Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

K-t 8510-«Aktivlarni kayta baholash bo‘yicha to‘zatishlar»- 1000000 sum D-t 8510-«Aktivlarni 
kayta baholash bo‘yicha to‘zatishlar»- 400000 sum K-t 0260-«Transport vositalarining eskirishi»- 
400000 sum.
Asosiy vositalar kabi qimmatli qog‘ozlar ham kayta baholanadi. 
Misol. Korxonada balans qiymati 80000 sumlik qimmatli krgoz bor. Ularning hisobot davri oxiridagi 
bozor qiymati 85000 so‘mga teng bo‘lgan. 
Agar korxona o‘z investitsiyalarini kdyta baholangan qiymat bo‘yicha hisobga olsa, u , holda kayta 
baholashdan olingan daromad rezerv kapital hisobvaraqlarida aks ettiriladi: D-t 0610-«Qimmatli 
qog‘ozlar»-5000 sum K-t 8510-«Aktivlarni kayta baholash bo‘yicha to‘zatishlar»-5000 sum. 
Agar keyingi hisobot davriga kelib bu qimmatli qog‘ozlarning bozor qiymati kamay-sa, unda mazkur 
qimmatli qog‘ozlar bo‘yicha avvalgi kayta baholash doirasida rezerv kapitalini kamaytirish hisobiga uni 
qoplash mumkin. Bu qimmatli qog‘ozlar bo‘yicha tashkil etilgan rezervdan oshuvchi narxning pasayish 
summasi harajat sifatida tan olinadi. 
Misol. Qimmatli qog‘ozlarning bozor qiymati 78000 sumga tushib ketgan, ya’ni 7000 sumga 
kamaygan: 

---

216 
D-t 8510-«Aktivlarni kayta baholash bo‘yicha tuzatishlar»-5000 sum
D-t 9690-«Moliyaviy faoliyat bo‘yicha boshqa harajatlar»-2000 sum
K-t 0610-«Qimmatli qog‘ozlar»-7000 sum. 
AJ rezerv kapitali ustavda belgilangan miqdorga etguniga kadar har yili sof foydadan ajratmalar yo‘li 
bilan shakllantiriladi: 
 D-t 8710-«hisobot davridagi taksimlanmagan foyda (qoplanmagan zarar)» 
 K-t 8520-«Rezerv kapital». 
Rezerv kapitali korxona ko‘rgan zararini koplash, imtiyozli aksiyalar uchun dividend to‘lash, 
aksiyadorlar talabiga ko‘ra aksiyalarni kayta sotib olish uchun ishlatiladi. 
Masalan, hisobot davrida foyda mavjud bulmaganida imtiyozli aksiyalar uchun dividendlar tulandi: 
D-t 8520-«Rezerv kapital» K-t 6610-«To‘lov uchun dividendlar». 
Korxona tugatilayotganida turli debitorlarning qarzlari hisobdan chiqarildi: 
D-t 8520-«Rezerv kapital» K-t 4010-«Haridor va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar». 
Ta’sis hujjatlari va hisob siyosatiga muvofiq turli maksadlar uchun rezerv fondi boshqa mulkchilik 
shaklidagi korxonalarda ham tashkil etilishi mumkin. 
Mol-mulk tekinga olinganida quyidagi provodka beriladi: