Самарқанд 2021 “Statistik kuzatish uslubiyoti”

Jami:

37

Aniqlansin: 1) 0,900 ehtimollik bilan mamlakatdagi barcha 240 ta fermer xo‘jaligida bir sog‘in sigirdan o‘rtacha sog‘ib olinadigan sut miqdorining o‘zgarish chegaralarini tanlanma tasodifiy, takrorsiz; 2) 0,954 ehtimollik bilan har bir sog‘in sigirdan 3500-4500 litr sut sut sog‘ib olinishi mumkin bo‘lgan fermer xo‘jaliklar salmog‘i o‘zgarish chegaralarini.

7 - masala. Samarqand shahrida 250 ming oila yashaydi. Oiladagi bolalar o‘rtacha sonini aniqlash maqsadida 2% li tasodifiy qaytarilmagan tanlash usuli asosida oilalar tanlab kuzatildi. Natijada bolalar soniga qarab, oilalarning quyidagi taqsimlanishi aniqlanildi:

Oiladagi bolalar soni	0	1	2	3	4	5
Oilalar soni	1000	2000	1200	400	200	200

0,954 ehtimoli bilan, bosh to‘plamdagi bolalar o‘rtacha sonining chegaralarini aniqlash kerak.

8 - masala. Yil mobaynida shaharda qonunbuzarlikka yo‘l qo‘ygan 5000 kishidan 500 tasi mexaniq tanlash usuli yordamida tanlab olinib, o‘rganib chiqildi. Tekshirishlar shuni ko‘rsatdiki 300 ta qonunbuzar shaxs nosog‘lom oilaviy sharoitda tarbiyalangani ma’lum bo‘ldi. 0,997 ehtimollik bilan butun to‘plam uchun nosog‘lom sharoitda katta bo‘lgan qonunbuzarlar salmog‘i o‘zgarish chegaralari aniqlansin.


9 - masala. To‘qimachilik fabrikasida 6000 ta to‘quvchi ishlaydi. Ishlab chiqarish vazifasini bajarilishini aniqlash uchun tasodifiy takrorsiz tanlash ko‘zda tutilgan.
Birlamchi tekshirish natijasida kunlik gazlama ishlab chiqarish o‘rtacha kvadratik tafovuti 25 metrni tashkil qildi. 0,954 ehtimollik bilan tanlanma kuzatish xatosi 5- metrdan oshmasligi uchun tanlanmaning zaruriy miqdori qancha bo‘lishi zarur?


10 - masala. A shaharida 10 ming oila yashaydi. Mexaniq tanlash usuli bilan oilada uchta va undan ortiq bola bo‘lgan oilalar salmog‘ini aniqlash maqsad qilib qo‘yilgan 0,954 ehtimollik bilan tanlanmaning xatosi 0,02 dan oshmasligi uchun tanlanmaning hajmi qanday bo‘lishi kerak, agar oldingi tekshirishlar natijasida dispersiya 0,2 ga teng bo‘lgan bo‘lsa?


11 - masala. Mashinasozlik zavodida 5000 ta ishchi ishlaydi. Tasodifiy takrorsiz usul yordamida 200 ta ishchining malakasi o‘rganildi va quyidagi ma’lumotlar olindi:
Ishchilar malakasi
(tariflar razryadi) 1 2 3 4 5 6
Ishchilar soni, kishi 10 30 40 70 30 20
0,997 ehtimollik bilan zavod ishchilarining o‘rtacha tarif razryadi o‘zgarish chegaralari aniqlansin.