S a m a r q a n d d a V l a t u n I v e r s I t e t I r a h m o n q u L o r z I b e k o V

Buni shoiming o'zi doston muqaddimasida zikr qilib o'tgan. Andalib
dostonida ezgu orzu-maqsadlar yo'lida har qanday qiyinchiliklarga,
to'siqlarga qaramay kurashish kerak degan g'oyani ilgari suradi.
Dostonnavis o'z qahramonlari taqdirida bunday g'oyaning to'g'riligiga
ishonch uyg'otishga muvafFaq boiadi. Chunki uning qahramonlarida
aql-idrok, muhabbatda sadoqat, vafodorlik, qiyinchiliklardan
qo'rqmaslik, imon-diyonat kabi go'zal insonlik fazilatlari ustundir.
«Layli va Majnun» dostoni.
Bu mavzuda buyuk ozarboyjon shoiri
Fuzuliy ham go'zal doston yaratdi. O'z ijodida Fuzuliy an’analariga
alohida e’tiqod qo'ygan Andalib, uning «Layli va Majnun» dostonidan
kuchli ta’sirlanib o'z asarini yaratdi. Bu hoi ikki dostonning bir-biriga

---

qiyosiy tahlili jarayonida ochila boradi. Tadqiqotchilaming fikrlaricha,
ikki shoir-salaf va xalaf asarlari syujetidagi mushtarak tomonlar,
epizodlar, bilan birga, Andalib dostonida Fuzuliy dostonidagi
o'xshamagan yangi epizodlar, lavhalar, o‘rinlar anchadir. Fuzuliyning
«Layli va Majnun» dostoni o‘z tuzilishi, tasvir uslubiga ko'ra, kitobiy
poemachilik namunasidir; xamsanavislikdagi «Layli va Majnun»
dostonlarining davomidir, shu turkumdagi dostonlaming lirizm bilan
boyitilgan o‘ziga xos, original namunasidir.
Nurmuhammad Andalib dostoni uslubi, tili va tasviriy
vositalarining sodda va avomfahmligi bilan ajraiib turadi. Unda xalq
kitoblari, qissalariga xos xususiyatlar ustun. Bu asar, Andalibning
boshqa dostonlari kabi, nasru nazm aralash yozilgan. Umuman,
Andalib dostonlari tarkibida uning g‘azal, murabba’, maktub,
muxammas, mustazod shakllaridagi she’rlari ham keltiriladi.
Mavzuni mustahkamlash uchun savollar