S. 20-116-guruh talabasi Tojiyev Abbosjonning Statistika fanidan tayorlagan mustaqil ishi

Yalpi ichki mahsulot xajmini aniqlashda qo'llaniladigan baholar tizimi
Statitika va xisobning xalqaro andozalarga o'tkazish O'zbekiston Respublikasi statimstika amaliyotida qo'llaniladigan tushuncha va kategoriyalarning mazmuniga muxim o'zgarishlar kiritdi, ya'ni iqtisodiy tushunchalar o'zgardi; uning chegaralari va natijalari to'g'risidagi tushunchalar o'zgardi; ichki va yalpi milliy mahsulot ko'rsatkichlari hosil bo'ladi; xizmat ko'rsatish soxalarining moddiy ne'matlar yaratishdagi roli qaytadan ko'rib chiqildi; iqtisodiyotning tarmoqlar va sektorlarga bo'linishi aniqlashtirildi va xakozolar.
Milliy Hisoblar Tizimining birinchi xalqaro standarti 1950 yilda BMT tomonidan tayyorlangan; BMT huzuridagi statistika komissiyasi tomonidan – 1998 yilda ma'qullangan ikkinchi xalqaro standart bo'yicha iqtisodiy faoliyat natijalarini o'rganish uchun xalqaro statistika amaliyotida ichki va milliy iqtisodiyot tushunchalarining qo'llanishi, o'z navbatida, yalpi milliy mahsulot ko'rsatkichlarini aniqlash zaruriyatini keltirib chiqaradi.
Mamlakatning iqtisodiy hududidagi rezident va norezidentlarning iqtisodiy faoliyatini ifodalaydigan iqtisodiyot – ichki iqtisodiyot deb; qaerdan bo'lishdan qat'i nazar faqat rezidentlarning iqtisodiy faoliyatini ifodalaydigan iqtisodiyot esa – milliy iqtisodiyot deb yuritiladi.
MHTda ichki iqtisodiyot chegarasini aniqlash uchun quyidagi tushunchalar qo'llaniladi:
a) iqtisodiy hudud;
b) rezident;
v) iqtisodiy qiziqish maqsadi.
Shaxslar tovarlar va pul mablag'larining erkin harakat qilishi kuzatiladigan hamda mamlakat hukumati bilan ma'muriy boshqariladigan hududga - iqtisodiy hudud deb ataladi. Mamlakatning geografik hududidan farqli ravishda iqtisodiy hududga boshqa davlatlarnng elchixonalari, konsulliklari va bashqa diplomatik muassasalari kiritilmaydi.
Qanday davlatga qarashligi va fuqaroligidan qag`iy nazar mamlakatning iqtisodiy hududida iqtisodiy qiziqish markazida ega bo'lgan hamda bir muddatdan kam bo'lmagan davr ichida iqtisodiy faoliyat bilan shug'ullanuvchi yoki yashovchi barcha iqtisodiy birliklar rezidentlar deb ataladi.