S. M. Turobjonov, T. T. Tursunov, K. M. Adilova

13-rasm. Gidroksil radikalining atmosferadagi kimyoviy

0‘zgarisblari.
Nazorat savollari
Troposferadagi havoning tarkibiga qaysi gazlar kiradi?
Troposferada ifloslantiruvchi moddalar asosan qanday reaksiyalarga kirishadi?

Troposferadagi oksidlanish jarayonlarida erkin radikallarning roli qanday?
Gidroksil radikali atmosferada qaysi у о ‘liar orqali paydo bo ‘ladi?
Atmosferadagi gidroksil qaysi moddalar bilan reaksiyaga kirishadi?
Gidroperoksid radikali qanday jarayonlarda ishtirok etadi?
Uglevodorodlarning parchalanishi natijasida qaysi asosiy moddalar hosil bo ‘ladi ?

3.6. Organik moddalarning atmosferadagi

kimyoviy o‘zgarishlari
3.6.1. Organik moddalarning atmosferaga kelib
tushishi manbalari
Organik birikmalar atmosferaga turli xil manbalardan kelib tushadi va atmosferadagi murakkab fizik-kimyoviy jarayonlarda ishtirok etadi. Havoning tarkibidagi asosiy organik birikmalarga metan, asetilen, uchuvchan uglevodorodlar C f - C20, karbonil birikmalari, spirt va karbon kislotalar, azot hamda oltingugurt birikmalari, xlor va f'torxloruglevo-dorodlar, aromatik uglevodorodlar hamda aerozollar tarkibidagi organik moddalar kiradi. Ularni atmosferaga kelib tushish manbalarining quv-vatini aniqlash, havoda tarqalishini, taqsimlanishini va atmosfera kotn-ponentlari bilan reaksiyaga kirishishini o‘rganish atmosferadagi um u­ miy fizik-kimyoviy jarayolarni tushunishda muhim ahamiyatga ega.
Organik birikmalami atmosferaga kelib tushish manbalari ikki turga bo‘linadi: tabiiy va antropogen.

Tabiiy manbalarga quyidagi manbalar kiradi: