Saanat texnologiya fakulteti

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI JOQARI HA`M ORTA ARNAWLI BILIMLENDIRIW MINISTIRLIGI

BERDAQ A`TINDAG'I QARAQALPAQ MA`MLEKETLIK UNIVERSITETI

SAANAT TEXNOLOGIYA FAKULTETI

JENIL SAANAT TA`LIM BAG`DARI

1S KURS STUDENTI GENJEBAEVA FERUZANIN`

QANIGELIKKE KIRISUW PA`NINEN

SLAYD JUMISI

Orinladi:Genjebaeva Feruza

Qabilladi:Aytimbetov S

No`kis 2021jil

Mavzu:Tabiiy ipak ishlab chiqarish texnologiyasi

Reja:

1.O'zbekistonda ipak ishlab chiqarish va qayta ishlash sohasining rivojlanish bosqichlari.

2.Dunyoda ipak ishlab chiqarish va qayta ishlash sohasining holati.

3.Jahonda xom-ipak ishlab chiqarish texnologiyasi.

Tabiiy tolalardan biri bo'lgan ipakka insonning qiziqishi juda qadimdan boshlangan.Malumotlarga qaraganda pilladan ipak chuvib olish eramizdan avvalgi 3 mininchi yillikda Xitoy imoeratori Xaontining rafiqasi Si Lingchi tomonidan tasodifan kashf etilgan.Bog'da issiq cjoy ichib o'trgan malikaning piyolasiga da raxtdan pilla tushib ,bir oz vaqt o'tgandan keyin keyin undan ingichka ipak iplari paydo bo'ladi.Mamlakatdan tashqariga pilla olib chiqqanlar o'limga mahkum etilgan.

Pilla va ipak ishlab chiqarish,uni qayta ishlash O'rta Osiyo xalqlarining qadimgi a'nanaviy milliy hunarmandchiligi bo'lib, xususan mamlakat hududida Farg'ona vodiysi, Zarafshon vohasida keng rivojlangan.1919 yilda O'rta Osiyoda ipakchilik sanoatini tashkil qilish uchun (Turk ipak)so'ngra (O'rta Osiyo ipagi)hissadorlik jamoasi tashkil qilindi.Bu jamoa,urug'chilik zavodlari,ipak qurti ozuqasi tutchiliknj rivojlantirshda pillakashlik korxonalarini ishga tushurishga katta hissa qo'shdi

1919 yilda O'rta Osiyoda ipakchilik sanoatini tashkil qilish uchun (Turk ipak) so'ngra (O'rta Osiyo ipagi) hissadirlik jamoasi tashkil qilindi. Bu jamoa, urug'chilik zavodlari, ipak qurti ozuqasi tutchilikni rivojlantirishda pillakashlik korxonalarini ishga tushirishga katta hissa qo'shdi.Bitinchi pillakashlik fabrikasi 1921 yil Farg'onada qurilib,ishga tushutildi.Bu fabrika 38ta mexanik pilla chuvish dastgohiga ega edi.Xuddi shunday korxonalar 1927 yil Samarqandda,1928 Buxoroda,so'ngra Marg'ilon shahrida ishga tushirildi.

1959 yilda Toshkent pillakashlik fabrikasi, keyinchalik 80 yillarda Urganch,Shaxrisabz, Namangan,Buloqboshi korxonalari ishga tushdi.Mustaqqilik yillarida O'zbekistonda pilla yetishtirish va ipak ishlab chiqarish sohasiga,uni jahon andozalari talab darjasiga olib chiqish uchun juda katta e'tibor berilmoqda.Respublikada pillachilik sohasini boshqarish tiziminitakomillashtirish to'g'risida 1998 yil 30 martta Respublika Prizidenti Farmoni chiqdi.Farmonga ko'ra (shoyi ) hissadorlik kampanyasi va (pilla- xolding)xolding kampaniyasini oz ichiga olgan(O'zbek ipagi )mustaqillik uyishmasi tashkil etildi.

O'zbekistonda yuqori sifatli yangi mahaliy zot va duragaylarni yaratish bo'yicha (ipakchilik ilmiy tadqiqot insituti)olimlari va ilmiy izlanuvchilari tomonidan tadqiqot ishlari olib borilmoqda.1997 yilda Xalqoro Ipak Uyushmasining (ISA)Taylandda bolib o'tgan kongressida (O'zbek ipagi) uyushmasi hamda TTESI a'zo qilib qabul qilindi.Jahondagi ipak etishtiruvchi davlatlar bilan damarali aloqalar olib borilmoqd