S. J. Razzaqov Namangan muhandislik-qurilish instituti

CHo’kindi tog’ jinslari asosidagi g’ovak to’ldiruvchilar
olishda asosan 
karbonat g’ovak oxaktoshlar, chig’anoqlar va krenezyom g’ovak jinslar 
ishlatiladi.
44.
 Ohaktoshlarni maydalashda 
zichligi 1800 kg/m
3
dan kam bo’lgan va 
uyilma zichligi 1000 kg/m
3
gacha bo’lgan g’ovak shag’al (donalar 
orasidagi bo’shliqlik 40-50%) olinadi,
45.
Ohaktosh chig’anoqlar
o’zida cho’kindi jinslarni kichik chig’anoq, 
ohaktosh 
bo’laklarining 
tsementlashgan 
holatidagi 
yig’indisini 
mujassamlashtiradi. Ular oddiy mayda g’ovakli ohaktoshlardan yirik 
g’ovakli strukturasi bilan farqlanadi.
46.
Ohaktosh chig’anoqlarning zichligi 
asosan 1000 – 1600 kg/m
3
ni tashkil 
etadi,
47.
Ohaktosh chig’anoqlarning
siqilishdagi mustahkamligi
0,5-10MPa ga 
tengdir, (oddiy g’ovak ohaktoshlarda esa zichlik 1600-1800 kg/m
3
ni tashkil 
etib, bunda mustahkamlik chegarasi 25MPa gacha bo’ladi). 
48.
Ohaktosh tuf zichligi 
1400-1800 kg/m
3
bo’lib, siqilishga mustahkamlik 
chegarasi 5-15MPa ni tashkil etadi. 

---

214 
49.
CHo’kindi kremnezyom jinslardan
to’ldiruvchi sifatida opoka, spongolit, 
alevrolitni beton ishlab chiqarishda qo’llash chegaralangan. Ularning katta 
zahiralari O’zbekistonda mavjud. Bu jinslar zichligi 800-1400 kg/m
3
, 
siqilishda mustahkamlik chegarasi 2,5-15 MPa ni tashkil etadi. Donalari 
strukturasi donador va mayda g’ovaklikka ega. 
50.
23. 
G’ovak to’ldiruvchilarni ishlab chiqarish - boyitish, bu ularning zichligi 
va mustahkamligi bo’yicha bir jinsliligini oshirish, donalar shaklini 
yaxshilash va chang miqdorini kamaytirishdan iborat. 
51.