S. K. Ganiyev, M. M. Karimov, K. A. Tashev



Download 7,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet87/443
Sana26.01.2022
Hajmi7,8 Mb.
#410875
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   443
Bog'liq
2 5379724499933463631

Q o‘shBosqichKalit()
  -   oddiy  shifralmashtirish  bo‘lib, 
dastlabki  matnni  shifrmatnga  va  teskari  yo‘nalishda  Holat  va 
bosqich  kaliti  massivi  Ke  elementlari  ustida  istisnoli  YoKI  (2 
moduli bo‘yicha bitlab qo‘shish) amalini bajarishdan iborat; mazkur 
shifralmashtirish  kirishi  bayt  sathida  Holat  massivi,  Ke  massivi 
bo‘lib, chiqishi bayt sathida Holat massividir;
■ 
Q o‘shHolat()  -
  oddiy  shifralmashtirish  bo‘lib,  shifrlash 
bloklari  ustida  amalga  oshiriladigan  elektron  kod  kitobi  rejimidan 
boshqa  rejimlarda  dastlabki  matnni  shifrmatnga  va  teskari  yo‘na- 
lishda XOR amali ishtirokida foydalaniladigan almashtirish.
Shifrlash  kriptografik  modulini  ishga  tushirishda  awalo,  mo- 
dulga  shifrlash kaliti к va funksional kalit kf,  o‘matilgan bosqichlar 
soni  e  hamda  rejim 
m=ShBil
  uchun  initsializasiyalash  vektori  IV 
yuklanadi.  Shuningdek,  dastlabki  matnni  shifrmatnga  almashtirish 
rejimida  dastlabki  matn,  shifrmatnni  dastlabki  matnga  almashtirish 
rejimida  esa  shifrmatn  kriptografik  modulning 
Holat
  massiviga 
yuklanadi.  Shifrlash  jarayonining  boshlanishida  ShaklSeansKalit- 
Bayt(k,kf),  ShaklSeansKalit(Ksi)  va  ShaklBosqichKalit(kse)  ishga 
tushiriladi.  ShaklSeansKalitBayt(k,kf),  ShaklSeansKalit(Kst)  shifral- 
mashtirishlari  chiqishida  bayt  sathida  almashtirish  massivlari  va 
diamatritsaviy  qismlardan  tarkib  topgan  seans  kaliti  massivlari 
shakllantiriladi.  Bu  massivlar  toki  k,  kf lar  o‘zgarmas  bo‘lib  qolar 
ekan, keyingi seanslarda ham foydalanilaveradi.  ShaklBosqichKalit- 
(kse)  shifralmashtirishi  chiqishida  boshlangich  va  har  bir  bosqich 
uchun shakllantirilgan bosqich kalitlari to‘plami shakllantiriladi.
Elektron  kod  kitobi  (Elektron  kod  kitobi)  m=Ekk  va  shifr 
bloklami  ilaktirish  (ShifrBloklami  ilaktirish)  m=ShBil  rejimlariga 
tegishli psevdokod keltirilgan.
Aralash  (Holat,Ks),  BaytAlmash  (Holat,Ba),  Qo‘shBosqich- 
Kalit  (Holat,Ke),  Sur  (Holat)  oddiy  shifralmashtirishlari  va 
ShaklSeansKalitBayt(k,kf),  ShaklSeansKalit(Kst),  ShaklBosqich- 
Kalit  (kse)  va  Qo‘shHolat  (Holatt,  Holat)  almashtirishlari  keyingi 
bandda keltirilgan.
96


Shifrlash  modulining  dasturiy-apparatli  shaklida  ftmksional 
kalit  yangilash  jarayonini  ShaklSeansKalitBayt(k,kf),  ShaklSeans- 
Kalit  (Kst),  ShaklBosqichKalit(kse)  almashtirish  jarayonlari  bilan 
qo‘shib olib borish maqsadga muvofiqdir. Unda shifr protsedurasiga 
ShaklSeansKalitBayt(k,kf), 
ShaklSeansKalit 
(Kst),
ShaklBosqichKalit(kse) natijalarini kiritish nazarda tutilishi lozim. 
Shifrlash protsedurasining psevdokodi quyida keltirilgan:
Shifr  (int  blok  soni,  byte  IV[32],  byte  kirish  [blok  soni]  [32], 
byte chiqish [blok soni]  [32], byte k[32], byte kf [32], byte e) 
begin
byteke[8,4],K .[8,4],K e[8,4]
Holat [8,4], Holatn [8, 4] 
if (m=Sh)
ShaklSeansKalitBayt (k, kf)
ShaklSeansKalit (Kst)
ShaklBosqichKalit (kse) 
for Ыок=1  step  1  to blok  soni 
Holat=kirish[blok] 
if (m=ShBil) 
if (blok=l)
Holatn=IV
else
Holatn=chiqish[blok-1 ] 
end if
Qo‘shHolat (Holat, Holatn) 
end if
for 
bosqich=l  step  1  to e 
Qo ‘ shB osqichKalit (Holat, Ke)
Aralash (Holat, Ks)
Sur (Holat)
BaytAlmash (Holat, Ba) 
end for
Qo ‘ shBosqichKalit (Holat, Ke)
Aralash (Holat, Ks)
Chiqish [blok]=Holat 
end for 
else
97


ShaklSeansKalitBayt (к, kf)
ShaklSeansKalit (Kst)
ShaklBosqichKalit (kse) 
for blok=l  step  1 to bloksoni 
Holat=kirish [blok]
Aralash (Holat, Ks)
Qo‘shBosqichKalit (Holat, Ke) 
for bosqich=l  step  1  to e
BaytAlmash (Holat, Ba)
Sur (Holat)
Aralash (Holat, Ks)
Qo‘shBosqichKalit (Holat, Ke) 
end for 
if (m=ShBil) 
if (blok=l)
Holatn=IV
else
Holatn=kirish[blok-1 ] 
end if
Qo‘shHolat (Holat, Holatn) 
end if
chiqish[blok]=Holat 
end for 
end if 
end
Simmetrik  shifrlashning  barcha  tizimlari  quyidagi  kamchilikl- 
arga ega:
•  axborot  almashuvchi  ikkala  subyekt  uchun  maxfiy  kalitni 
uzatish  kanalining  ishonchliligi  va  xavfsizligiga  qo‘yiladigan 
talablaming qat’iyligi;
•  kalitlami  yaratish  va  taqsimlash  xizmatiga  qo‘yiladigan 
talablaming yuqoriligi.
Sababi, o‘zaro aloqaning «har kim -  har kim bilan»  sxemasida 

Download 7,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   443




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish