S a m a r q a n d d a V l a t u n I v e r s I t e t I r a h m o n q u L o r z I b e k o V

ismining qo'yilishi ham Ofoqxojaning iltifoti bilan bo'lgan.
Ko'rinadiki, Huvaydo eshonlar oilasida tarbiya oladi, awal ibtidoiy
maktabda, keyin Qo'qonda madrasada tahsil ko'radi. Otasi vafotidan
so'ng maktab va xonaqolarda maktabdor domla sifatida yoshJaiga saboq
o'rgatadi. Huvaydo eshon sifatida yuksak obro-e’tiborga ega bo'ladi.
Chimyon, Farg'ona, Vodil manzilgohlari aholisi, ayniqsa, keksalari
orasida Huvaydoning avliyosifat xislatlari, pok e’tiqodi, ayrim
karomatlari haqida ajoyib naqllar, rivoyatlar mavjud. Uning ta’lim—
tarbiya sohasidagi ishlari to'g'risida zamondoshi Noseh yozib
qoldirgan quyidagi misralar bu fikrlami tasdiqlaydi:
Tutib suhbat davom umri boricha,
Bayoron ta ’lim erdi fikri yodi.
Dabistonda sa ’y aylab turn кип
,
Yozilgan necha tolibning savodi...
Huvaydodan so'ng uning avlodidan bir necha shoir va shoira
yetishib chiqqanligi ma’lum. Ular haqida To'xtasin Jalolov o'zining
«Samarbonu» risolasida qiziqarli ma’lumotlar keltiradi. Chunonchi,
Huvaydoning nabirasi Mavlaviy Sirojiy (vafoti 1877), chevaralari
Samarbonu (1837—1891), Salohiddin Soqib (1838—1910), Mullo
Yoidosh Xilvatiy (1858—1921) sohibi devon shoirlar bo'lgan.
Shulardan Samarbonu va Xilvatiyning she’riy devonlari nashr
etilgan.
Adabiy merosi.
Huvaydoning she’riy merosi, «Rohati dil»
qissasidan namunalar kiritilgan mukammal qo'lyozma devonining
bir nusxasi chevarasi Salohiddin Soqib hamda Mirza Umid
Marg'iloniy tomonidan kitobat qilingan. Devouring shu qoiyozmasi
hamda shu devon asosida XIX asming mashhur xattoti Shohmurod
kotib ko'chirgan devon O'zRFA SharqshunosUk instituti xazinasida
saqlanadi. Huvaydo devonining qo'lyozma va bosma nusxalari ko'p.