S. Hasanov D. Abdumadjidova N. Ataeva shaxsning bilish jarayonlari

Hid bilish sezgilari

 

har qanday narsalarning hidini ongimizda aks ettirish 

demakdir.  Odam  to’rt  yuz  mingga  yaqin  turli  hidni  seza  oladi.  Hid  bilish 

sezgilariga hidlarni his qilish kiradi.  

Ta’m  bilish  (maza)  sezgilari

  -  shirin,  achchiq,  nordon,  sho’r  singari 

mazalarni  his  qilish  bilan  tavsiflanadi.  Ular  muayyan  turkumga  kiritilgan  va 

---

kiritilmagan  xilma-xil  turlarga  ega  bo’lib,  narsalarning,  moddalarning  nomlari 

bilan yuritiladi: nonning mazasi, qovunning mazasi kabilar. Maza va hid sezgilari 

bir-biriga  chambarchas  bog’langan  bo’lib,  bir-biriga  ta’sir  ko’rsatadi.  Qattiq 

tumov  vaqtida  ovqatning  hidi  sezilmagani  uchun  uning  mazasi  ham    yo’qday  

ko’rinadi.  

Teri  sezgilari

  tarkibi  tuyish  va  xarorat  turlaridan  iborat  bo’lib,  ularning 

bunday  nomlanishining  bosh  omili  -  bu  retseptorlarning  teri  va  organizmning 

tashqi shilliq pardalarida joylashganligidir.  

 

Tekkanni sezish

 

yoki

 

taktil sezgilar

, terimizga tegib turgan narsani uning 

silliqligini  yoki  g’adur-budurligini  his  etishdir.