Saboxat Gaziyevna alimova

Regressiv soliqqa tortish
— soliq asosi (bazasi)ning o‘sib borishi 
bilan soliq stavkasining pasayishini taqozo etadi. Soliq undirish og‘irligi 
daromadga teskari proporsionaldir: daromad qancha kam bo‘lsa, soliq 
to‘lovchi uchun soliqning og‘irligi shuncha og‘irdir. Hozirgi paytda 
qo‘shilgan qiymat solig‘ining joriy etilishi bilan egri (bilvosita) 
soliqlarning regressivligi kuchayib bormoqda. 
Real soliq
— soliq to‘lovchining ayrim mulklarini soliqqa 
tortadigan to‘g‘ri soliqlardan iboratdir. 
Rezidentlar
– kalendar yilida mamlakatda 183 kundan kam 
bo‘lmagan muddatda yashagan, O‘zbekistonda doimiy yashash joyiga ega 
bo‘lgan va bo‘lmagan soliq to‘lovchilar (shu mamlakat hududida va 
undan tashqarida olinganlari ham) shu mamlakatda soliqqa tortilishi shart. 
Soliqlar
– qonunda belgilangan tartibda stavka bo‘yicha xo‘jalik 
bitiruvchi subyektlardan va fuqarolar (yuridik va jisoniy shaxslar)dan 

---

davlat tomonidan davlat yoki mahalliy budjetga olinadigan majburiy 
to‘lovlar. Soliq, yig‘im, poshlina va boshqa to‘lovlar deyilganda qonuniy 
aktlar asosida belgilangan tartibda va shartlarda to‘lovchilar tomonidan 
tegishli darajadagi budjetlarga yoki budjetdan tashqaridagi fondlarga 
majburiy badallarning to‘lanishi tushuniladi. Belgilangan tartibda 
olinadigan soliqlar, yig‘imlar, poshlinalar va boshqa to‘lovlarning 
yig‘indisi soliq tizimini tashkil etadi. 
Soliq organlari
– soliq qonunchiligiga rioya qilish, mamlakatning 
qonunlariga muvofiq belgilangan (o‘rnatilgan) soliqlar va boshqa 
majburiy to‘lovlarning to‘g‘ri hisoblanishi, ularning to‘liq va o‘z vaqtida 
budjetga o‘tkazilishi ustidan nazoratni ta’minlovchi yagona mustaqil 
markazlashtirilgan tizim. Davlat soliq qo‘mitasining yagona tizimiga 
kiruvchi soliq organlari davlat boshqaruvining markaziy organi (Davlat 
soliq qo‘mitasi), viloyat, tuman va shahar soliq inspeksiyalaridan 
iboratdir. Soliq organlari yuridik shaxs hisoblanib, o‘z nomiga, 
o‘zlarining mustaqil xarajatlar smetasiga, banklardagi joriy schyotiga va 
o‘z muhriga egadir.