Safarov, G. R. Tursunova turizm asoslari t oshkent – 2014 I. S. Tuxliyev, R. Hayitboyev, B. Sh. Safarov, G. R. Tursunova

Qo‘msash, sog‘inish turizmi – bu asosan qarindosh yoki do‘stlarini ko‘rishga mo‘ljallangan bo‘lib, o‘z mamlkatlaridan ayrim sabablarga ko‘ra ko‘chib ketgan kishilar bilan bog‘liqdir. Ko‘chib ketganlar shartli ravishda ikki turga bo‘linadi:

• 
  majburiy ko‘chganlar, o‘zlarining tarixiy yerlarini diniy, harbiy yoki siyosiy sabablariga ko‘ra tashlab ketganlar.
  
• 
  o‘z xohishlari bo‘yicha ko‘chganlar – yaxshi hayot izlab o‘z yurtlarini tashlab ketganlar.
  

Majburiy ko‘chganlar – sayyoramizda ko‘pchilikni tashkil qiladi. Aholi migratsiyasi iqtisodiy, siyosiy va diniy omillar ta’sirida bo‘ladi. Bunga misol tariqasida, Sobiq Ittifoq davrining 1940- yillarida amalga oshirilgan majburiy qator millatlar bo‘lgan qrim-tatarlar, Kavkaz orti mamlakatlari fuqarolari, nemislar, yahudiylar, turklarning ko‘chib kelishlari va o‘z yurtlariga qayta ko‘chib ketishlarini keltirish mumkin.
Qo‘msash turizmga yaqqol misol bo‘lib, O‘zbekistonda Sobiq ittifoq davrida yashagan va hozirgi paytda ham ularning qarindosh urug‘lari respublikamizning turli shaharlarida faoliyat ko‘rsatib kelayotgan qrim-tatar, kavkaz xalqlari, nemislar va boshqa millatga mansub bo‘lgan aholini ko‘rsatishimiz mumkin.
Ekoturizm deganda, nafaqat ma’rifiy-ma’naviy maqsadlarni ko‘zlagan holda betakror tabiiy hududlarga, ularning hayvonot va o‘simlik dunyosiga sayohat, balki ijtimoiy-iqtisodiy masalalarni amalga oshirilishi yordamida ekologik muammolarini hal qilish bilan bir-biriga bog‘liq majmualar yig‘indisini tushunamiz. (O‘zbekistonda ekologik turizmni rivojlantirish Konsepsiyasi. // Ekologiya xabarnomasi. № 6, 2007 y.).
Ovchilik turizmi – Respublikamizda ov qilishning huquqiy-qonuniy me’yyorlari yaratilgan bo‘lib, ovchilikning turli yo‘nalishlari bo‘yicha katta salohiyatga ega bo‘lgan tabiiy-hududiy mintaqalari bo‘lgan daryolarning suv havzalari, tog‘ oldi zonalari, cho‘l va adir hududlarining mavjudligi. Bunga misol qilib, Nurota, Forij, Birchmulla, Baxmal, Zomin tog‘ zonalari, Arnasoy, Haydarko‘l, To‘dako‘l, Shurko‘l suv havzalari; Ustyurt platasi, Qizilqum, Konimehcho‘l zonalarini keltirsak bo‘ladi.