S yunusov, Z. Abdiyev

Issiqhonalarni turlari va tuzilishi bo‘yicha
KLASTER 
Issiqxolanalar
turlari
 
 
№3 - AMALIY MASHG„ULOT 
 
O‘ZBEKISTONDA FOYDALANILADIGAN,
ISSIQXONALAR TURLARINING TAVSIFI 
 
Topshiriq.
Talabalarni O„zbekistonda keng tarqalgan issiqxona 
turlarining asosiy konstruktiv xususiyatlari bilan tanishtirish, ularni 
inventar va foydali maydoni, to„siqlari koeffitsientini aniqlashga hamda 
issiqxonalarni asosiy turlarini shakliy rasmini chizishga o„rgatish. 
Uslubiy ko‘rsatmalar.
Mashg„ulotlarni o„quv xo„jaligi yoki 
turli xildagi issiqxonalari bo„lgan institut va kollejga yaqin joylash-
gan fermer xo„jaliklarida o„tkazish maqsadga muvofiq. Bunday 

---

imkoniyat bo„lmasa mashg„ulotlar, O„zbekistonda keng tarqalgan 
issiqxona turlari namunaviy loyihalari, maketlari, plakatlari, rasm-
lari, diafilmlar, kompyuter tasvirlari va ma‟lumotli (spravochnik) 
adabiyotlardan foydalangan holda himoyalangan yer sabzavotchiligi 
xonasida o„tkaziladi. 
Mashg„ulotni o„tkazish uchun talabalar 3-5 kishidan iborat 
kichik guruhlarga bo„linadi. Kichik guruhlar turli konstruksiyali 
issiqxonalarda yoki har xil loyihalar bilan ishlab, ular o„zaro alma-
shinib turadilar. 
Talabalar issiqxonalarning turlari bo„yicha, ular o„rtasidagi 
farqlarini ajrata bilish bilimini olish uchun issiqxonalarning quyi-
dagi: 1. Blokli ikki nishabli oynavand qishki; 2. Qishki angar tipida-
gi oynavand; 3. Bahorgi ikki nishabli arkasimon plyonkali; 4. Qishki 
arkasimon plyonkali; 5. Boshqa yangi turlari bilan tanishtirish zarur. 
Talabalar ish daftarlariga issiqxonalarning ustki tomonidan va 
ko„ndalang kesimlari ko„rinishini chizadilar, buning uchun tashqi va 
ichki hamda issiqxona seksiyalarini va tomonlarini o„lchaydilar. 
Ko„ndalang kesimida issiqxona konturi, chodirsimon, tuproq ostida 
va ustida joylashgan isitish trubalarini belgilaydilar. 
Ishni bajarish tartibi.
Talabalar kursning nazariy qismida va 
ma‟lumotli (spravochnik) adabiyotlardan olgan bilimlaridan foydalan-
gan holda, ish daftarida quyidagi savollarga javob yozadilar: 
1. Issiqxonalar nimasi bilan ilitilgan yer va parniklardan farq-
lanadi? 2. Issiqxonalar qaysi asosiy konstruktiv va foydalanish 
belgilariga ko„ra biri-ikkinchisidan farq qiladi? 3. Oynavand issiq-
xonalarning qaysi turlari O„zbekistonda foydalaniladi? 4. Plyonkali 
issiqxonalarning qanday turlari O„zbekistonda uchraydi? 5. Qishki 
issiqxona bahorgilaridan nimasi bilan farq qiladi? 
So„ng talabalar issiqxonalarning seksiyalari va ularni qismlari 
orasidagi masofani, tashqi va ichki tomonlarini o„lchaydilar, o„simliklar 
o„stirilayotgan maydoni yuzasini, sarrov va karnizgacha balandlikni, 
zvenolar kengligi va ustunlari, shproslari oralig„idagi masofalarni 
o„lchaydilar. O„lchash natijalarini issiqxona rasmida ko„rsatadilar. 
Talabalar o„lchamlarini ko„rsatib rasmni chizib bo„lganlaridan 
so„ng issiqxonalarning asosiy turlarini quyidagi shaklda izohlaydilar 
(9-jadval). 

---