S. Burxonova “O‘zbekistonning eng yangi tarixi” fanidan mustaqil ta’limni tashkil etish boʻyicha uslubiy koʻrsatma

7-MAVZU.
Blits o’yin
“O’zbekistonda iqtisodiy islohotlar va bozor munosabatlarining shakllanish”

Guruh bahosi	Guruh xatosi	To’g’ri javob	Yakka xato	Yakka baho	Harakatlar mazmuni

Blits-so’rov: «Mustaqillik yillari»

Guruh bahosi	Guruh xatosi	To’g’ri javob	Yakka xato	Yakka baho	Yillarning nomlanishi	Yillar
		12			Ijtimoiy himoya yili	2007
		1			Amir Temur yili	1996
		11			Homiylar va shifokorlar yili	2006
		2			Inson manfaatlari yili	1997
		18			Farovon turmush yili	2013
		10			Sihat salomatlik yili	2005
		3			Oila yili	1998
		14			Qishloq taraqqiyoti va farovonligi yili	2009
		9			Mehr-muruvvat yili	2004
		4			Ayollar yili	1999
		8			Obod mahalla yili	2003
		16			Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik yili	2011
		5			Sog’lom avlod yili	2000
		15			Barkamol avlod yili	2010
		7			Qariyalarni qadrlash yili	2002
		6			Ona va bola yili	2001
		13			Yoshlar yili	2008
		17			Oila yili	2012

9-12 ta to’g’ri javob – 1,1-1,3 ball

13-15 ta to’g’ri javob – 1,4-1,6 ball
16-18 ta to’g’ri javob – 1,7-2 ball


FSMU texnologiyasi
Tarqatma material uchun mavzular:

“Mafkura poligonlari yadro poligonlaridan kuchliroq va xavfliroq”
-F-fikringizni bayon eting
-S-fikringiz bayoniga sabab ko’rsating
-M-ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring
-U-fikringizni umumlashtiring

“Hech narsa, sportchalik mamlakatni jahonga tez tanita olmaydi”
-F-fikringizni bayon eting
-S-fikringiz bayoniga sabab ko’rsating
-M-ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring
-U-fikringizni umumlashtiring
“Har qanday davlatning eng asosiy boyligi nima?”
-F-fikringizni bayon eting
-S-fikringiz bayoniga sabab ko’rsating
-M-ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring
-U-fikringizni umumlashtiring

“Insert” texnologiyasi

“Mustaqillik va milliy tiklanish”


Metodni amalga oshirish tartibi:
1-bosqich. O’qituvchi yangi mavzu mohiyatini yorituvchi matnni tarqatadi;
2-bosqich. O’quvchilar individual tarzda matn bilan tanishib chiqib, o’z shaxsiy qarashlarini maxsus belgilar orqali ifodalaydilar. Matn bilan ishlashda o’quvchilarga quyidagi maxsus belgilardan foydalanish tavsiya etiladi:
“V” – tanish ma’lumot.
“ - ” – bu fikr yoki mazkur ma’lumotga qarshiman.
“+” – bu ma’lumot men uchun yangi.
“?” – mazkur ma’lumotni tushunmadim, izoh kerak.
Belgilangan vaqt yakunlangach, o’quvchilar uchun notanish va tushunarsiz bo’lgan ma’lumotlar o’qituvchi tomonidan tahlil qilinib, izohlanadi, ularning mohiyati to’liq yoritiladi. Savollarga javob beriladi va mashg’ulot yakunlanadi.

Mavzuning asosiy tushunchalari	V	-	+	?
G’oya – inson tafakkuri mahsuli, milliy g’oya esa millat tafakkurining mahsulidir. Milliy g’oya – inson va jamiyat hayotida ma’no – mazmun baxsh etadigan, uni ezgu maqsad sari yetaklaydigan fikrlar majmuidir.
Mafkura – muayyan ijtimoiy guruh, ijtimoiy qatlam, millat, davlat, xalq va jamiyatning ehtiyojlari, maqsad-muddaolari, manfaatlari, orzu-intilishlari hamda ularni amalga oshirish tamoyillarini o’zida mujassam etadigan g’oyalar tizimidir.
Milliy g’oya va istiqlol mafkurasi Vatan ravnaqi, yurt tinchligi, xalq farovonligi kabi yuksak g’oyalarning ma’no-mazmunini teran anglab yetishga xizmat qiladi.
Milliy g’oya millatimizning, xalqimizning o’ziligini anglashga, o’zining milliy qadriyatlarini, urf-odatlarini yo’qotmasdan, ularni tiklab, avaylab, e’zozlab, yangi, o’sib kelayotgan avlodga yetkazib berish uchun xizmat qilishi kerak.
Iqtisodiyotning ham, boshqa sohalarning ham jamiyatimizda o’z o’rni bor. Lekin milliy g’oya, milliy mafkura malakasi biz uchun, ta’bir joiz bo’lsa, hayot-mamot masalasidir.
«Milliy mafkuraning yana bir muhim sharti bu o’zlikni anglashdir. O’zlikni anglash deganda, men tarixiy xotirani tiklash, nasl-nasabimiz kim ekanini, kimlarning vorisi ekanimizni anglab yetishni, shundan kelib chiqib, o’zimizga xos, o’zimizga mos jamiyat barpo etishni tushunaman». I.A.Karimov.
«Milliy mafkuramiz xalqimizning azaliy an’anlariga, udamlariga, tiliga, diniga, ruhiyatiga, bir so’z bilan aytganda, o’z milliy qadriyatlarimiz, xalqimizning dunyoqarashi va tafakkuriga asoslanib, shu bilan birga, zamonaviy, umumbashariy, umuminsoniy yutuqlardan oziqlangan, ularni o’ziga qamrab olgan holda, yurt tinchligi, Vatan ravnaqi, xalq manfaati, uning farovonligi yo’lida xizmat qilmog’i darkor». I.A.Karimov
Insoniyat tarixi – g’oyalar tarixidir
Milliy g’oya bo’lsa, maqsad oydinlashadi, Ezgu maqsad esa har bir kishini safarbarlikka da’vat etadi, jamiyatni yanada birlashtiradi. O’z milliy g’oyasi, milliy mafkurasiga ega bo’lgan davlat mustahkam, qudratli va obod bo’ladi

“Muammo” texnologiyasi

1-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Iqtisodiy qaramlik

2-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Ma’naviy qaramlik

3-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Odam savdosi

4-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Giyohvandlik

5-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Ishsizlik

Mavzu yuzasidan test savollari

1.«UzDEUavto» qo’shma korxonasi qachon ishga tushirilgan?

A) 1997 yilda V) 1996 yilda S) 1995 yilda D) 1998 yilda
2. Davlat va jamiyat hayotining eng muhim masalalari xalq muhokamasiga qo’yilishi
qanday ataladi?
A) Umumxalq saylovi V) Ombudsman
S) Muqobil saylov D) Referendum
3.Qaysi viloyatning ma’muriy markazi noto’g’ri ko’rsatilgan?
A) Buxoro – Buxoro V) Sirdaryo – Guliston
S) Jizzax – Jizzax D) Farg’ona – Qo’qon
4. Yurtimizda birinchi bo’lib ta’sis etilgan ordenni toping?
A) Sog’lom avlod uchun V) O’zbekiston qahramoni
S) Mehnat shuhrati ordeni D) Mustaqillik ordeni
5.Bozor munosabatlariga o’tishda I.A.Karimov tomonidan ishlab chiqilgan beshta tamoilga kirmaydiganini toping.
A) bozor munosabatlariga bosqichma-bosqich o’tish
V) aholini kuchli ijtimoiy himoya qilishi
S) aholining munosib hayotini ta’minlash
D) davlat bosh islohotchi
Ye) konstitutsiya va qonunlarning ustivorligi
6.Quyidagi qaysi voqea oldin sodir bo’lgan?
A) Davlat bayrog’ini qabul qilinishi
V) Konstitutsiyaning qabul qilinishi
S) Mustakilik deklaratsiyasi qabul qilinishi
D) Davlat madhiyasi qabul qilinishi
Ye) Davlat gerbining qabul qilinishi
7.Yurtimizda Imom al-Buxoriyning 1125, al-Farg’oniyning 1200 yillik yubileylari
qachon nishonlangan edi?
A) 1996 yilda V) 2000 yilda S) 1998 yilda D) 2001 yilda
8.Toshkentda Amir Temur haykali qachon ochilgan edi?
A) 1993 yilda V) 1991 yilda S) 1996 yilda D) 1995 yilda
9.Yurtimizda Xiva va Buxoro shaharlarining 2500 yillik yubileylari qachon nishonlangan edi?
A) 1997 yilda V) 2000 yilda S) 1998 yilda D) 2001 yilda
10.2007 yil mamlakatimizda ... deb e’lon qilingan edi?
A) ijtimoiy himoya yili V) qariyalarni qadrlash yili
S) oila yili D) inson manfaatlari yili
11.1991 yilda yurtimizda qaysi allomaning 550 yilligi nishonlangan edi?
A) Alisher Navoiy V) Bobur S) Mirzo Ulug’bek D) Farg’oniy
12. O’zbekiston Respublikasida jamiyatning iqtisodiy negizlari konstitutsiyamizning
nechanchi moddalarida belgilab berilgan?
A) 52-54 moddalarida V) 51-55 moddalarida
S) 53-55 moddalarida D) 54-56 moddalarida
13.O’zbekiston quyidagi qaysi davlat bilan chegaradosh emas?
A) Eron V) Afg’oniston S) Qirg’iziston D) Turkmaniston
14.Xodimlarning mehnat huquqlarini qaysi tashkilot himoya qiladi?
A) Siyosiy partiya V) Kasaba uyushmasi
S) Kamolot yoshlar harakati D) Oliy Majlis
15.Mamlakat iqtisodiyotida narx-navoning ko’tarilib, pulning qadrsizlanishi qanday
nomlanadi?
A) konvertizatsiya V) integratsiya S) inflyatsiya D) emissiya
16.Toshkentda Alisher Navoiyning haykali qachon ochilgan?
A) 1993 yilda V) 1991 yilda S) 1995 yilda D) 1992 yilda
17. O’zbekiston Konstitutsiyasi ...
A) bo’lim, bob, moddalarga bo’lingan
V) bob, bo’lim, moddalarga bo’lingan
S) modda, bo’lim va boblarga bo’lingan
D) modda, bob va bo’limlarga bo’lingan
18. O’zbekiston Konstitutsiyasining kirish qismi qanday nomlanadi?
A) So’z boshi V) Muqaddima S) Asosnoma D) Referendum
19. O’zbekistonning gidroresurslarga eng boy viloyati qaysi?
A) Toshkent V) Navoiy S) Xorazm D) Buxoro
20.Pulning qadrsizlanishiga asosiy sabab nima?
A) eksportning importdan oshib ketishi
V) importning eksportdan oshib ketishi
S) ishlab chiqarishning o’ta yuqori ko’rsatkichi
D) xarajatdan daromadning oshib ketishi
7-9 ta to’g’ri javob – “qoniqarli”
10-14 ta to’g’ri javob – “yaxshi”
15-20 ta to’g’ri javob – “a’lo”
Baholash mezonlari

Guruh	BLITS FSMU, INSERT, MUAMMO	Izoh (aniqlik, mantiqiylik)	Guruh faolligi (qo‘shimchalar, savollar)	Jami ballar	Baholash
	(0,8)	(0,6)	(0,6)	(2,0)
1
2
3

8-МАВЗУ.

“3 x 4” texnologiyasi

Mashgʻulotni o’tkazish tartibi:
• o’qituvchi talabalarning umumiy soniga qarab 3-5 kishidan iborat kichik guruhlarga ajratadi;
• o’qituvchi talabalarga mashg’ulotning maqsadi va o’tkazilish tartibi bilan tanishtiradi va har bir kichik guruhga qog’ozning yuqori qismida yozuvi bo’lgan varaqlarni tarqatadi;
• o’qituvchi kichik guruh a’zolarini tarqatma materialda yozilgan asosiy fikrni faqat uchta fikr, ya’ni uchta so’z, yoki so’zlar birikmasi, yoki uchta gap bilan davom ettirishlari mumkinligini uqtiradi va buni amalga oshirish uchun aniq vaqt belgilaydi;
• guruh a’zolari birgalikda tarqatma materialda berilgan fikrni yozib davom ettiradilar;
• vazifa bajarilgach, guruh a’zolari o’rinlaridan turib soat mili yo’nalishi bo’yicha joylarini o’zgartiradilar, ya’ni 1-guruh 2-guruhning 2 -guruh 3-guruhning, 3-guruh esa 4 - guruhning (boshqa kichik guruhlar bo’lsa, shu tariqa) o’rniga o’tadilar;
• yangi joyga kelgan guruh a’zolari shu yerda qoldirilgan tarqatma materialdagi fikrlar bilan tanishib, unga yana yangi uchtadan o’z fikrlarini yozib qo’yadilar;
• guruh a’zolari yana yuqoridagi kabi joylarini o’zgartiradilar, shu tariqa kichik guruhlar o’z joylariga qaytib kelguilariga qadar joylarini almashtirib, tarqatma materiallarga o’z fikrlarini ko’shib boradilar;
• o’z joylariga qaytib kelgan kichik guruhlar tarkatma materialda to’plangan barcha fikrlarni diqqat bilan o’qib, ularni umumlashtirgan holda bitta yaxlit ta’rif yoki qoida holatiga keltiradilar;
• har bir kichik guruh o’zlarining mualliflik ta’riflari yoki qoidalarini guruh a’zolaridan biri taqdimot qiladi;
• o’qituvchi kichik guruhlar tomonidan berilgan ta’riflar yoki qoidalarga izoh berib, ularni baholaydi, so’ngra mashg’ulotni yakunlaydi.


Kichik guruhlar uchun mavzular:

1. 
   “Kuchli ijtimoiy siyosat BU ...”
   
2. 
   “Ijtimoiy himoya tizimi BU ...”
   
3. 
   “Ijtimoiy infratuzilmalarni rivojlantirish BU ...
   
4. 
   “Yoshlarga oid davlat siyosatini takomillashtirish BU ...”
   
5. 
   “Jamiyatda korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabatni shakllantirish BU ...”
   

9-MAVZU.
Blits-so’rov: «Mustaqillik yillari»

Guruh bahosi	Guruh xatosi	To’g’ri javob	Yakka xato	Yakka baho	Yillarning nomlanishi	Yillar
		12			Ijtimoiy himoya yili	2007
		1			Amir Temur yili	1996
		11			Homiylar va shifokorlar yili	2006
		2			Inson manfaatlari yili	1997
		18			Farovon turmush yili	2013
		10			Sihat salomatlik yili	2005
		3			Oila yili	1998
		14			Qishloq taraqqiyoti va farovonligi yili	2009
		9			Mehr-muruvvat yili	2004
		4			Ayollar yili	1999
		8			Obod mahalla yili	2003
		16			Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik yili	2011
		5			Sog’lom avlod yili	2000
		15			Barkamol avlod yili	2010
		7			Qariyalarni qadrlash yili	2002
		6			Ona va bola yili	2001
		13			Yoshlar yili	2008
		17			Oila yili	2012

9-12 ta to’g’ri javob – 1,1-1,3 ball

13-15 ta to’g’ri javob – 1,4-1,6 ball
16-18 ta to’g’ri javob – 1,7-2 ball


FSMU texnologiyasi
Tarqatma material uchun mavzular:

“Mafkura poligonlari yadro poligonlaridan kuchliroq va xavfliroq”
-F- fikringizni bayon eting
-S- fikringiz bayoniga sabab ko’rsating
-M- ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring
-U- fikringizni umumlashtiring
“Hech narsa, sportchalik mamlakatni jahonga tez tanita olmaydi”
-F- fikringizni bayon eting
-S- fikringiz bayoniga sabab ko’rsating
-M- ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring
-U- fikringizni umumlashtiring
“Har qanday davlatning eng asosiy boyligi nima?”
-F- fikringizni bayon eting
-S- fikringiz bayoniga sabab ko’rsating
-M- ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring
-U- fikringizni umumlashtiring

“Insert” texnologiyasi
“Mustaqillik va milliy tiklanish”


Metodni amalga oshirish tartibi:
1-bosqich. O’qituvchi yangi mavzu mohiyatini yorituvchi matnni tarqatadi;
2-bosqich. O’quvchilar individual tarzda matn bilan tanishib chiqib, o’z shaxsiy qarashlarini maxsus belgilar orqali ifodalaydilar. Matn bilan ishlashda o’quvchilarga quyidagi maxsus belgilardan foydalanish tavsiya etiladi:
“V” – tanish ma’lumot.
“ - ” – bu fikr yoki mazkur ma’lumotga qarshiman.
“+” – bu ma’lumot men uchun yangi.
“?” – mazkur ma’lumotni tushunmadim, izoh kerak.
Belgilangan vaqt yakunlangach, o’quvchilar uchun notanish va tushunarsiz bo’lgan ma’lumotlar o’qituvchi tomonidan tahlil qilinib, izohlanadi, ularning mohiyati to’liq yoritiladi. Savollarga javob beriladi va mashg’ulot yakunlanadi.

Mavzuning asosiy tushunchalari	V	-	+	?
G’oya – inson tafakkuri mahsuli, milliy g’oya esa millat tafakkurining mahsulidir. Milliy g’oya – inson va jamiyat hayotida ma’no – mazmun baxsh etadigan, uni ezgu maqsad sari yetaklaydigan fikrlar majmuidir.
Mafkura – muayyan ijtimoiy guruh, ijtimoiy qatlam, millat, davlat, xalq va jamiyatning ehtiyojlari, maqsad-muddaolari, manfaatlari, orzu-intilishlari hamda ularni amalga oshirish tamoyillarini o’zida mujassam etadigan g’oyalar tizimidir.
Milliy g’oya va istiqlol mafkurasi Vatan ravnaqi, yurt tinchligi, xalq farovonligi kabi yuksak g’oyalarning ma’no-mazmunini teran anglab yetishga xizmat qiladi.
Milliy g’oya millatimizning, xalqimizning o’ziligini anglashga, o’zining milliy qadriyatlarini, urf-odatlarini yo’qotmasdan, ularni tiklab, avaylab, e’zozlab, yangi, o’sib kelayotgan avlodga yetkazib berish uchun xizmat qilishi kerak.
Iqtisodiyotning ham, boshqa sohalarning ham jamiyatimizda o’z o’rni bor. Lekin milliy g’oya, milliy mafkura malakasi biz uchun, ta’bir joiz bo’lsa, hayot-mamot masalasidir.
«Milliy mafkuraning yana bir muhim sharti bu o’zlikni anglashdir. O’zlikni anglash deganda, men tarixiy xotirani tiklash, nasl-nasabimiz kim ekanini, kimlarning vorisi ekanimizni anglab yetishni, shundan kelib chiqib, o’zimizga xos, o’zimizga mos jamiyat barpo etishni tushunaman». I.A.Karimov.
«Milliy mafkuramiz xalqimizning azaliy an’anlariga, udamlariga, tiliga, diniga, ruhiyatiga, bir so’z bilan aytganda, o’z milliy qadriyatlarimiz, xalqimizning dunyoqarashi va tafakkuriga asoslanib, shu bilan birga, zamonaviy, umumbashariy, umuminsoniy yutuqlardan oziqlangan, ularni o’ziga qamrab olgan holda, yurt tinchligi, Vatan ravnaqi, xalq manfaati, uning farovonligi yo’lida xizmat qilmog’i darkor». I.A.Karimov
Insoniyat tarixi – g’oyalar tarixidir
Milliy g’oya bo’lsa, maqsad oydinlashadi, Ezgu maqsad esa har bir kishini safarbarlikka da’vat etadi, jamiyatni yanada birlashtiradi. O’z milliy g’oyasi, milliy mafkurasiga ega bo’lgan davlat mustahkam, qudratli va obod bo’ladi

“Muammo” texnologiyasi
1-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Ma’naviy qaramlik

2-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Odam savdosi

3-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Giyohvandlik

Mavzu yuzasidan test savollari
1. Davlat va jamiyat hayotining eng muhim masalalari xalq muhokamasiga qo’yilishi
qanday ataladi?
A) Umumxalq saylovi V) Ombudsman
S) Muqobil saylov D) Referendum
2. Yurtimizda birinchi bo’lib ta’sis etilgan ordenni toping?
A) Sog’lom avlod uchun V) O’zbekiston qahramoni
S) Mehnat shuhrati ordeni D) Mustaqillik ordeni
3.Quyidagi qaysi voqea oldin sodir bo’lgan?
A) Davlat bayrog’ini qabul qilinishi
V) Konstitutsiyaning qabul qilinishi
S) Mustakilik deklaratsiyasi qabul qilinishi
D) Davlat madhiyasi qabul qilinishi
Ye) Davlat gerbining qabul qilinishi
4.Yurtimizda Imom al-Buxoriyning 1125, al-Farg’oniyning 1200 yillik yubileylari
qachon nishonlangan edi?
A) 1996 yilda V) 2000 yilda S) 1998 yilda D) 2001 yilda
5.Toshkentda Amir Temur haykali qachon ochilgan edi?
A) 1993 yilda V) 1991 yilda S) 1996 yilda D) 1995 yilda
6.Yurtimizda Xiva va Buxoro shaharlarining 2500 yillik yubileylari qachon nishonlangan edi?
A) 1997 yilda V) 2000 yilda S) 1998 yilda D) 2001 yilda
7.2007 yil mamlakatimizda ... deb e’lon qilingan edi?
A) ijtimoiy himoya yili V) qariyalarni qadrlash yili
S) oila yili D) inson manfaatlari yili
8.1991 yilda yurtimizda qaysi allomaning 550 yilligi nishonlangan edi?
A) Alisher Navoiy V) Bobur S) Mirzo Ulug’bek D) Farg’oniy
9.Toshkentda Alisher Navoiyning haykali qachon ochilgan?
A) 1993 yilda V) 1991 yilda S) 1995 yilda D) 1992 yilda

Baholash mezonlari

Guruh	BLITS FSMU, INSERT, MUAMMO	Izoh (aniqlik, mantiqiylik)	Guruh faolligi (qo‘shimchalar, savollar)	Jami ballar	Baholash
	(0,8)	(0,6)	(0,6)	(2,0)
1
2
3

9-mavzu.
Blits-so’rov: «Mustaqillik yillari»

Guruh bahosi	Guruh xatosi	To’g’ri javob	Yakka xato	Yakka baho	Yillarning nomlanishi	Yillar
		12			Ijtimoiy himoya yili	2007
		1			Amir Temur yili	1996
		11			Homiylar va shifokorlar yili	2006
		2			Inson manfaatlari yili	1997
		18			Farovon turmush yili	2013
		10			Sihat salomatlik yili	2005
		3			Oila yili	1998
		14			Qishloq taraqqiyoti va farovonligi yili	2009
		9			Mehr-muruvvat yili	2004
		4			Ayollar yili	1999
		8			Obod mahalla yili	2003
		16			Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik yili	2011
		5			Sog’lom avlod yili	2000
		15			Barkamol avlod yili	2010
		7			Qariyalarni qadrlash yili	2002
		6			Ona va bola yili	2001
		13			Yoshlar yili	2008
		17			Oila yili	2012

9-12 ta to’g’ri javob – 1,1-1,3 ball

13-15 ta to’g’ri javob – 1,4-1,6 ball
16-18 ta to’g’ri javob – 1,7-2 ball


FSMU texnologiyasi
Tarqatma material uchun mavzular:

“Mafkura poligonlari yadro poligonlaridan kuchliroq va xavfliroq”
-F- fikringizni bayon eting
-S- fikringiz bayoniga sabab ko’rsating
-M- ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring
-U- fikringizni umumlashtiring
“Hech narsa, sportchalik mamlakatni jahonga tez tanita olmaydi”
-F- fikringizni bayon eting
-S- fikringiz bayoniga sabab ko’rsating
-M- ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring
-U- fikringizni umumlashtiring
“Har qanday davlatning eng asosiy boyligi nima?”
-F- fikringizni bayon eting
-S- fikringiz bayoniga sabab ko’rsating
-M- ko’rsatgan sababingizni asoslovchi misol keltiring
-U- fikringizni umumlashtiring

“Insert” texnologiyasi

“Mustaqillik va milliy tiklanish”
Metodni amalga oshirish tartibi:
1-bosqich. O’qituvchi yangi mavzu mohiyatini yorituvchi matnni tarqatadi;
2-bosqich. O’quvchilar individual tarzda matn bilan tanishib chiqib, o’z shaxsiy qarashlarini maxsus belgilar orqali ifodalaydilar. Matn bilan ishlashda o’quvchilarga quyidagi maxsus belgilardan foydalanish tavsiya etiladi:
“V” – tanish ma’lumot.
“ - ” – bu fikr yoki mazkur ma’lumotga qarshiman.
“+” – bu ma’lumot men uchun yangi.
“?” – mazkur ma’lumotni tushunmadim, izoh kerak.
Belgilangan vaqt yakunlangach, o’quvchilar uchun notanish va tushunarsiz bo’lgan ma’lumotlar o’qituvchi tomonidan tahlil qilinib, izohlanadi, ularning mohiyati to’liq yoritiladi. Savollarga javob beriladi va mashg’ulot yakunlanadi.

Mavzuning asosiy tushunchalari	V	-	+	?
G’oya – inson tafakkuri mahsuli, milliy g’oya esa millat tafakkurining mahsulidir. Milliy g’oya – inson va jamiyat hayotida ma’no – mazmun baxsh etadigan, uni ezgu maqsad sari yetaklaydigan fikrlar majmuidir.
Mafkura – muayyan ijtimoiy guruh, ijtimoiy qatlam, millat, davlat, xalq va jamiyatning ehtiyojlari, maqsad-muddaolari, manfaatlari, orzu-intilishlari hamda ularni amalga oshirish tamoyillarini o’zida mujassam etadigan g’oyalar tizimidir.
Milliy g’oya va istiqlol mafkurasi Vatan ravnaqi, yurt tinchligi, xalq farovonligi kabi yuksak g’oyalarning ma’no-mazmunini teran anglab yetishga xizmat qiladi.
Milliy g’oya millatimizning, xalqimizning o’ziligini anglashga, o’zining milliy qadriyatlarini, urf-odatlarini yo’qotmasdan, ularni tiklab, avaylab, e’zozlab, yangi, o’sib kelayotgan avlodga yetkazib berish uchun xizmat qilishi kerak.
Iqtisodiyotning ham, boshqa sohalarning ham jamiyatimizda o’z o’rni bor. Lekin milliy g’oya, milliy mafkura malakasi biz uchun, ta’bir joiz bo’lsa, hayot-mamot masalasidir.
«Milliy mafkuraning yana bir muhim sharti bu o’zlikni anglashdir. O’zlikni anglash deganda, men tarixiy xotirani tiklash, nasl-nasabimiz kim ekanini, kimlarning vorisi ekanimizni anglab yetishni, shundan kelib chiqib, o’zimizga xos, o’zimizga mos jamiyat barpo etishni tushunaman». I.A.Karimov.
«Milliy mafkuramiz xalqimizning azaliy an’anlariga, udamlariga, tiliga, diniga, ruhiyatiga, bir so’z bilan aytganda, o’z milliy qadriyatlarimiz, xalqimizning dunyoqarashi va tafakkuriga asoslanib, shu bilan birga, zamonaviy, umumbashariy, umuminsoniy yutuqlardan oziqlangan, ularni o’ziga qamrab olgan holda, yurt tinchligi, Vatan ravnaqi, xalq manfaati, uning farovonligi yo’lida xizmat qilmog’i darkor». I.A.Karimov
Insoniyat tarixi – g’oyalar tarixidir
Milliy g’oya bo’lsa, maqsad oydinlashadi, Ezgu maqsad esa har bir kishini safarbarlikka da’vat etadi, jamiyatni yanada birlashtiradi. O’z milliy g’oyasi, milliy mafkurasiga ega bo’lgan davlat mustahkam, qudratli va obod bo’ladi

“Muammo” texnologiyasi

1-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Ma’naviy qaramlik

2-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Odam savdosi

3-guruh

Muammoning turi	Muammoning kelib chiqish sabablari	Muammoni yechish yo’llari
Giyohvandlik

Mavzu yuzasidan test savollari

1. Davlat va jamiyat hayotining eng muhim masalalari xalq muhokamasiga qo’yilishi

qanday ataladi?
A) Umumxalq saylovi V) Ombudsman
S) Muqobil saylov D) Referendum
2. Yurtimizda birinchi bo’lib ta’sis etilgan ordenni toping?
A) Sog’lom avlod uchun V) O’zbekiston qahramoni
S) Mehnat shuhrati ordeni D) Mustaqillik ordeni
3.Quyidagi qaysi voqea oldin sodir bo’lgan?
A) Davlat bayrog’ini qabul qilinishi
V) Konstitutsiyaning qabul qilinishi
S) Mustakilik deklaratsiyasi qabul qilinishi
D) Davlat madhiyasi qabul qilinishi
Ye) Davlat gerbining qabul qilinishi
4.Yurtimizda Imom al-Buxoriyning 1125, al-Farg’oniyning 1200 yillik yubileylari
qachon nishonlangan edi?
A) 1996 yilda V) 2000 yilda S) 1998 yilda D) 2001 yilda
5.Toshkentda Amir Temur haykali qachon ochilgan edi?
A) 1993 yilda V) 1991 yilda S) 1996 yilda D) 1995 yilda
6.Yurtimizda Xiva va Buxoro shaharlarining 2500 yillik yubileylari qachon nishonlangan edi?
A) 1997 yilda V) 2000 yilda S) 1998 yilda D) 2001 yilda
7.2007 yil mamlakatimizda ... deb e’lon qilingan edi?
A) ijtimoiy himoya yili V) qariyalarni qadrlash yili
S) oila yili D) inson manfaatlari yili
8.1991 yilda yurtimizda qaysi allomaning 550 yilligi nishonlangan edi?
A) Alisher Navoiy V) Bobur S) Mirzo Ulug’bek D) Farg’oniy
9.Toshkentda Alisher Navoiyning haykali qachon ochilgan?
A) 1993 yilda V) 1991 yilda S) 1995 yilda D) 1992 yilda

Baholash mezonlari

Guruh	BLITS FSMU, INSERT, MUAMMO	Izoh (aniqlik, mantiqiylik)	Guruh faolligi (qo‘shimchalar, savollar)	Jami ballar	Baholash
	(0,8)	(0,6)	(0,6)	(2,0)
1
2
3

11-Mavzu: O’zbekiston Respublikasida ta’lim sohasida amalga oshirilgan islohotlar
AMALIY MASHG’ULOT MAZMUNI
Amaliy mashg’ulot: Mustaqillik yillarida O’zbekistonda ilm-fan, ta’lim va yoshlarga oid davlat sioysatida amalga oshirilgan islohotlar va qo’lga kiritilgan yutuqlar.
Mustaqillik yillarida ilm-fan. “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonun va “Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi”. Ta’limning milliy modelining shakllanishi, rivojlanishi va sohadagi muammolar. O‘zbekistonda mustaqillik yillarida oliy ta’lim va ta’lim sohasidagi xalqaro hamkorlik.
O’QITISH SHAKLLARI
Mazkur modulning nazariy materialini o‘zlashtirishda quyidagi o‘qitish shakllaridan foydalaniladi:

• 
  davra suhbatlari (ko‘rilayotgan mavzu bo‘yicha malumotlarni jamlash, ularni eshitish, idrok qilish va mantiqiy xulosalar chiqarish);
  
• 
  bahs va munozaralar (mavzu yuzasidan qo’shimcha malumotlarni taqdim qilish, ularni eshitish va o’rganilayotgan masal yuzasidan muammolar to’g’ri echimini topish uchun talabalar o’rtasida bahs-munozaralar olib boorish ).
  

• 
  Keng ko‘lamli suhbat. Hamma uchun umumiy bo‘lgan tavsiya etilayotgan majburiy va qo‘shimcha adabiyotlar bilan mashg‘ulotning har bir reja savollariga tinglovchilarni tayyorgarligini nazarda tutadi. Faollashtirishni barcha vositalarini qo‘llash bilan: so‘zga chiquvchiga va barcha guruhga yaxshi o‘ylab tuzilgan aniq ifodalangan savollar; so‘zga chiquvchi tinglovchilarni kuchli va kuchsiz tomonlariga diqqatlarini qarata olishi; ish jarayonida ochib berilayotgan, yangi qirralarni o‘sha vaqtning o‘zida ajratib ko‘rsatish va boshqalar asosida ko‘pchilik tinglovchilarning savollarini muhokama qilishga jalb qilish imkonini beradi.
  
• 
  Keyslarni (muammoli vaziyatlarni) echish. Muammoli vaziyatlarni hal etish natijasida hosil bo‘lgan, mustaqil izlab topilgan dalillar, natijalarni bir-biriga bo’g’lab mavzu mohiyatini to’liq yoritilishiga erishish.