Самарқанд давлат архитектура қурилиш

Internet loyihalari uchun investisiyalarni jalb etish nisbatan 
osonroq.
An’anaviy tarmoqlarda yangi loyihalar uchun 
investisiyalarni jalb etish qiyin kechadi, yuqori texnologiyali 
Internet – kompaniyalar esa katta hajmdagi investisiyalarni bemalol 
jalb eta oladilar. Investorlar tomonidan Internet kompaniyalar 
potensialining ijobiy baholanish tarmoqda jozibador investisiya 
muhitini yaratilishiga va ko’plab investorlarning o’z kapitalini 
innovasion loyihalarga kiritishiga olib keldi. Bunda, albatta, 
loyihalarning istiqbolli texnologiyalarga, zamonaviy biznes – 
modellarga va puxta o’ylangan biznes rejaga asoslanganligi muhim 
ahamiyatga ega. Internet kompaniyalarning aksiyalari kursi 2001 
yilgacha muntazam oshib bordi va ko’shimcha kapital oqib kelishini 
hamda raqobatchi kompaniyalarni sotib olish, o’zida singdirib yoki 
yutib yuborishini ta’minladi. Lekin keyinchalik innovasion Internet 
kompaniyalarning 
investorlari 
ehtiyotkorlikni 
oshirdilar 
va 
kompaniya rahbariyatidan kiritilgan kapital kafolatlarini talab qila 
boshladilar. Natijada, hozirgi paytda zarar ko’rgan va yaqin 
kelajakda foyda olish ehtimoli shubhali bo’lgan kompaniyalarning 
aksiya kurslarini pasayishi kuzatilmoqda. 

---

329 

Elektron texnologiyalar doimo qimmatli resurs hisoblangan 
iqtidorli insonlar mehnatini talab qiladi. Ular texnik bilimlar va 
tajriba, hamda boshqaruv nau-xau ko’rinishida bo’lishi 
mumkin. 
Ba’zi Internet kompaniyalar potentlangan texnologiyalar, 
antiqa moddiy aktivlar yoki ommalashgan savdo markazlari 
hisobiga, boshqalari esa xodimlarning aqliy potensiali tashkiliy 
imkoniyatlar va sifatli faoliyat ko’rsatadigan menejment hisobiga 
raqobat ustunligiga erishadilar. Raqobatbardoshlik nuqtai-nazaridan 
tayanch texnologiyalarni yaratishdagi sardorlik, takrorlanmas tajriba 
va bilimga ega xodimlar eng qimmatli jihatlar hisoblanadi. Shu 
sababli iqtidorli va yuqori malakali xodimlarni jalb etish asosida 
kompaniya uchun aqliy potensialni jamlash maqsadida Internet 
kompaniyalarni o’zaro murosasiz kurash olib borayotganligiga 
hayron qolmaslik lozim. Kompaniya uchun qimmatli bilim va 
tajribalarga ega xodimlar shu sababli yuqori maosh oladilar, mulk 
yoki kompaniyaning aksiyalar paketini sotib olishda imtiyozga ega 
bo’ladilar. Elektron texnologiyalardan faol foydalanish raqobat 
vaziyatini keskin o’zgartiradi ya’ni, raqobat keskinlashadi, kirish 
to’siqlari oshib boradi, tarmoq tushunchasining mohiyati tubdan 
o’zgaradi, hududiy chegaralarning ahamiyati pasayadi. Bularning 
barchasi sotuvchilar va ta’minotchilar o’rtasidagi raqobat kuchlari 
muvozanatini ham sotuvchilar va xaridorlar o’rtasida muvozanatni 
ham buzilishiga olib keladi. Natijada qiymat yaratish zanjirida 
hamkorlikning turli-tuman yangi shakllari paydo bo’ladi. Lekin 
texnologik o’zgarishlarning shiddat bilan o’zgarishi ushbu holatlarni 
prognoz qilish imkonini bermaydi. Bozor vaziyatlari tez 
o’zgarayotganligi sababli kompaniyalar rivojlanishlardan orqada 
qolmasligi uchun ushbu holatlarga moslashishi lozim.