S. Sofiyev hayot faoliyati xavfsizligi fanidan amaliy mashg’ulotlarini bajarish uchun

 
4-rasm
. 
Suvda cho’kkanda birinchi yordam ko’rsatish usullari
.
6.
Tashqari har hil jarohatlanishlar ro’y berganda 
birinchi yordam 
Lat yeyish. Lat yeyish-yumshok to’qimalarini shikastlanishi bo’lib, teri 
qatlamini zararlangan holda shish bilan o’tadi, qon tomirlari yorilishi 
oqibatida avvaliga to’q qirmizi qizil rangli ichki qon qo’yilishi ro’y berib, 
keyin u asta-sekin ko’k-sariq rangga kiradi. 

---

35 
Lat yeyishda birinchi yordam ko’rsatishdan avvalo, lat yegan 
organining harakatini batamom cheklab qo’yish zarur, so’ngra zararlangan 
joyiga sovuq narsalar qo’yish (sovuq suvga xo’llangan sochiq) va tibbiyot 
yordamini olish uchun davolash.
Teri ko’chganida. 
Terining ko’chgan va yorilgan joyi atrofiga 1-1,5 sm. darajada yod surkaladi. 
Oldin terining yorilgan, ko’chgan joyiga, so’ngra uning atroflariga surkaladi. 
Agar qon oqayotgan bo’lsa yod surkalgandan so’ng jarohat siqib turadigan 
bog’lama bilan berkitiladi. 
Et yorilganda, tilinganda. 
Yaralangan joy va uning atrofiga yod surkaladi. So’ngra, sterilizatsiya 
qilingan bint bilan bog’lanadi. Ukol olish va davolanish uchun bemor tibbiyot 
punktiga yuboriladi. Bug’inlar zararlanib ularni birlashtirib turuvchi poylar 
chuzilganda siqib turuvchi bog’lama qo’yiladi va zararlangan joyga sovuq 
narsalar qo’yib bemor tibbiyot punktiga jo’natiladi. 
Qo’l-oyoqlar singanda. 
Qattiq og’riq, shish, oyoq-qo’llar shaklining o’zgarib qolishi suyak 
sinishining alomatlaridir. Chiqqan va singan suyakni solib qo’yish yaramaydi, 
chunki bunda shikastlangan kishini yana qo’shimcha shikastlantirib qo’yish 
mumkin. Bundan so’ng bemor kasalxonaga jo’natiladi. 
Umurtqa pog’ona suyaklari lat yeganda, singanda. 
Voqea ro’y bergan joyda kasal darhol zambilga (tekkis taxtachalardan, 
eshikdan, keng taxtadan iborat bo’lishi mumkin) yotkiziladi. Zambillar 
yumshoq narsa bilan to’shalgan bo’lishi kerak. Kasal kishi qiynalmaydigan 
holatda joylashtiriladi. Kasalxonaga jo’natiladi.