С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

номидан отасининг ўлими ҳаражати учун Арбоб Қамолдан василик
сифати билан ўн танга қарздор бўлдим, шу шарт биланки, Одина
улғайиб, қўлидан иш келадиган бўлганда, уни мазкур Арбоб
Камол қўлига топшираман; у шу ақча бадалига мазкур арбобга
ҳизмат қиладир».
* * *
Ойшабиби Одинани уч-тўрт йил тарбия қилиб, ўн беш ёш
бўлганида, Арбоб Камол қўлига тонширди. Арбоб Одинага эллик
бош қўй, эчки ва бир эшак топшириб, уни чўпонлик ва ўтин
ташув ишнга қўшди.
1 Т а р а к а — мерос молини чамалаб бўлиш.
2 А р б о б — оқсоқол.
5
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Одина ҳар кун эрталаб хўжайинининг молларини далага ҳай-
дарди. Рамазни ўтлатаркан, ўтин терар, кунбўйи йиғиштирган
ўтинини кечқурун эшакка ортган ҳолда молларни ҳайдаб хўжайи-
ни уйига қайтар эди.
Одина шу йўсинда икки йил ишлаб ўн етти ёшга тўлди, лекин
шу муддатда қорни ошга тўймади, усти кийим-бошга ёлчимади:
ташландиқ эски-туски латталарни бир-бировига ямаб, кийим ўрни-
да кияр, чириган кўнларни ип билан ямаб, чориқ ўрнида оёғига
боғлар, хўжайин «давлат хонаси»дан бериладиган оз-моз моғорла-
ган талқон ва қурт босган қурутни тоғ ўсимликлари билаи қўшиб
эрта, туш ва кечки овқат ўрнида ошар эди. Шунча қийинчиликлар
устига хўжайиндан сира яхши сўз эшитмас; очиқ чеҳра кўрмас,
балки бўлар-бўлмас сабаблар билан яккаш қарғиш-сўкиш эшитар
эди. Ҳатто, Арбоб Камол бошқа бирон сабаб билан қайғуга тушган
бўлса ҳам ўчини Одинадан олар эди. Масалан, бирорта қарздор
пулини ваъда қилган вақтда бермаса, Одина сўкиш эшитар,
Самарқанд йўли боғланиб. Қоратегинда қўй нархи пасайиб қолса,
тағин Одина таҳқирланар эди. Агарда Одинадан бирор камчилик