Samarkand: the most beautiful place of Central Asia

Samarqand tarixi: buyuk shaharning yuksalishi
Ma’lumki, Memfis, Rim, Bobil, Afina kabi shaharlar insoniyat sivilizatsiyasining ilk markazlari bo‘lgan. Lekin Samarqand yuqorida tilga olingan shaharlardek qadimiy ekanini hamma ham bilmaydi. Shuning uchun Samarqand “Sharq Rim” deb ataladi. Bu shahar koʻplab nomlarni oʻzgartirgan: u bir vaqtlar Marakanda deb atalgan (miloddan avvalgi 1-ming yillik oʻrtalari), keyin Afrosiyob deb oʻzgartirilgan. Bu haqda birinchi marta miloddan avvalgi 329-yilda Iskandar Zulqarnayn bosqiniga guvoh bo'lganlarning kam ta'riflarida tilga olingan. Ammo olim va tarixchilar Samarqandga yunon-makedoniyaliklarning bu bosqinidan ancha oldin asos solinganligini va uning tarixi ancha oldin boshlanganini tasdiqlaydi.
Samarqand qonli urushlar olib kelgan bosqinchilarning guvohi bo‘lgan, ammo u qarshilik ko‘rsatib, asrlar osha go‘zal va kuchli bo‘lib ko‘tarilgan. Shahar saklar va massagetlar, yunon-makedoniyaliklar, mo'g'ullar va arablarning madaniyati va ta'sirini o'z ichiga olgan. U faqat eng yaxshisini o'zlashtirdi va omon qoldi.

Shak-shubhasiz, Samarqand Bosforgacha choʻzilgan eng buyuk davlat Temur imperiyasining poytaxti boʻlganida shon-shuhratning eng yuqori choʻqqisiga chiqdi. Tamerlan siyosiy sohada buzilmaydigan kuchli va qo'rqmas davlatni yaratdi, lekin u hayotning madaniy va ma'naviy qismlarini ham hech qachon unutmadi. Amir Temur davrida bu shaharni Sharq musulmonlari durdonasiga aylantirish uchun Samarqandda barcha eng zo'r me'mor va olimlar mehnat qilgan. Tamerlan vafot etganida, imperiyaning qudrati susaydi; u bo'lingan va Tamerlanning merosxo'rlari o'rtasida bo'lingan. Vorislarning eng mashhuri Ulug‘bek (Temurning nabirasi) tinchliksevar inson edi. U Samarqand va uning atrofida qirq yilga yaqin hukmronlik qildi. Uning hukmronligi davrida ilm-fan eng yuqori pog‘onada bo‘lgan, xorijdan ko‘plab mashhur olimlar olib kelingan, Ulug‘bekning o‘zi esa yaxshi olim va astronom edi.

Registon.
Samarqandning diqqatga sazovor joylari: diqqatga sazovor tarixiy joylar
Samarqand ochiq osmon ostidagi muzey: ko'rish uchun juda ko'p va tashrif buyuradigan joylar ko'p. U shaharning eski va zamonaviy parslariga bo'lingan. Va, albatta, agar siz Samarqandga kelsangiz, avvalo eski shaharga e'tiboringizni qaratishingiz kerak. Bu joy sirlarga to'la, har bir binoning har bir burchagini to'ldiradi.
Sayohatimizni Samarqand shahrining yuragi Registondan boshlaylik. Bu dunyoga mashhur maydonning nomi "qum joy" degan ma'noni anglatadi va bu maydon ko'p yillar oldin daryo qurib qolgan yer yuzida joylashgani uchun berilgan. Registon maydoni ansambli uchta go'zal madrasani (musulmonlar uchun ta'lim markazlarini) o'z ichiga oladi. Bitta ajoyib ansamblda uchta madrasaning barchasi sizda katta taassurot qoldiradi.
Go’ri Amir
Keyingi bekat sirli Gur-Amir (maʼnosi “amir qabri”). Bu aslida Buyuk Temurning nabirasi Muhammad Sulton maqbarasi. U qurilgan paytdan beri ko'plab temuriylar (Temuriylar sulolasi a'zolari) dafn etilgan. Gur-Emir ansambli bir nechta qismlarni oʻz ichiga oladi, biroq ularning hammasi ham tinimsiz vaqtdan saqlanib qolmagan. Ularning ba'zilari keyinchalik Samarqandning 660 yilligi munosabati bilan rekonstruksiya qilingan). Maqbaraning yuqori qismidagi marmar qabr toshlari va Tamerlanning qabr toshi (yagona nefritdan yasalgan) juda yaxshi holatda. Bu joy bilan bogʻliq qiziqarli hayajonli voqea bor: olimlar Temurlanning qabrini ochib, uning kulini bezovta qilmaslikni buyurgan chollarning soʻzlariga boʻysunmay ketishdi (ular urush ruhini uygʻotishini aytishdi). Olimlar Temur va Ulugʻbekning qabrlarini ochib, koʻzdan kechirdilar. Ba'zilarning aytishicha, bu ko'plab urushlarga sabab bo'lgan.