S a m a r q a n d d a V l a t u n I v e r s I t e t I r a h m o n q u L o r z I b e k o V

Jafo tegdi boshimga Layliyu, Shirinu Uzrodin,
Bukun Vomiq ila Majnunu Farhodimni sog‘indim.
Bu bayt Uvaysiyning Koshg'ar safaridagi o'g'li Muhammad 
sog'inchida aytilgan. Xuddi shu xil tasvir Uvaysiyning Nodira va 
Umarxon o'rtasidagi go'zal oilaviy munosabat, inoqlik, totuvlik 
xususidagi baytlarida ham keltiriladi:
Shohlar orasidadur Umarxon,
Bir necha yillar surar davron.
Mahpora edi aning zaifi,
Maknundi taxallusi latifi.
U Yusuf edi, budur Zulayxo,
Ul Vomiq edi, bu erdi Uzro.

---

Birisi Layli, birisi Majnun,
Bir-birini muhabbatidin mamnun.
(«Voqeoti Muhammad Alixon» asarida)
Uning «Nozik» radifli g'azali boshdan oxirigacha dilbaming 
nozik-niholligi haqidagi tashbehlar bilan to‘la:
Xatingdur sabzai rayhon, labingdur kavsar andomi.
Mijang bo‘ston, yuzing gul, misli gulzori chaman nozik...
Xalq donoligi, aqlu zakovatini o'zida mujassam etgan irsoh 
masallar(xalq maqollari, naqllari, hikmatli iboralari) shoira 
she’rlariga xalqchillik bag'ishlab turadi. Chunonchi, uning quyidagi 
baytida mazmun talabi bilan «Devoming ham qulog'i bor» maqoli
Buni derlar bordurur devor keyinida quloq,
Ul makon davrida ko'z etguncha devor o ‘lmag‘ay.
Muyassar bo ‘Isa vasling kim, nahojat holimi aytmak,
Ki holam purs, rangim bin, sog'indim man, sog‘indingmu?
ya’ni «Rang ko‘r —
hoi so‘r» maqolining tojikcha ekvivalenti 
qoilanilgandir.
Mavzuni mustahkamlash uchun savollar
1. Uvaysiuning hayoti va faoliyatiga oid manbalami ayting.
2. Shoiraning qismatiga daxldor voqealami izohlab bering.
3. Shoira Mag'ziy Uvaysiyga qanday qarindosh boigan va unda 
saqlangan Uvaysiy merosi qachon va kimlar tomonidan aniqlangan?
4. Uvaysiy dostonlari haqidagi yozuvchi Oybek fikrlarini bilasizmi?
5. Musallas qanday she’r shakli va uning Uvaysiy lirikasidagi 
namunalari haqida so’zlab bering.
6. Uvaysiy lirikasining o'ziga xos tomonlari nimalarda?
7. Uvaysiyning sirli janrlardagi mahoratini aniqlang va izohlab 
bering.

---

1. Shoiraning 1959, 1963, 1980, 1983 yillari chop etilgan 
asarlarini mutolaa qilib, g‘azallaridan, muxammaslaridan, 
chistonlaridan o'ntasini yozma tarzda tahlil qiling.
2. Uvaysiy sirli she’rlaridan yodaki namunalar o’qing.