Samarqand Davlat Universiteti Amaliy matematika va informatika fakulteti

Teng og’ishga tegishli interferensiya

Sindirish ko’rsatkichi (n) ga va qalinligi (d) ga teng bo’lgan yupqa yassi parallel plastinkaga monoxromatik yorug’lik nuri ( ) burchak ostida tushayotgan bo’lsin. Bu vaqtda olidingi tenglamaga asosan optik yo’llar farqi quyidagiga teng bo’ladi.

(1)

va natijada havo plastinka – havo chegarasidan qaytgan nurlar o’zaro interferensiyalashib maksimum yoki minimum hosil qiladi.

(1) dan ko’rinadiki berilgan qalinlikdagi yassi parallel plastinka uchun (max) yoki (min) hosil bo’lishi ( ) burchagiga bog’liq bo’lar ekan.

Agar

(2)

bo’lsa

Parallel nurlar o’zaro interferensiyalashib (max) ni

(3)

Shartni qanoatlantiruvchi burchak ostida tushayotgan nurlar o’zaro interferensiyalashib (min) hosil qiladi.

Boshqacha aytganda faqat ma’lum burchak asosida tushuvchi parallel nurlar fazosi plastinkadan qaytganda interferensiyalashib (max) yoki (min) ni beradi. Shuning uchun ham bunday interferensiyaga teng og’ishga tegishli interferensiya deyiladi.

Bunday holda yassi plastinkadan qaytuvchi nurlar o’zaro parallel bo’lib ular cheksizlikda uchrashadilar. Shuning uchun ham bunday interferensiyaga ( ) da joylashgan yoki lokallashgan deb ataladi. Bu vaqtda interferensiyani kuzatish uchun yig’uvchi linza ishlatiladi.