S. M. Turobjonov, T. T. Tursunov, K. M. Adilova

2-jadval

Modda	Massa %	Modda	Massa %
SiO,	66,4	Mg	2 , 2
T i02	0,7	CaO	3,8
A ,2°3	14,9	Na20	3,6
F e 20 3	1,5	K20	3,3
FeO	3,0	H 2O	0.6
MnO	0,08		0,18

Seysmik toiqinlam ing tarqalishini o‘rganish natijasida yer qatla­ mining tashkil qiluvchi asosiy tog‘ jinslari unda uch qavat bo‘lib joylash-ganligi aniqlangan. Birinchi qavat cho‘kindi jinslardan tuzilgan. Undan pastda granit qavati joylashgan boiib, bu qavat hamma joyda emas, balki yer qatlamining faqatgina m a’lum uchastkalarida uchraydi (zichligi 2,7 g/sm 3). Yer qatlamining eng pastki qavati ogir, zichligi katta boigan bazalt qatlamidan tashkil topgan ( zichligi 3 g/sm 3). Uning pastki chegarasi Moxorovich qatlamidir. 3-rasmda Yer qatlamining tuzilishi sxemasi keltirilgan.

Cho‘kindi jinslarning asosiy massasi kontinentlarda to ‘plangan, chunki kontinental qatlamda katta-katta pastliklar —geoksinallar hosil b o iad i. Asta sekinlik bilan pastga cho'kishi natijasida ular tog‘ jinslarning yemirilishi mahsuloti bilan toidirilib boriladi. Hozirgi vaqtda geoksinallarda kontinentlardagi barcha cho‘kindi jinslarning 75 % to'plangan. Okeanik turidagi qatlam da m antiya moddasi yuzaga chiqadi. U nda granit qavati boim aydi, cho‘kindi jinslar qavatining qalinligi juda kam va ayrim joylarda 0,5—1 km ni tashkil qiladi, uning

tagida 3—4 km qalinlikdagi bazalt qatlam i joylashgandir. Yer qatlam ining okeanik tu rid a tu rli xil strukturalar — to g ‘liklar, chuqurliklar, tekisliklar, adrlar hosil bo‘ladi.

Kontinent

3-rasm. Yer qatlamining tuzilishi sxcmasi.
Kellirilgan sonlar moddaning zicbligini g/sm3 da ko‘rsatadi.