Самарқанд давлат тиббиёт университети неврология ва нейрохирургия кафедраси

Этиологияси

• Қанотсимон тилча тугуни ганлионити
• Тиш-жағ тизимидаги сурункали яллиғланиш жараёнлари
• Параназал синуслар, қанотсимон тилча чуқурчаси, чакка остки жағ бўғини, ҳамда тонзиллит
• Оғирлашган кариес ва локал травма оқибатида келиб чиқиши мумкин

клиникаси

• Юзнинг ярмида локализацияланувчи, юқори интенсивликка эга узилувчан, куювчан пароксизмал равишда юзага келадиган оғриқ билан тавсифланади.
• Оғриқ, қанотсимон тилча тугуни иннервацияси автоном зонасида доминант рольга эга бўлади: яъни юқори жағ, қаттиқ тилча, кўз олмаси, бурун илдизида, баъзида оғриқ бўин, бош чаноғи орқа қисми ва тананинг тегишли ярми (гемитип) қисмларигача иррадиация ҳусусиятига эга бўлади.
• Оғриқ тарқалиши деярли тугун локализацияси билан чегараланиб қолмайди
• Хуруж давомийлиги ҳар-хил бўлиши мумкин, бир-неча дақиқадан, бир – неча кунгача.

давоси

• Оғриқсизлантириш мақсадида гангиоблокаторлар (бензогексоний, пентамин), АБ назорат қилинган ҳолда қўлланилади.
• Кунига 2 маҳал нейролептиклар (аминозин), транквилизаторлар (фибазон кунига 2 маҳал мушак орқали 2 мгдан), фенозипам ёки гидозепам кунига 2 маҳал 1 таблеткадан),
• десенсибилизацион препаратлар (кунига икки маҳал мушак орқали 1 мгдан димедрол, супрастин, мушак орқали 2 мгдан тавегил) тавися этилади.
• Парасимпатик активлик пасайтирилиши учун полинолитиклар (белласпон кунига 3 маҳал 1 таблеткадан, спазмолитин кунига 0,1 г кунига 2 маҳал) белгиланадли.
• Кучли оғриқ синдроми кузатилган тақдирда, комбинацион порошок (дибазол – 0,005 г, тиамин 0,005 г., никотин кислотаси 0,03 г, аскорбин кислотаси 0,3 г, глутамин кислотаси 0,3 г, спазмолитин 0,3 г) белгиланади.

давоси

• Нейрометаболик жараёнларни яхшилаш учун, нейропротекторлар *(нейротропин, пироцитам, энцефабол, глутамин кислотаси), нейротрофик воситалар (церебрализин), организмда метаболик жараёнлар активаторлари (рибоксин, милдранат, активигин томир орқали ёки мушак орқали) белигланади.
• Регенератор хусусиятларни яхшилаш мақсадида, никотин кислотаси, дипиридамол, трентал, реополиглюкин, реосорбилакт томир орқали томчилаб киритилади. Ёрқин ва узоқ давом этувчи оғриқ синдроми ҳолатлари, даволаш консерватив методларига нисбатан резистент ҳолатларида, қанотсимон тилча чуқурчаси новокаин блокадаси, ва рентген терапияси қўлланилади