Sahifani bog’lash

HTML HUJJATLARNI BIR-BIRIGA BOG'LASH

Havolalar (murojaatlar) tufayli internet hozirgi mavqiyga erishdi. Havolalar yordamida ikki va undan ortiq (cheksiz) web sahaifalarni bir-biriga bo'glashingiz mumkin. Havola rus tilida "silka" deb ataladi. Havolaga bosish orqali siz ikkinchi sahifani ochishingiz mumkin. Havolalar yordamida web sahifangiz uchun menyu tuzishingiz mumkin. Havolalar yordamida foydalanuvchilar sizning web sahifangizda sahifa bo'ylab tom ma'noda sayohat qilish imkoniyatiga ega bo’ladilar.

Siz yaratgan web sahifani ko'p qavatli katta binoga, har bir sahifani shu binoning xonalariga taqqoslash mumkin. Bino bo'ylab sayohat qilayotgan "o'quvchi" har bir xonani ko'zdan kechirib chiqadi. Uni bino ichida adashib ketmasligi va kirgan xonalariga qaytib kirmasligi va buni yodda tutishi uchun unga bino xaritasi lozim. Havolalar ana shu "bino xaritasi" vazifasini o'taydi. Xarita aniq va ustalik bilan tuzilgan bo'lsa undan foydalanuvchi siz chizib bergan marshrut bo'yicha harakatlanadi hamda har bir sahifa bilan tanishib chiqadi.

Quyida ba`zi bir HTML hujjatlarni bir-biriga bog'lashda ishlatiladigan atamalarning tasnifini keltiramiz:

Gipermatn hujjat – bu boshqa hujjatlarga o’tish uchun aloqa bog’lovchi (silka)ni o’zida saqlaydigan hujjat. U sichqoncha tugmasini bosish orqali bir hujjatdan ikkinchi hujjatga tezlik bilan o’tishni ta'minlaydi. Bunday aloqalarni zamonaviy mahsulotlar dasturlari fayllarida ko’plab uchratish mumkin. Gipermatnga asos qilib, ko’p maqolalarida boshqasiga havola (silka) qilinadigan entsiklopedik slovarlarni tashkil etish printsipi olingan.

Web–sahifalarga joylashtirish mumkin bo’lgan ko’plab multimedia ob'ektlari mavjud. Zamonaviy gipermatn hujjatlarida matnning o’ziga qo’shimcha qilib ko’pincha har xil grafika, video va audio ob'ektlardan foydalaniladi. Aloqa (silka) sifatida esa, tasvir ishlatiladi.

Giperaloqa (гипeрsilka) – bu maxsus HTML tegi bo’lib, unda parametr sifatida zaruriy hujjat adresi saqlanadi. Giperaloqa aktivlashganda (zamonaviy grafik brauzerlarda bu ish sichqonchaning chap tugmasini bosish orqali amalga oshiriladi) zaruriy Web–serverga HTTP–talab (kerakli hujjat nomi bilan) yuboriladi.

Web sahifalarga gipermurojaat WWW ning asosiy xususiyatlaridan biridir. Istalgan bir hujjatdan boshqa bir WWW hujjatga HTML ning maxsus tegi yordamida murojaat bo’lishi mumkin. Web ga sayohat paytida siz Web sahifalarda gipermatnli murojaatlarga to’qnashgan bo’lsangiz kerak. Bu matn fragmentlari ko’k shriftda va tagi chizilgan bo’ladi. Shu tariqa tasvirlangan matnlar murojaat matnlari deyiladi. Agar siz uni sichqoncha bilan turtsangiz u avtomat ravishda boshqa Web – sahifaga murojaat qiladi.

Har qanday URL manzilida 3 qism mavjud: protokol, internet uzeli, fayl nomi (o’nga yo’l ko’rsatiladi, shart bo’lsa).

Protokol – bu 2 ta kompterning bir-biri bilan aloqasining qoidasi, biz WWW ning standart protokoli http (Hyper Text Transfer protocol) haqida gaplashamiz. Yana siz internet uzeli va fayl nomini ham ko’rsatishingiz kerak.

Masalan:

http://www.tersu.uz/create

Buni tushuntiradigan bo’lsak, brauzer ko’rsatilgan tersu.uz manzilini (http) aniq bir ulanish usuli yordamida internetga ulaydi va create direktoriyasidagi Web-sahifani topadi. Har bir internetdagi hujjat va fayl alohida resurslarning universal ko’rsatkichi deb nomlanuvchi manzilga ega (uinform resource locator - URL). URL elektron pochta manzilini eslatib turadi. Internet – kompyuterlar URL ni qanday jo’natishni, uni qanday topishni va nima bilan ulashni o’zlari tushunadi. Web-sahifa qaerda joylashishidan qat'iy nazar xox u Yangi Zellandiyada bo’lsin yoki Yaponiyada bo’lsin WWW ular bilan bir xil ishlaydi. Brauzer har bir URL ni ishga solib sizga internetdagi hujjatni topib beradi va avtomatik ravishda taqdim qiladi.

Dunyo bo’ylab Web uzellarni ko’rib chiqmoqchi bo’lgan shaxsga URL haqida va kerakli domen kalitni qanday topishni o’ylashga zarracha ehtiyoj yo’q.

Navbatdagi oldimizda turgan vazifa yuqorida aytganimizdek "bino xaritasini" tuzishdan iborat. Buning uchun biz eng birinchi navbatda havola (silka) tushunchasining tub ma'nosiga yetishimiz lozim.

Murojaatlar anatomiyasi va maxalliy Web-sahifalarga murojaat.

Web sahifaga murojaatlarni joylashtirish ikki turda bo’ladi (bir-biriga o’xshash). Dastlab mahalliy hujjatlarga murojaat qilishni ko’rib chiqamiz. Mahalliy hujjat bu shunday hujjatki sizning uy sahifangiz internetning qaysi joyida joylashgan bo’lsa u ham shu erda joylashgan bo’ladi. Mahalliy hujjatlarga murojaat qilish oson va bunda siz to’liq URL ni bilishingiz shart emas, faqat faylga yo’l va uning nomini bersangiz kifoya. So’ngra siz WWW ning xohlagan joyidagi hujjatlarga murojaat qilishni o’rganasiz. Bu turdagi murojaatda sizdan to’liq URL talab qilinadi.

Faraz qilaylik sizda bitta hujjat uchun ma'lumot ko’p va siz uni bir necha HTML fayllarga bo’lishga qaror qildingiz. U holda asosiy Web-sahifada bu hujjatning har biriga to’liq va oson o’tuvchi murojaatlarni joylashtirish kerak bo’ladi.

Hatto siz asosiy Web-sahifangizni mundarija ko’rinishida qilishingiz mumkin va bunda alohida sahifalarga murojaat qilinadi.

Dastlab tegi kiritiladi. teg o’zag teg deb nomlanadi. U Web-sahifalarga murojaat uchun ishlatiladi. href kalit so’zi brauzerga siz murojaat qilayotganingiz haqida xabar beradi. yopiluvchi tegini esdan chiqarmay yozib ketish kerak. misol.htm fayliga murojaatlarni yaratish uchun quyidagi kodni kiritishingiz kerak:

Misolni ko’rish

Shunday qilib «Misolni ko’rish» iborasi ekranda murojaat matni ko’rinishida paydo bo’ladi.

Bu matnga sichqoncha bilan turtsangiz, misol.htm fayli ochiladi.

rasm 1.

Uchta sahifani bir-biriga bog’lash

Birinchi bosqich

1-qism

2-qism

Bu rasm matnlar orasida joylashadi. Bu rasm matnlar orasida joylashadi.

Bu rasm matndan chapda joylashadi. Bu rasm matndan chapda joylashadi. Bu rasm matndan chapda joylashadi. Bu rasm matndan chapda joylashadi. Bu rasm matndan chapda joylashadi. Bu rasm matndan chapda joylashadi. Bu rasm matndan chapda joylashadi.

Shu tarzda gipermurojaat matnining rangini ham boshqarish mumkin. Quyida 3 ta yangi kalit so’z keltirilgan:

link - link kalit so’zi Text kabi ishlatiladi. link=blue o’rnatilgan bo’lsa (yoki boshqa bir rang), foydalanuvchi hali ishlatmagan (sichqoncha bilan turtmagan) murojaatlar ko’k rangda bo’ladi.

vlink - ayrim hollarda bir necha murojaatlarning rangi boshqalaridan ajralib turganini sezgan bo’lishingiz mumkin. Bu murojaat siz tomoningizdan faollashti-rilganligidan dalolat beradi. Foydalanuvchi murojaat qilgan murojaatlarning rangini (Visited line) vlink kalit so’zi bilan o’zgartirish mumkin. Murojaatning rangini ochiq ko’k rangga o’zgartirish uchun quyidagi kodda yozish kerak:

alink - murojaatga sichqoncha bilan turtgan paytdagi rangni o’zgartirish mumkin. Murojaatning faol rangi alink kalit so’zi yordamida beriladi. Kimdir sizning sahifangizga kirganida murojaat rangi link bilan berilgan rangda bo’ladi. Lekin qachonki siz uni sichqoncha bilan turtsangiz qisqa vaqtgacha tlink bilan berilgan rangga o’tadi.

Quyida faol murojaatning rangini ochiq sariq rangga o’zgartiramiz:

Tasvirlarni murojaat sifatida ishlatish.

WWW-sahifalarda murojaat vositasi bo’lib faqat matn emas, balki tasvirlar ham ishlatiladi. Bu shuni bildiradiki, qachonki siz tasvirlarni sichqoncha bilan turtsangiz ekranda boshqa Web-hujjat paydo bo’ladi.

Boshqa HTML - hujjatga tasvir yordamida murojaat qilish uchun xuddi matn singari bo’ladi. Faqat bunda matn o’rniga tasvirni berishingiz kerak. Jimlik xolatida Web-brauzerlar tasvir murojaatni ko’k ramka bilan o’rab oladi. Tasvirning hoxlagan joyiga sichqoncha bilan turtish orqali mos hujjatga o’tiladi. Murojaat sifatida tasvirlarning hoxlagan turi, rasmlar va piktogrammalardan foydalanish mumkin. (fon bezaklaridan tashqari).

Maslahat tasvirlar murojaat sifatida tez-tez ishlatiladi. Iloji boricha tushunarli tasvirlardan foydalaning, shunda foydalanuvchilar murojaat ularni qanday manzilga olib borishni tushunadilar.

Masalan, agar siz uy sahifangizda sevimli qo’shiqlaringiz ro’yxatiga murojaat qilmoqchi bo’lsangiz, musiqaga doir piktogrammadan foydalaning. Tasvir murojaatlaridan foydalanganda alternativ matn berish zarur. Tasvir ko’rinmay qolganda foydalanuvchilar shu orqali murojaatdan foydalanishlari mumkin. Ayrim foydalanuvchilarda tasvirni yuklash ko’p vaqtni talab qiladi. Ular uchun alternativ matn juda zarur, ana shunda ular nima ko’rishlarini bilib oladilar. Ixtiyoriy bir tasvirga murojaat chiqarish uchun quyidagicha kodni kiritamiz:

yoki, yuqoridagi misolda keltirilgan edi

Bu matn o’rniga tegini kiritganimizga e'tiboringizni qarating. Shu tariqa grafik murojaat berish mumkin.

Shriftning asosiy xususiyatlari

Belgini ko'rsatish uchun ishlatiladigan shriftning o'ziga xos shakli shriftlar oilasi va berilgan elementga tegishli bo'lgan boshqa shrift xususiyatlari bilan belgilanadi. Ushbu struktura sozlamalarni bir-biridan mustaqil ravishda o'zgartirishga imkon beradi.

-da shrift bu belgilarning vizual namoyishini o'z ichiga olgan manba. Eng sodda darajada, u ushbu kodlarni ifodalovchi shakllar (gliflar deb ataladi) bilan belgilar kodlariga mos keladigan ma'lumotlarni o'z ichiga oladi.

Umumiy dizayn uslubini ishlatadigan shriftlar odatda shrift oilalariga birlashtirilib, standart shrift xususiyatlari to'plami bilan tasniflanadi. Oila ichida ushbu belgi uchun ko'rsatilgan shakli chiziq qalinligi, nishab yoki nisbiy kengligiga qarab farq qilishi mumkin.

Shrift manbalari brauzer ishlaydigan qurilmada mahalliy tarzda o'rnatilishi mumkin. Mahalliy shrift manbalari uchun tavsifiy ma'lumotlarni to'g'ridan-to'g'ri shrift manbasidan olish mumkin (masalan, fayldan arial.ttf). Veb-shrift deb ataladigan yuklab olinadigan shrift manbalari uchun tavsifiy ma'lumotlar shrift manbasiga havolasi bilan kiritilgan (masalan, Poiret One shrift uchun ).

Sarlavhalar, paragraflar va boshqa elementlar uchun turli xil shriftlardan foydalanib, siz istalgan his-tuyg'ular va kayfiyatni etkazadigan yozma xabarlarning o'ziga xos uslubini o'rnatishingiz mumkin. Shriftlarning xilma-xilligiga qarab, veb-sahifaning asosiy tarkibidagi matn birinchi navbatda o'qilishi kerakligini unutmang.

Har bir sahifada ikkitadan ko'p shriftlardan foydalanish tavsiya etilmaydi va kerakli kontrastga turli xil qalinlikdagi, o'lchamdagi, uslubdagi shriftlarni birlashtirish yoki ranglardan foydalanish orqali erishish mumkin. Veb-tipografiya qoidalari bilan siz tavsiya etilgan maqolada batafsilroq tanishishingiz mumkin .

Asosiy CSS Shrift xususiyatlari

Tarkibi:

Shrift turkumi: shrift-oila mulki

2. Shriftning to'yinganligi: shrift o'lchamlari

3. Shriftning kengligi: shrift uzatish xususiyati

4. Shrift uslubi: shrift uslubidagi xususiyat

5. Shrift hajmi: shrift o'lchamlari xususiyati

6. Shriftning nisbiy o'lchami: shriftning o'lchamlarini moslash

7. Shrift xususiyatlarini yozish uchun yorliq: shrift xossasi

8. Shrift sintezini boshqarish: shrift-sintez xususiyati

Shrift turkumi: shrift-oila mulki

Xususiyat font-familyshrift uslubini tanlash uchun ishlatiladi. Saytingizga tashrif buyurgan odamning kompyuterida ma'lum bir shrift o'rnatilganligini oldindan bilishning iloji yo'qligi sababli, bitta turdagi shriftlarning barcha mumkin bo'lgan variantlarini oldindan belgilash tavsiya etiladi. Bunday holda, brauzer ularning mavjudligini tekshiradi, tavsiya etilgan variantlar bo'yicha ketma-ket saralanadi.

Agar shrift nomida bo'shliqlar yoki belgilar mavjud bo'lsa (masalan, #, $,%), u tirnoqlarga ilova qilinadi. Bu brauzer shrift nomi qaerda boshlanib, qaerda tugashini tushunishi uchun amalga oshiriladi.

Mulk meros qilib olinadi.

shrift-oila

Qiymatlar:

familiya Ism (birinchi nomi), shrift oilasi, masalan, Times, Courier, Arial. Asosiy oila bilan belgilanishi tavsiya etiladi.

avlod-oila Asosiy oila. CSS beshta asosiy shrift oilalarini belgilaydi:

Serif shriftlari - Serif (Times New Roman, Times, Garamond, Jorjiya)

Chaplangan shriftlar - Sans-serif (Helvetica, Jeneva, Arial, Verdana, Trebuchet, Universos)

Monospace shriftlari - Monospace (Courier, Courier) Yangi, Andele Mono)

Qo'lda yozilgan shriftlar - Cursive (Komiks Sans, Gabriola, Monotip Corsiva, Muallif, Zapf Chancery)

Allegorik shriftlar (G'arbiy, Woodblok, Klingon)

initial Xususiyat qiymatini standart qiymatga o'rnatadi.

inherit Asosiy elementdan mulk qiymatini meros qilib oladi.

Sintaksis

font-family: "Times New Roman", Georgia, Serif;

font-family: serif;

font-family: sans-serif;

font-family: monospace;

font-family: cursive;

font-family: fantasy;

font-family: system-ui;

font-family: inherit;

font-family: initial;

CSS

2. Shriftning to'yinganligi: shrift o'lchamlari

Xususiyat font-weightshriftlarning to'yinganligini belgilaydi.

Mulk meros qilib olinadi.

shriftning vazni

Qiymatlar:

normal Odatiy qiymat shriftni normal to'yinganlikka sozlaydi. 400 to'yinganlik qiymatiga teng.

bold Matn shriftini qalin qiladi. 700 to'yinganlik qiymatiga teng.

bolder Shriftning to'yinganligi ajdodnikiga qaraganda ko'proq bo'ladi.

lighter Shriftning to'yinganligi ajdodnikiga qaraganda kamroq bo'ladi.

100, 200, 300, 400, 500, 600, 700, 800, 900 100 ning qiymati eng qulay shrift uslubiga, 900 esa eng zichiga mos keladi. Bundan tashqari, bu raqamlar ma'lum bir zichlikni aniqlamaydi, ya'ni. 100, 200, 300 va 400 shriftlar uslubining zaif to'yinganligining bir xil variantiga mos kelishi mumkin; 500 va 600 o'rtacha darajada to'yingan va 700, 800 va 900 ta ranglar bir xil to'yingan uslubni namoyish qilishi mumkin. Zichlik taqsimoti, shuningdek, ma'lum bir shrift turkumida aniqlangan to'yinganlik darajasiga bog'liq.

initial Xususiyat qiymatini standart qiymatga o'rnatadi.

inherit Asosiy elementdan mulk qiymatini meros qilib oladi.

Sintaksis

font-weight: normal;

font-weight: bold;

font-weight: lighter;

font-weight: bolder;

font-weight: 100;

font-weight: 200;

font-weight: 300;

font-weight: 400;

font-weight: 500;

font-weight: 600;

font-weight: 700;

font-weight: 800;

font-weight: 900;

font-weight: inherit;

font-weight: initial;

CSS

ANJIR. SHRIFT-VAZN XUSUSIYATI

3. Shriftning kengligi: shrift uzatish xususiyati

Xususiyat font-stretchshriftlar turkumidan oddiy, siqilgan yoki kengaytirilgan belgi uslubini tanlash imkonini beradi. Xususiyat hech qanday shriftda ishlamaydi, faqat ma'lum o'lchamlarga mos keladigan har xil uslublar ishlab chiqilgan shriftlarda ishlaydi.

Mulk meros qilib olinadi.

Kalit so'zlarning mutlaq qiymatlari eng toridan eng kengigacha quyidagi tartibga ega:

shrift-strech

Qiymatlar:

ultra-condensed Eng ixcham shriftni ko'rsatadi.

extra-condensed Ikkinchi eng siqilgan shriftni ko'rsatadi.

condensed Siqilgan shriftni bildiradi.

semi-condensed Biroz siqilgan shriftni bildiradi.

normal Standart qiymat.

semi-expanded Bir oz cho'zilgan shrift.

expanded Kengaytirilgan shrift.

extra-expanded Ikkinchi eng keng tarqalgan shrift.

ultra-expanded Eng zamonaviy shrift.

initial Xususiyat qiymatini standart qiymatga o'rnatadi.

inherit Asosiy elementdan mulk qiymatini meros qilib oladi.

Sintaksis

font-stretch: ultra-condensed;

font-stretch: extra-condensed;

font-stretch: condensed;

font-stretch: semi-condensed;

font-stretch: normal;

font-stretch: semi-expanded;

font-stretch: expanded;

font-stretch: extra-expanded;

font-stretch: ultra-expanded;

font-stretch: inherit;

font-stretch: initial;

CSS

Agar berilgan kenglik uchun glif bo'lmasa, qiymatlar normalyoki condensedtorroq belgi uslubi uchun aks ettiriladi, aks holda kengroq uslub ko'rsatiladi. Aksincha, kengaytirilgan qiymatlar keng uslubdan foydalanadi, aks holda tor uslubdan foydalaning. Quyidagi rasmda turli xil kengliklarga ega bo'lgan shriftlar oilasi uchun shrift tanloviga ta'sir ko'rsatadigan to'qqizta xususiyat parametrlari ko'rsatilgan, kul rang uslubning yo'qligi, shuning uchun boshqa kenglik bilan almashtirilganligi ko'rsatilgan:

ANJIR. 2. SHRIFT-STRECH XUSUSIYATI

4. Shrift uslubi: shrift uslubidagi xususiyat

Xususiyat font-styleshrift uchun uslubni tanlashga imkon beradi. Keskin va egri uslub o'rtasidagi farq shundaki, kursiv har bir belgi tarkibiga ozgina o'zgartirishlar kiritadi, oblik uslubi esa to'g'ridan-to'g'ri shriftning egri versiyasidir.

Mulk meros qilib olinadi.

shrift uslubida

Qiymatlar:

normal Standart qiymat matn uchun shrift uslubini o'rnatadi.

italic Ajratib ko'rsatilgan kursiv.

oblique Qattiq shrift uslubini o'rnatadi.

initial Xususiyat qiymatini standart qiymatga o'rnatadi.

inherit Asosiy elementdan mulk qiymatini meros qilib oladi.

Sintaksis

font-style: normal;

font-style: italic;

font-style: oblique;

font-style: inherit;

font-style: initial;

CSS

ANJIR. 3. SHRIFT USLUBIDAGI XUSUSIYAT

5. Shrift hajmi: shrift o'lchamlari xususiyati

Xususiyat font-sizeshriftdan kerakli glif balandligini ko'rsatadi.

Mulk meros qilib olinadi.

shrift o'lchami

Qiymatlar:

mutlaq o'lcham xx-small, x-small, small, medium, large, x-large, xx-large. Standart o'lcham sifatida qabul qilinadi medium. CSS1-da, qo'shni indekslar o'rtasida taklif qilinadigan kattalashtirish koeffitsienti 1,5 bo'lib, foydalanuvchi uchun juda katta bo'lib chiqdi. CSS2-da, qo'shni indekslar orasidagi kompyuter ekrani uchun taklif qilinadigan masshtab koeffitsienti 1,2 edi, bu hali ham kichik o'lchamlar uchun muammolar keltirib chiqarmoqda. Yaxshi o'qilishini ta'minlash uchun yangi o'lchov koeffitsienti har bir indeks o'rtasida farq qiladi.

nisbiy kattalik smaller, larger. Nisbiy kattaliklar elementning shrift o'lchamlari ota-onaga nisbatan o'zgarishiga olib keladi. Bu holda, shrift hajmi uchun kutilmoqda hajmdagi orqasida borish mumkin xx-smallva xx-large.

uzunligi Shriftning o'lchamlari uzunlik birliklarining ijobiy qiymatlaridan foydalangan holda, masalan px, emyaxlit va kasr sifatida.

% Nisbiy qiymat ota elementdan meros qilib olingan har qanday o'lchov asosida hisoblanadi. Hisoblangan shrift o'lchamini yanada aniqroq sozlashni ta'minlaydi. Shrift o'lchamlarini ishlatish emfoiz qiymatiga teng.

initial Xususiyat qiymatini standart qiymatga o'rnatadi.

inherit Asosiy elementdan mulk qiymatini meros qilib oladi.

Sintaksis

font-size: xx-small;

font-size: x-small;

font-size: small;

font-size: medium;

font-size: large;

font-size: x-large;

font-size: xx-large;

font-size: smaller;

font-size: larger;

font-size: 14px;

font-size: 0.8em;

font-size: 80%;

font-size: inherit;

font-size: initial;

CSS

Mutlaq kattalik qiymatlari

xx-small x-small small medium large x-large xx-large

Masshtablash koeffitsienti

3/5 3/4 8/9 1 6/5 3/2 2/1 3/1

HTML sarlavhalari

h6 h5 h4 h3 h2 h1

HTML shrift o'lchami

1 2 3 4 5 6 7

6. Shriftning nisbiy o'lchami: shriftning o'lchamlarini moslash

Shriftning har qanday o'lchamiga qarab, matnning aniq hajmi va ravshanligi shriftga qarab farq qiladi. Katta va kichik harflarni ajratib turuvchi Lotin yoki Kirill kabi shriftlar uchun kichik harflarning katta harflariga nisbatan ularning balandligi o'qish qulayligini belgilovchi omil hisoblanadi. Odatda bu aspektning ma'nosi deb ataladi. Yaxshi aniqlangan, u x-heightshrift o'lchamiga bo'lingan shriftga teng .

Bir nechta shrift turkumlari shrift uchun belgilangan bo'lsa, zaxira shriftlari kerakli shrift turkumi bilan bir xil qiymatdan foydalanmasligi mumkin va shuning uchun unchalik aniq bo'lmaydi.

Xususiyat font-size-adjustbu zaxira shriftlardan foydalanganda matnni o'qishni saqlash usulidir. Bunga shrift o'lchamini sozlash orqali erishiladi, shunda x-heightu ishlatilgan shriftdan qat'i nazar bir xil bo'ladi.

Mulk meros qilib olinadi.

ANJIR. 4. TIPOGRAFIYADA ATAMALAR

shriftning o'lchamiga moslashtiring

Qiymatlar:

none Yozmaydi x-heightshrift.

raqam O'zgartirilgan shrift hajmini hisoblash uchun quyidagi hisob-kitoblarda ishlatiladigan tomonlar qiymatini belgilaydi :

c = (a / a ') s

bu erda:

s= shrift hajmi

a= mulkda ko'rsatilgan qirralarning qiymati font-size-adjust

a '= haqiqiy shrift qirralarining qiymati

c= Shriftning o'lchamlari

Salbiy qiymatlarni ishlatish uchun yaroqsiz.

initial Xususiyat qiymatini standart qiymatga o'rnatadi.

inherit Asosiy elementdan mulk qiymatini meros qilib oladi.

Sintaksis:

font-size-adjust: none;

font-size-adjust: 0.7;

font-size-adjust: inherit;

font-size-adjust: initial;

CSS

Matn quyida ko'rsatilgan ushbu taqqoslangan shriftlarning har birida ko'rsatilayotganda, ustunlar Verdana, Futura va Times-da ko'rsatilgan matnni ko'rsatadi. Har bir satrdagi katakchalar uchun bir xil shrift o'lchamlari ishlatiladi va farqlarni ko'rsatish uchun x-heightqizil chiziqlar kiritilgan. Yuqori yarmida har bir satr bir xil shrift o'lchamida ko'rsatiladi. Xuddi shu narsa pastki yarm uchun ham amal qiladi, ammo bu yarmida xususiyat har bir satr font-size-adjustuchun saqlanib qolinadigan qilib shriftning haqiqiy o'lchamiga moslashtiriladi x-height. Esda tutingki, kichik matn har bir satrda nisbatan pastki qismda nisbatan ravshan ko'rinadi.

ANJIR. 5. SHRIFTNING O'LCHAMINI MOSLASHTIRGAN HOLDA VA MATNSIZ

7. Shrift xususiyatlarini yozish uchun yorliq: shrift xossasi

Mulk fontsozlamalari uchun, quyida bir stenografiya mulkni aytilganidek tashqari font-style, font-variant, font-weight, font-stretch, font-size/line-height, font-family. Xususiyatlari qadriyatlar font-variantCSS 2.1 tomonidan qo'llab-quvvatlanadi normalyoki ham kiritilishi mumkin small-caps.

Barcha sub-xossalar fontavval dastlabki qiymatlariga, shu jumladan yuqorida sanab o'tilganlarga, shuningdek font-size-adjust, font-kerningbarcha sub-xossalar font-variantva shrift sozlamalariga qaytariladi font-synthesis. Keyin, ushbu xususiyatlarga mulkda ko'rsatilgan qiymatlar beriladi font. Mulkning font-size-adjustboshlang'ich qiymatidan boshqa qiymatini belgilash mumkin emas, shuning uchun uning o'rniga individual mulk ishlatilishi kerak. Agar mulkning aniq qiymati kerak bo'lmasa, u o'tkazib yuboriladi.

Mulk meros qilib olinadi.

Sintaksis

font: 12pt/14pt sans-serif;

font: 80% sans-serif;

font: x-large/110% "new century schoolbook", serif;

font: bold italic large Palatino, serif;

font: normal small-caps 120%/120% fantasy;

font: condensed oblique 12pt "Helvetica Neue", serif;

CSS

Tizim shriftlariga quyidagi qiymatlar qo'llaniladi:

caption- subtitrlar bilan boshqarish uchun ishlatiladigan shrift (masalan, tugmalar, ochiladigan ro'yxatlar va boshqalar).

icon- Belgilarni ko'rsatish uchun ishlatiladigan shrift.

menu- Menyuda ishlatiladigan shrift (masalan, ochiladigan menyular va menyu ro'yxatlari).

message-box- Muloqot oynalarida ishlatiladigan shrift.

small-caption- boshqarish vositalarining imzosini belgilash uchun ishlatiladigan shrift.

status-bar- Oynaning holati satrida ishlatiladigan shrift.

Tizim shriftlari faqat to'liq o'rnatilishi mumkin; ya'ni shriftlar oilasi, o'lcham, vazn, uslub va boshqalar. bir vaqtning o'zida o'rnatiladi. Agar kerak bo'lsa, keyinchalik ushbu qiymatlarni alohida-alohida o'zgartirish mumkin. Yuqorida sanab o'tilgan tizim shriftlari uchun ishlatiladigan kalit so'zlar, agar ular boshlang'ich holatda bo'lsa, kalit so'zlar sifatida ko'rib chiqiladi, boshqa pozitsiyalarda xuddi shu satr shrift familiyasining bir qismi sifatida ishlov beriladi. Tizim shriftlari faqat ushbu xususiyat bilan belgilanishi mumkin, ammo u bilan birga emas font-family.

font: menu; /* используются настройки шрифта для системных меню */

font: large menu; /* используется семейство шрифтов под названием "menu" */

CSS

8. Shrift sintezini boshqarish: shrift-sintez xususiyati

Xususiyat font-synthesisfoydalanuvchi agentlari (brauzerlar) shriftlar turkumiga kirmagan hollarda qalin yoki eskirgan shriftlarni sintez qilishga ruxsat berilganligini belgilaydi. Agar weightko'rsatilmagan bo'lsa, foydalanuvchi agentlari qalin shriftda sintez qilmasligi kerak va styleko'rsatilmagan bo'lsa, foydalanuvchi agentlari kursivni sintez qilmasligi kerak.

Mulk meros qilib olinadi.

shrift sintezi

Qiymatlar:

none Uslublar sintezini taqiqlaydi.

weight va / yoki style Odatiy bo'lib, mulk qiymatni oladi font-synthesis: weight style;. Faqat ko'rsatilgan bo'lsa weight, bu kerak bo'lsa, qalin kalitni sintez qilish mumkinligini brauzerga aytadi. Agar bo'lsa style, faqat kursivlar sintez qilinadi.

initial Xususiyat qiymatini standart qiymatga o'rnatadi.

inherit Asosiy elementdan mulk qiymatini meros qilib oladi.

Sintaksis

font-synthesis: none;

font-synthesis: weight;

font-synthesis: style;

font-synthesis: weight style;

font-synthesis: initial;

font-synthesis: inherit