Samarqand davlat chet tillar instituti pedagogika va psixologiya kafedrasi umumiy psixologiya


Muhabbat uning turlari va bosqichlari



Download 5,72 Mb.
bet105/171
Sana12.07.2022
Hajmi5,72 Mb.
#782921
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   171
Bog'liq
Samarqand davlat chet tillar instituti pedagogika va psixologiya

Muhabbat uning turlari va bosqichlari
Shunisi taassuflanarliki, hozirgi kunga qadar muhabbat tushunchasiga yagona ilmiy ta’rif, tavsif berilmagan, bevosita unga bag‘ishlangan ilmiy asarlar nihoyatda kam. Kishilar ongi­da bo‘lgani kabi badiiy asarlarda ham muhabbat haqidagi turlicha, ko‘pincha bir-biriga zid fikr va ta’riflarni uchratish mumkin.
Ba’zi mualliflar esa muhabbat hislarini sof ruhiyat kompo­nenti sifatida bayon etib, undagi fiziologik komponentni inkor etadilar. Fiziologik komponent hayvonlarga xos bo‘lgan or­ganik ehtiyojlarni qondirishdan iborat instiktning ifodalanishi sifatida idrok etiladi. Shu sababli ham ular odam hayvo­niy hirsdan, jinsiy intilishlardan ozod bo‘lishi kerak deb hisoblashadi va muhabbat hislariga biryoqlama yondashishadi. Klassik asarlarda jumladan qadimgi hind traktatida muhabbat­ga birmuncha to‘liq ta’rif beriladi: «Aql mayli hurmatni tug‘dirsa, qalb mayli do‘stlikni, tana mayli xohishni tug‘diradi. Aql, qalb va tana bir bo‘lib sevgi muhabbatni tug‘diradi». Volter: «Sevgi-muhabbat - bu ham qalb, ham aql va tanaga bir vaqtning o‘zida hujum qilinadigan yeng kuchli, zavqli his-­tuyg‘ulardan biridir», - deb ta’rif beradi. Bu ta’riflarni o‘zaro taqqosiash va ruhiy tahlil qilish, sevgi muhabbatda zaruriy ruhiyat komponenti bilan bir paytda fiziologik komponent ham hisoblanadi.
Qadimgi yunonlar sevgi-muhabbatni qanday yo‘nalishda ketishiga qarab ikki turga - «eros» va «agape»ga bo‘lganlar, vaholanki, ular muhabbatning ikki muhim tomonidir, ya’ni «eros» - muhabbat ob’yektiga ega bo‘lishga, uni o‘ziniki qilib olishga qaratilgan bo‘lsa, «agape» - hissiyotni boshidan kechirayotgan shaxsning hissiyot ob’yektiga o‘zini bag‘ishlashdir. Ana shu hissiyot har bir odamda uchraydi. Shu hissiyotlarda qaysi biri ustunlik qilishiga qarab, kishidagi muhabbatni, aniqrog‘i hissiyotni boshidan kechirayotgan shaxsni va uning muhab­batdagi istiqbolini ham oldindan aytib berish mumkin. Basharti «agape» ustunlik qilsa, hissiyotning umri uzoq bo‘lishi va aksincha «yeros» ustun bo‘lsa, tez orada hissiy qoniqish sodir bo‘lib, bunday odamdagi muhabbat hislarining umri nihoyatda qisqa bo‘lishi mumkinligi kuzatiladi.


Download 5,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   171




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish