S. M. Turobjonov, T. T. Tursunov, K. M. Adilova

C4H 9+O2 -» C4H900
Alkilperoksid radikallari azot oksidi bilan reaksiyaga kirishib butoksil radikali va butilnitratlarni hosil qiladi. Reaksiya oraliq holatidan o'tish orqali quyidagi sxema bo‘yicha amalga oshadi:
c 4h 9o 2+ n o > c 4h 9o o n o с4нчо +no2 - » c:4h 9o n o 2
Hosil bo‘lgan alkoksil radikallar organik birikmalar molekulalarinmg atmosfera havosidagi destruksiyasida ham da azot birikmalarining aylanma harakatida muhim rol o‘ynaydi. Keltirilgan reaksiyalarda hosil bo‘lgan butoksil radikallar C2H 5C (0)H C H 3va CH 3CH ?CH 2CH20 keyin-chalik amalga oshirilishi mumkin boigan quyidagi uchta yo‘nalish bo‘yicha o ‘zgarib boradi:
Birinchi yo‘nalish bo‘yicha butoksil radikali kislorod molekulasi bilan reaksiyaga kirishib karbonil birikmasi hosil boiadi:
C2H5C(0)H CH3+ 0 2 -> C2H5C(0)CH3+ H 0 2
Ikkinchi yo‘nalish bo‘yicha butoksil radikallarining bir qismi parchalanib yangi radikal bilan aldegid hosil bo‘ladi:
C2H5CH (0)CH3 -4 C2H5+CH3COH
C2H 5CH (0)CH 3 -» CH3 + CH3CH2COH

Birinchi reaksiyaning tezligi 1,62 barobar katta bo‘lganligi uchun ushbu reaksiya asosan birinchi mexanizm bo‘yicha ketadi va hosil boigan aralashmada asetaldegidning miqdori ko‘proq bo‘ladi. Hosil bo‘lgan radikallar quyidagi reaksiyalarga kirishadi:

C2H5 + 0 2 —» C2H50 2
C2H50 2 + NO -> C2H50 + N 02
c 2h 5o + 0 2 -> CH 3C H = 0 + H 0 2
Uchinchi yo'nalish bo‘yicha alkoksil radikallarda ichki molekular o‘rin almashish hisobiga radikalli markaz kisloroddan uglerod atomiga o ‘tadi.
Sterik talablarga ko‘ra ushbu jarayon faqat uglerod atomlarming soni to‘rttadan ko‘p bo‘lgan alkanlarning oksidlanish jarayonida amalga oshishi mumkin.