Самарқанд давлат тиббиёт университети неврология ва нейрохирургия кафедраси

АДАШГАН НЕРВ НЕЙРОПАТИЯСИ

• Адашган нерв ҳаракат қисмининг бузилиши кўпчилик ҳолатларда инфекцион омилларга боғлиқ бўлади. Шу билан параллель равишда патологик жараёнга бошқа бош чаноғи нервлари ҳам жалб этилади: тил юткун, кўз ҳаракат, четлаштирувчи ва юз нервлари.
• Кўпчилик ҳолатларда яллиғланиш дифтерия, ўткир демиелинизациялашувчи полимиопатия касаллиги (Гиенн – Барре синдроми) ва полиомиелит сабабли юзага келади.

клиникаси

• Адашган нерв яллиғланишида, юзнинг касал қисмидаги юмшоқ тилчанинг осилиб қолиши кузатилиб, овоз бурун орқали чиқади ва ютиш рефлекси бузилади.
• Тилча ва юткун рефлекслари кузатилмайди. Юмшоқ тилча параличи оқибатида суюқ овқат бурун орқали оқиб чиқади.
• Қизилўнгач устки қисми параличи оқибатида эса, овқат қабул қилиш жараёнида тиқилиб қолиш кузатилади.
• Агарда, жараён генерализацияси кузатилган тақдирда, патологик жараёнга нафақат бульбар, балки орқа мия нервлари ҳам жалб этилади ва касаллик прогнози салбий бўлади

давоси

• Кўпчилик ҳолатларда, даволаш асосий касаллик кечиши омилларига боғлиқ бўлади. Адашган нервнинг дифтерия яллиғланиш кўринишларининг биринчи пайдо бўлишларида, 5000-1000 бирликдаги антитоксик дифтерияга қарши зардоб мушак орқали киритилади (безредко услуби бўйича).
• Кунига тана массасининг ҳар бир килограмига 1-2 мгдан преднизалон (бир кун давомида ўртача 80-100 мг), В гуруҳи витаминлари, антигистамин ва антихолинэстераз воситалари қўлланилади.
• Ўткир хуруж даврида ижобий натижаларни плазмоферез қўлланилиши беради. Бульбар синдроми, дифтерия полинейропатияси, полиомиелит ва ўткир демиелинизациялашувчи полинейропатия билан оғриган беморларни зудлик билан касалхонанинг реанимация бўлимига ётқизиш зарур

ҚАНОТСИМОН ЮМШОҚ ТИЛ ТУГУНИ ГАНГЛИОНИТИ (СЛАДЕР СИНДРОМИ)

• Вегетатив ганглионитлар орасида, Сладер синдроми кўпчилик ҳолатларда учрайди.
• Маълумки қанотсимон юмшоқ тил тугуни уч асосий толаларга эга6 соматик (сезувчан), уч шохли нервнинг иккинчи толасидан; симпатик – ички уйқу артерияси симпатик чувалашувидан; парасимпатик – юз нерви толаси.
• Бундан ташқари тугун, киприк ва қулоқ тугунлари билан ҳам боғлиқдир