Rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti

Kislota-ishqorli klassifikatsiya
Kationlarning kislota-ishqorli klassifikatsiyasi ionlarning HCl, H₂SO₄, ishqorlar va ammiakka bo'lgan minosabatiga asoslangan.
Shinga ko'ra kationlar oltita guruhga bo'linadi. Kationlarning bu klassifikatsiyasi bo'yichaionlarni guruhga bo'lish turli manbalarda turlichadir. Masalan. A.P.Kreshkov, K.N.Mochalov. Yu.Va.Mixaylenko. A.N.Yarovenkolarning «Бессероводородныеметодыкачественногополумикроанализа » ( -M.: Высшаяшкола,1971,105-119-betlar)va V.I.Posipayko,N.A.Kozireva.Yu.P. Logachevalarning«Химическиеметодыанализа» (- M.:.Высшаяшкола, 1989, 266-274-betlar) va boshqa ayrim kitoblarda quyidagi bo'linish keltirilgan:
1. Birinchi analitik guruh kationlariga xlorid kislota(guruh reagenti) ta'sirida kam eriydigan xloridlar ҳolida cho'kadigan Ag⁺, va Pb²⁺ ionlari kiradi. Bu guruhga xlorid guruhi ham deyiladi.
2. Ikkinchi analitik guruh kationlariga sulfat kislota {guruh reagenti!) ta'siridan kam eruvchan sulfatlar hosil qilib cho'kadigan Ba²⁺, Sr²⁺ va Ca²⁺ ionlari kiradi. Bu guruhni sulfat guruhi deb ham ataladi.
3. Uchinchi analitik guruh kationlariga amfoter xossalarga ega bo'lgan Al³⁺. Cr³⁺Zn²⁺,Sn^:2+,Sn⁴⁺,As³⁺,As⁵⁺ ionlari kiradi. Bu kationlarning guruh reagenti o'yuvchi ishqorlar bo'lib, ishqor ta'siridan eruvchan anionlar - alyuminat, xromit, sinkat, stannit. stannat.arsenit va arsenat hosil bo'ladi. Bu guruh amoterlik guruhi deb ham yuritiladi.
4. To'rtinchi analitik guruh kationlariga Mg²⁺Mn²⁺. Fe²⁺, Fe³⁺, Bi³⁺. Sb^III va Sb^V ionlari kiradi. Bu kaiionlar ammiak (guruh reagenti) tasiridan giridroksidiar shaklida cho'kadi.Mazkur kationlar gidroksid guruhi nomini olgan.
5. Beshinchi analitik guruh kationlariga Cu²⁺, Cd²⁺. Ni²⁺,Co²⁺. Hg²⁺ ionlari kiradi. Ular mo'lammiak (guruh reagenti) ta'siridan ammiakat komplekslari - [Cu(NH₃)₄]²⁺, [Cd(NH₃)₄]²⁺, [Ni(NH₃)₆]²⁺, [Co(NH₃)₆]²⁺, [Hg(NH₃)₄]²⁺ hosil qilib eritmaga o'tadi.