o‘q  (tana)  rivojlanadi.  Yon  shoxlar  simpodiy  tipi  bo‘yicha 
rivojlanadi.  Ko‘pgina  daraxt,  butalar  shunday  shoxlanadi  (jo’ka,  oqqayin,  olma,  nok,  gilos, 
shaftoli)  butalardan  (brusnika,  bagulnik)  bu  shoxlanish  tipi  o‘tsimon  o‘simliklarda  keng 
tarqalgan (ituzumdoshlar, yertut bug‘doydoshlar, iloq, sebarga).  
Simpodial  shoxlanishning  o‘ziga  xos  shakli  soxta  dixotamik  shoxlanishdir.  Bunday 
shoxlanish  tipida  apikal  nuqta  nobud  bo‘ladi,  uchki  kurtak  ostidagi  qarama-qarshi  joylashgan, 
yon  kurtaklar  o‘sishda  davom  etadi.  Soxta  dixotamik  shoxlanish  chinnigul,  nastarin,  soxta 
kashtan va boshqa o‘simliklarda kuzatiladi. 
Turli xil o‘simliklarni ko‘rib chiqish. Dixotamik, monopodial, simpodial, soxta dixotamik 
shoxlanishga ega poyalarni topish. Shoxlanish sxemalarini chizish, o‘simliklarga misol keltiradi. 
O‘tchil  va  daraxtchil  o‘simliklar.  O‘tchil  o‘simliklar  bir  yillik,  ikki  yillik  va  ko‘p  yillik 
bo‘lishi  mumkin.  Ko‘pgina  o‘t  o‘simliklarning  yer  ustki  poyalari  bitta  vegetatsiyaga  ega, 
keyinchalik  o‘simliklar  butunlay  yo‘qolar  yoki  yer  ustki  qismi  nobud  bo‘ladi.  Daraxtchil 
o‘simliklar qishda ham nobud bo‘lmaydigan, kuchli yog‘ochlashgan tanaga ega. Ular daraxt va 
butalar  bo‘lishi  mumkin,  o‘tlar,  daraxt  va  butalarning  shoxlaridan  tayyorlangan  gerbariy 
materiallarini  ko‘rib  chiqish.  Daraxt,  buta,  chala  buta,  ko‘p  yillik  va  bir  yillik  o‘tlarning 
chizmasini chizish. 
 

Download 13,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   337   338   339   340   341   342   343   344   ...   432




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish