S. K. Ganiyev, M. M. Karimov, ica. Tashev

±

ExpandKey

■ AddRoundKey

i


! round: = 1

5.13-rasm. Deshifrlash jarayoni.

Rossiyaning axborotni shifrlash standarti. Rosssiya Federat- siyasida hisoblash mashinalari, komplekslari va tarmoqlarida axbo­rotni kriptografik o‘zgartirish algoritmlariga davlat standarti (GOST

2814-89) joriy etilgan. Bu algoritmlar maxfiylik darajasi ixtiyoriy bo‘lgan axborotni hech qanday cheklovsiz shifrlash imkonini beradi. Algoritmlar apparat va dasturiy usullarida amalga oshirilishi mumkin.

Standartda axborotni kriptografik o‘zgartirishning quyidagi algoritmlari mavjud:

• 
  oddiy almashtirish;
  
• 
  gammalash;
  
• 
  teskari bogManishli gammalash;
  
• 
  imitovstavka.
  

Bu algoritmlar uchun 8 ta 32 xonali ikkili so‘zlarga ajratilgan 256 bit o‘lchamli kalitning ishlatilishi hamda dastlabki shifrlanuvchi ikkili ketma-ketlikning 64 bitli bloklarga ajradlishi umumiy hisoblanadi.

Oddiy almashtirish algoritmining mohiyati quyidagicha (5.14- rasm).

Dastlabki ketma-ketlikning 64 bitli bloki ikkita 32 xonali A va V ikkili so‘zlarga ajratiladi. A so‘zlar blokning kichik xonalarini V so‘zlar esa katta xonalarini tashkil etadi. Bu so'zlarga soni /'=32 bo‘lgan siklik iteratsiya operatori F, qo‘llaniladi. Blokning kichik bitlandagi so‘z (birinchi iteratsiyadagi A so‘zi) kalitining 32 xonali so‘zi bilan mod2⁵² bo‘yicha jamlanadi; har biri 4 bitdan iborat qismlarga (4 xonali kirish yo‘li vektorlari) ajratiladi; maxsus almashtirish uzellari yordamida har bir vektor boshqasi bilan al- mashtiriladi; olingan vektorlar 32 xonali so‘zga birlashtirilib, chap tarafga siklik ravishda siljitiladi va 64 xonali blokdagi boshqa 32 xonali so‘z (birinchi iteratsiyadagi V so‘zi) bilan mod 2 bo‘yicha jamlanadi.

Birinchi iteratsiya tugaganidan so‘ng kichik bitlar o‘rnida V so‘z joylanadi, chap tarafda esa A so‘z joylanadi. Keyingi iterat- siyalarda so‘zlar ustidagi amallar takrorlanadi.

Har bir /-iteratsiyada Kj kalitning (kalitlar 8 ta) 32 xonali so‘zi quyidagi qoidaga binoan tanlanadi:

(; — 1) mod 8. 1 bo ‘Iganda,